Commissievergadering op 8 april 2025

Mijnheer de minister, vorige week donderdag hebben werknemers van BNP Paribas voor het eerst in 20 jaar gestaakt omdat hun bank beslist heeft de activiteiten van het Client Service Center uit te besteden. Dit betekent dat meer dan 500 werknemers hun job zien verdwijnen.

De vakbonden hebben zich van bij het begin tegen deze beslissing gekant, want het gaat om kerntaken van de bank. Ze hebben een verzoening aangevraagd, maar aangezien dat op niets is uitgedraaid, hebben ze vorige week het werk neergelegd.

Ik heb daarover een aantal vragen, mijnheer de minister. De vakbonden hadden een verzoening aangevraagd bij de voorzitter van het paritair comité. Bent u daarvan op de hoogte? Heeft dat overleg resultaten opgeleverd? Hoe gaat het verder na de staking?

Welke concrete stappen is de regering bereid te nemen om ervoor te zorgen dat indien deze outsourcing door de bank doorgezet wordt, de rechten van de getroffen werknemers volledig beschermd worden?

Gaat u actief in gesprek met de betrokken vakbonden en met BNP Paribas om te garanderen dat de werknemers niet het kind van de rekening worden? Wat doet u om te voorkomen dat de strategie van BNP Paribas leidt tot een structurele verzwakking van de sociale bescherming in de sector?

Monsieur le ministre, vous avez sûrement vu, jeudi, que plus de 1 000 travailleurs de BNP étaient en grève. Comme ma collègue l’a rappelé, c’est la première grève chez BNP depuis 20 ans.

Il s'agit d'une réaction au plan de la direction d’externaliser une grande partie du service clientèle. Elle veut vendre ces activités à la multinationale américaine Accenture. Plus de 500 travailleurs sont directement concernés et seraient repris par cette multinationale dès 2026.

La direction a annoncé ce plan le 30 janvier et essaie de passer en force, vu qu’elle refuse la concertation avec les syndicats. Les syndicats ne sont pas d’accord avec ce plan et je comprends parfaitement leurs inquiétudes. Il y a un exemple similaire en Italie, où BNP a externalisé ou sous-traité deux de ses services à la multinationale Accenture. Pour quels résultats? Des réductions d'emplois, la détérioration des conditions de travail et la mise en péril des données privées des clients.

Après deux ans, Accenture en Italie est passé de 508 employés à 324, dont 139 ont regagné leur emploi grâce à un combat en justice. D'ailleurs, dès la signature du contrat entre BNP Italie et Accenture, Accenture avait déjà directement mis en œuvre un plan de relocalisation d'une grande partie des services en Roumanie. Cette opération vise clairement à augmenter encore plus les profits, au détriment de centaines de travailleurs et de familles, alors que les profits chez BNP ne manquent pas. L'année passée, ils ont marqué un bénéfice record de près de trois milliards d'euros.

Mais ce n'est clairement pas assez pour la direction. Les travailleurs s'inquiètent du fait que la direction ne se contentera pas de ce service, mais qu'elle va en externaliser plus dans le futur, comme elle l'a fait en Italie.

Vu le contexte, l'expérience en Italie et les énormes profits réalisés grâce aux travailleurs eux-mêmes, les syndicats sont en désaccord et demandent à la direction qu'elle investisse elle-même dans l'intelligence artificielle pour rendre les opérations plus efficaces – ce qui est plus que possible.

Monsieur le ministre, avez-vous eu des contacts avec la direction ou les syndicats? Comment allez-vous faire en sorte que les syndicats soient écoutés dans ce conflit? Êtes-vous au courant de l'expérience en Italie et qu’en pensez-vous? Selon vous, ce projet d'externalisation s'inscrit-il dans une volonté d'économie et de réduction des effectifs? Est-il possible, selon vous, de gagner en efficacité en interne chez BNP sans externaliser l'activité visée?

Mijnheer de minister, u argumenteert dat wettelijk gezien cao 32bis de arbeidsvoorwaarden van werknemers garandeert. De werknemers van BNP Paribas blijven nochtans bezorgd, verwijzend naar het dossier van Delhaize. Zij uitten in een gesprek met mij hun vrees voor eenzelfde scenario. Daar werden, ondanks dat de arbeidsvoorwaarden gegarandeerd zijn, veel werknemers gewoon op het bureau van de franchisenemer geroepen en gedwongen om hun ontslag te tekenen. Ze zijn bang dat ze hetzelfde lot zullen ondergaan, zeker gelet op de bedoelingen van Accenture, namelijk jobs schrappen, delocaliseren en slechtere arbeidsvoorwaarden toekennen.

Het is echter goed dat de sociaal bemiddelaar ter beschikking staat van de bank en het personeel. Ik hoop dat de betrokken werknemers hun sociale bescherming en arbeidsvoorwaarden kunnen behouden. Zij doen immers elke dag keihard hun best, dus zij verdienen dat.

Ik ga akkoord met collega Vanrobaeys. We hebben gezien wat de cao 32bis heeft gebracht bij Delhaize. In de vele franchises werden de werknemers gedwongen slechtere arbeidsvoorwaarden te aanvaarden of ze raakten hun job kwijt. Het argument van cao 32bis zal dus op geen enkele manier de werknemers bij BNP geruststellen. Aangezien dezelfde methode bij een tweede dienst in Italië werd toegepast, zijn de werknemers bang. Niet alleen het personeel op de klantendienst heeft gestaakt, ook collega's van andere diensten hebben uit solidariteit met de actie meegedaan. Zij hebben immers schrik dat hun diensten in de toekomst ook hetzelfde lot beschoren zullen zijn. Het kan zelfs nog erger. Als die strategie lukt bij BNP, kunnen andere banken dat misschien ook beginnen toepassen. Dan zullen in de hele sector, zoals bij Delhaize gebeurd is, de werknemers te koop worden gezet en zal er aan slechtere voorwaarden moeten worden gewerkt. Als minister van Werk hebt u dus toch iets meer te zeggen. De overheid heeft ook aandelen in BNP. We kunnen dus wel enige druk zetten op de sociale bemiddeling over de loonvoorwaarden van de werknemers. Ik hoop dat we meer verantwoordelijkheid in het dossier zullen nemen.

Mijnheer de minister, het regeerakkoord voorziet in de mogelijkheid voor bedrijven om de waarde van maaltijdcheques te verhogen van maximaal 8 euro naar 12 euro. Deze verhoging zou in twee stappen van telkens 2 euro gebeuren. De regering wil daarmee de koopkracht van werkenden versterken en tegelijkertijd de binnenlandse economie ondersteunen.

Uit een recente bevraging van Group S blijkt dat iets meer dan de helft van de bedrijven bereid is deze verhoging door te voeren, hoewel dit niet verplicht is. Ongeveer 30 % geeft aan dit niet te willen doen en 17,3 % weet het nog niet. Het is logisch dat de meerderheid van de bedrijven bereid is dit te doen. De verhoging van de maaltijdcheques biedt werkgevers immers de aantrekkelijke mogelijkheid om hun werknemers extra inkomen te geven.

Kunt u de concrete modaliteiten toelichten? Welke timing voorziet u? Hoe zult u dit aspect van het regeerakkoord uitvoeren?

Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord.

Ik heb begrepen dat u aan de sociale partners snel de opdracht zal geven. Ik kijk in ieder geval uit naar hun advies. Weet dat u op dat vlak op onze steun kan rekenen.

Ik heb zelf een wetsvoorstel ingediend ter verhoging van de maaltijdcheques waarin ik een aantal modaliteiten heb opgenomen, zoals een verplicht groeipad en een uitzondering op de loonnorm. Dat zijn belangrijke zaken om het verhaal waar te maken en op die manier de koopkracht van de werknemers te versterken.

De maatregel is belangrijk omdat ze heel veel mensen kan afdekken en omdat er heel veel bereidheid is om de loonsverhoging op die manier in te voeren. Bovendien is dat zeker nu, in de huidige moeilijke tijden met bijvoorbeeld de handelsoorlog die Trump op ons afroept, een goede manier om onze binnenlandse economie te versterken. Maaltijdcheques worden immers hier in België uitgegeven.

Mijnheer de minister, aangezien mijn vraag over de staking van 31 maart niet naar de plenaire vergadering werd verwezen waar de eerste minister een antwoord verstrekte over het thema, leg ik ze aan u hier voor.

Er bestaat heel wat onvrede over de naar onze mening zeer goede plannen van de arizonaregering om ons arbeidsrecht in een nieuw modern jasje te steken. Heel wat behoudsgezinde en conservatieve vakbonden organiseren stakingen tegen de modernisering van het arbeidsrecht, stakingen die heel wat bedrijven raken, omdat stakers door hun blokkades werkwilligen verhinderen aan het werk te gaan.

De liberale vakbond verzet zich tegen die methode en wil op een andere manier actievoeren en wegen op het beleid. Die vakbond staat voor verantwoordelijkheid en daadkrachtig overleg en schuift daarbij ook tien punten naar voren. De liberale vakbond stipt ook aan dat de huidige moeilijke economische toestand van de bedrijven alleen maar verslechtert door die stakingsacties.

Mijnheer de minister, wanneer werd er overleg gepleegd met de sociale partners? Wie was daarbij aanwezig? Welke punten werden daar besproken? Welke constructieve voorstellen hebben de sociale partners gedaan?

Wat is uw reactie op de voorstellen die de liberale partners naar voren schuiven? Hoe zult u in de toekomst garanderen dat wie wil werken, dat ook kan blijven doen?

Mijnheer de minister, de staking van 31 maart was de grootste staking van de voorbije tien jaar in België. Overal hebben werknemers het werk neergelegd, in Wallonië, in Brussel, in Vlaanderen en gaven ze een enorm krachtig signaal.

De PVDA heeft ongeveer 700 stakingspiketten bezocht. Ikzelf heb er die dag zeven bezocht, allemaal in de Gentse Kanaalzone, bij Volvo Cars, Volvo Trucks, M.C. Syncro, Honda, Brose, Plasman. Nadien ben ik ook naar het piket in Gent-Zuid geweest. Aan dat piket specifiek voor de openbare sector waren heel veel mensen uit het onderwijs, van de NMBS en de zorg aanwezig. We hebben aan al die piketten met heel veel mensen gesproken en wij hebben goed geluisterd. Eén ding is echt duidelijk. De mensen willen niets weten van uw plannen, van de plannen van uw regering. De mensen zeggen neen tegen uw massale besparingen.

Mijnheer de minister, staken doet men nooit voor plezier. Dat kost stakers geld. Hetgeen ik heb gehoord aan de piketten, is heel simpel. De mensen willen respect voor hun werk. De mensen willen beloond worden voor het werk dat ze doen. Dé verkiezingsbelofte van alle arizonapartijen was toch dat werken moet lonen. U maakt werken echter alleen maar moeilijker. U maakt het bijna onmogelijk om nog een volledig pensioen op te bouwen en om in goede gezondheid op pensioen te gaan.

Waar is het respect voor de werkende klasse gebleven? Waar is het respect voor de vaste uurroosters en het recht op rust? Met de annualisering van de arbeidstijd zijn de werktijden niet meer beschermd. Er is geen verschil meer tussen dag en nacht, tussen zondag of weekdag. De mensen maken zich hierover terecht grote zorgen. Het gevolg zijn immers minder premies, minder vergoeding voor overwerk en dat in ruil voor meer verplichte flexibiliteit.

Het N-VA-parlementslid spreekt over conservatieve vakbonden. Er is echter niets conservatiefs aan een achturige werkdag. Er is niets conservatiefs aan acht uur rust. Er is niets conservatiefs aan acht uur vrije tijd per dag.

Het respect voor de lonen en de werkende klasse is zoek. Het verbod op loonsverhoging wordt verlengd tot 2027. Ondertussen keren Belgische bedrijven dit jaar naar verwachting 6 miljard euro aan dividenden uit aan hun aandeelhouders. Voor de werknemers 0,0 euro. Dat is onaanvaardbaar. Dat is pas conservatief.

Zal zondagswerk nog degelijk vergoed worden in de toekomst?

Zullen werknemers hun premies behouden, ook na de onderhandelingen over een nieuwe cao?

Zult u de nieuwe regeling rond de overuren die enorm veel werknemers treft, van toepassing maken? Dat betreft werk dat er niet toe doet volgens u, werk dat niet moet beloond worden.

Zult u de loonblokkeringswet van 1996 herzien en eindelijk loonsverhogingen toestaan? Zult u de nachtpremie beschermen? Welke collectieve bescherming krijgen de werknemers nog van uw regering?

Monsieur le ministre, le 31 mars dernier, la Belgique a connu la plus grande grève des dix dernières années. Des milliers de piquets de grève ont été mis en place. Des dizaines de milliers de travailleurs et travailleuses refusent le modèle que vous voulez leur proposer.

Ce jour-là, j’ai eu l’occasion de me rendre notamment dans le zoning des Hauts-Sarts, où j’ai pu discuter avec des personnes travaillant dans la logistique. La réforme sur le travail de nuit suscite de vives inquiétudes. Pendant la campagne électorale, vous aviez promis à ces travailleurs, qui ont de petits salaires, un revenu supplémentaire de 500 euros par mois. Or, ils constatent aujourd'hui qu'ils perdront de l'argent. En effet, les heures de nuit avant minuit seront payées comme des heures de jour. Ils savent déjà qu'à terme, ils seront impactés par cette réforme.

J'ai aussi discuté avec des infirmières qui m'ont expliqué à quel point les cadences qu'on leur impose ne leur permettent plus de faire leur travail correctement, au détriment des patients.

Un technicien d'Infrabel m'a rappelé à quel point le statut était important pour conserver l'expertise au sein de la société. Cela permet de retenir les personnes formées, évitant qu'elles ne quittent l'entreprise après un an, deux ou trois ans. Ces départs engendrent de lourdes pertes, notamment lorsque des profils hautement compétents s'en vont.

Partout, ces réformes sont perçues comme brutales et injustes, qu'il s'agisse du travail du dimanche, du travail de nuit ou de la flexibilisation extrême du marché du travail. Tout cela contraste avec votre volonté affichée de garantir une pension méritée après une carrière complète de 43 ans. C'est complètement incohérent. En outre, la plus grande trahison dont il a été question ce jour-là est la hausse des salaires que vous aviez promise et qui ne se concrétisera pas. Enfin, il y a également les conditions de fin de carrière, que vous cherchez à restreindre davantage, notamment la disponibilité précédant la pension de retraite (DPPR), qui est actuellement totalement bloquée.

Cette réforme ne prend pas en compte les réalités des travailleurs sur le terrain. En revanche, elle épargne les plus aisés, ceux qui ont le moins sué au cours de leur carrière.

Monsieur le ministre, avez-vous eu, depuis le 31 mars, des contacts avec les travailleurs et avec les syndicats, afin de revoir votre copie en matière de réforme sociale?

Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. Het stemt mij zeker gelukkig om te horen dat u wel degelijk met de sociale partners rond de tafel zult gaan zitten, dat zij daar ook aanwezig zullen zijn en dat er ruimte is om die principes uit te werken. Ik hoop dat het snel vooruitgaat, want we hebben geen tijd te verliezen.

Mijnheer Tonniau, ik denk dat u in een bubbel leeft. Dit is helemaal niet breed gedragen. Heel veel mensen waren aan het werk, omdat het hun taak is om aan het werk te gaan, maar ook omdat zij daar achter staan. Zij staan zeker open voor al die aanpassingen. U zegt dat wij hun pensioen afnemen. Neen, deze regering zorgt ervoor dat de toekomstige generatie wel nog een pensioen zal hebben. Dat is een essentieel verschil.

Wie wil werken, moet dat kunnen blijven doen. Ik denk dat de mensen die willen werken zeker niet mogen worden verhinderd. Ik hoor in uw antwoord dat u dat ook gaat garanderen, dat u daarover in gesprek zal gaan. Ooit behoorde het behouden van de sociale zekerheid, het garanderen van werk en ervoor zorgen dat er voldoende werk is voor iedereen tot de doelstellingen van de sociale partners. Dat lijkt nu soms verloren te gaan. Laat ons hopen dat de grote nationale stakingsacties tot een einde komen en de rust wederkeert en iedereen samen rond de tafel gaat zitten, de plaats waar dat hoort te gebeuren. Ik hoop dat we binnenkort tot een gedragen compromis kunnen komen.

Mijnheer de minister, u startte uw antwoord met de uitspraak dat u het stakingsrecht in België respecteert. Dat is maar goed ook. Er is hier immers een stakingsrecht, dat ook wordt gebruikt. Vervolgens stelde u echter dat u ook het recht op werk wil nastreven. Het recht op werk moet worden gerespecteerd. Mijnheer de minister, het recht op werk in België bestaat niet. Hadden wij immers recht op werk, dan hadden wij geen werkzoekenden. In dat geval had elke werkzoekende zijn recht op werk al gebruikt en een goede, fatsoenlijke job gekregen. Het recht op werk bestaat dus niet.

Ten tweede, ik leef helemaal niet in een bubbel. Ik heb zeventien jaar in de industriesector gewerkt. Ik heb die dag zeven piketten bezocht. Alle fabrieken in de Gentse kanaalzone lagen stil. Enkel een paar managers waren in het bedrijf. De meeste werknemers waren thuis. De vakbonden hadden opgeroepen om thuis te blijven. Er was geen enkele productie in de Gentse kanaalzone.

U geeft aan dat u de eisen van de vakbonden en van de werkende klasse hebt gehoord. Welke reactie geeft de regering echter? De sociale partners krijgen alle vrijheid om oplossingen naar voren te brengen. De sociale partners stellen tegenover onze vakbonden echter dat zij in een carcan worden geduwd en dat alles veel te snel gaat. Zij voelen aan dat zij worden verplicht akkoorden te sluiten die zij eigenlijk niet willen sluiten.

Daarom komen wij op straat, onder andere voor de vrijwillige overuren. U wilt naar 360 vrijwillige overuren gaan. Vrijwillige overuren bestaan echter niet. Toen ik in de fabriek werkte, kwam de grote baas bij mij langs en vroeg mij of ik bovenop de 40 uur die ik al had gepresteerd niet ook nog op zaterdagochtend wilde komen werken omdat het bedrijf mij nodig had. Daar stond ik dan, een twintigjarige met een interimcontract. Wat moest ik antwoorden? Denkt u dat ik een keuze had om neen te zeggen, omdat ik een verjaardagsfeestje had gepland of een voetbalwedstrijd moest spelen? Ik antwoordde gewoon aan mijn baas dat het goed was en dat ik zou komen werken. Een werknemer wordt onder druk gezet. Weigert hij, dan komt hij maandag gewoon het bedrijf niet meer binnen. Op die manier verloopt het in de realiteit.

De bedrijven die per se die vrijwillige overuren willen inschakelen – 360 uur is niks – omdat er zoveel werk is, moeten dan maar gewoon extra werknemers aannemen. Zij moeten dan maar vacatures uitschrijven met deftige lonen en sociale bescherming, zodat de werkzoekenden ook aan de slag kunnen. Nu is er een kaste van arbeiders en bedienden die wordt verplicht overuren te presteren om rond te komen.

Er wordt aan hun premies geknaagd. Ze worden superflexibel ingezet. Ze moeten extra flexi-jobs aannemen om gewoon rond te komen. En dat systeem willen jullie gewoon versterken.

Merci pour vos réponses monsieur le ministre. Vous nous rappelez que le droit de grève est un droit que vous respectez. Nous sommes contents de l'entendre, étant donné que votre gouvernement projette quand même de réintroduire cette interdiction de manifester. Faut-il comprendre que vous allez finalement revenir sur cette volonté? Vous vous empressez aussi de dire qu'il faut néanmoins respecter ceux qui ne font pas grève et l'économie du pays. Ce qui est important aussi c'est de faire en sorte de respecter les droits et les conditions de vie des travailleurs qui, ici, se battent pour les droits de tous en mettant une partie de leur pouvoir d'achat de côté, étant donné que, comme on le rappelle, leur salaire est remplacé par une prime syndicale qui ne leur permet pas d'avoir un salaire à la même hauteur que ce qu'ils touchent habituellement. Lorsque vous dites qu'il n'y a pas eu d'incident, il y a tout de même eu deux blessés, monsieur le ministre. Une personne a forcé un barrage avec sa voiture et a renversé deux grévistes. Vous appelez ça "pas d'incident"? Les incidents, est-ce uniquement quand ce sont des grévistes qui les commettent? Je suis quand même assez choquée par vos propos. Plus globalement, vous dites que certains parlementaires répandraient de fausses informations. Avant d'accuser les autres de répandre des fake news , faites plutôt le check de vos chiffres. Nous l'avons fait et nous savons que vous allez chercher 16 fois plus d'argent dans les poches des plus faibles que chez les plus grosses fortunes, notamment avec votre taxation des plus-values – dont on ne sait même pas si elle verra le jour –, qui deviendrait une des plus faibles d'Europe si elle advenait. Je voulais également aborder vos projets de flexibilisation, de payer le travail de nuit jusqu'à minuit comme du travail de jour. Vous dites qu'on va garantir ces droits pour le moment. Mais on sait très bien comment cela va se passer. Au fur et à mesure, les travailleurs seront remplacés, une pression sera exercée sur ceux qui ont des droits maintenus pour les remplacer par ceux qui n'auront plus cette obligation de voir leurs heures jusqu'à minuit payées comme des heures de nuit. Ce remplacement aura lieu, il y aura une mise en concurrence entre anciens et nouveaux travailleurs. C'est donc un énorme problème. Aujourd'hui, vous n'entendez pas la détresse des travailleurs qui ne savent plus concilier leur vie de famille et leur travail. C'est un énorme problème, c'est la première priorité selon le baromètre de la Ligue des Familles. Et vous, tout ce que vous continuez à faire, c'est faire en sorte qu'il y ait un maximum de flexijobs, que des étudiants prennent le boulot de certains chômeurs qui pourraient occuper de vrais emplois en CDI et avoir une stabilité tout en finançant la sécurité sociale. Au lieu de ça, vous passez à côté du refinancement de la sécurité sociale et des 80 % de taux d'emploi en vous obstinant à instaurer une surflexibilisation du marché du travail. C'est un énorme problème. Vos calculs ne sont pas bons. Les objectifs ne seront pas atteints. Vous additionnez une série de revendications du banc patronal mais qui, mises bout à bout, ne constituent pas un projet de société viable. C'est un projet court-termiste avec des coupes, des économies et qui ne va pas chercher l'argent là où il est vraiment. On continuera à le dénoncer et à chercher les ingrédients de votre projet parce qu'il y a encore énormément de zones d'ombre qui aujourd'hui ne sont pas honnêtes vis-à-vis des personnes qui vont les subir.

Mijnheer de minister, de staalsector in Europa wordt rechtstreeks getroffen door de Amerikaanse importheffingen. Ook in België hebben we performante staalbedrijven die qua milieunormen, zeker in Vlaanderen, tot de Europese top behoren.

Bij ArcelorMittal reageert men op deze gewijzigde internationale marktomstandigheden door een aanwervingsstop in te voeren voor bedienden en kaderleden. Arbeidscontracten zouden pas na zes maanden worden omgezet in vaste contracten. Volgens de vakbonden zijn er plannen om jobs vanuit België te verplaatsen naar India of Polen. Daarenboven stellen we momenteel vast dat heel wat Europese staalbedrijven hun investeringen uitstellen in afwachting van de Clean Industrial Deal.

Er was enige tijd geleden al een ondernemingsraad. Hebt u naar aanleiding daarvan contact genomen? Welke verwachtingen of problemen werden geuit? Hoe kunt u als minister van werk hiermee aan de slag gaan? Plant u een gesprek of hebt u dat al gevoerd met ArcelorMittal om de noden als grote privéwerkgever te kennen?

Op welke wijze kan België het uitwerken van de Clean Industrial Deal bespoedigen? Welke maatregelen kan België ondertussen zelf al nemen als voorbereiding op deze deal, met het oog op het ondersteunen van onze economie en de werkgelegenheid?

Mijnheer de minister, ArcelorMittal - Sidmar zoals men in Oost-Vlaanderen nog steeds zegt - kondigde eerder in een bijzondere ondernemingsraad aan dat het een hele reeks diensten, waaronder IT, dienstverlening aan klanten, personeelszaken en aankopen naar onder andere India wil verplaatsen. Deze beslissing komt er net nadat de staalgroep een wereldwijde nettowinst van 1,25 miljard euro voor 2024 heeft aangekondigd, waaronder een operationeel resultaat van 370 miljoen euro in Europa.

Ik heb enkele vragen voor u. Is er al meer bekend rond de outsourcingsplannen van ArcelorMittal? Welke impact zullen de importheffingen van Trump hebben op ArcelorMittal Europa? Wat is de reactie van de federale regering op deze bijkomende heffingen?

Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord. Ik onthoud vooral dat u wanneer het nodig is het gesprek zult aangaan.

Mijnheer de minister, het is goed dat u empathisch en ongerust bent, want ik ben dat ook. Dat is terecht, want de verschuiving van de productie van ArcelorMittal is eigenlijk al ingezet. De staalgigant investeert nu al volop buiten Europa en onderzoekt of het staal in halffabricaten naar hier kan importeren in plaats van omgekeerd.

In India wil ArcelorMittal tegen 2030 zijn productie verdrievoudigen en ondersteunende diensten van Europa naar daar overhevelen. Ook in Brazilië gaat ArcelorMittal fors uitbreiden. ArcelorMittal heeft CSP overgenomen, een producent van goedkoop kwaliteitsplaatstaal. CEO Mittal noemt de site een strategische leverancier binnen de groep met groot uitbreidingspotentieel. Daarnaast overweegt ArcelorMittal ook nog de bouw van een nieuwe fabriek in de VS voor sponsijzer en halffabricaten voor groen staal, bedoeld voor wereldwijde export.

Met andere woorden, ArcelorMittal heeft er eigenlijk al voor gekozen om buiten Europa te investeren. Dat komt vooral door de hoge energiekosten in België.

We moeten eigenlijk inzetten op een openbare energieproductie, om de grote bedrijven die veel energie nodig hebben, zeker voor het produceren van groen staal via groene waterstof, de kans te geven meer op een gelijkwaardige manier, met gelijkwaardige kosten, te produceren. Zeker nu de importtarieven van de VS zo stijgen.

Natuurlijk zult u zeggen dat die importtarieven niet tot uw bevoegdheid behoren, maar ze zullen wel uw bevoegdheid worden. Hier zullen superveel jobs verloren gaan door die importtarieven als ze lang gehandhaafd blijven. Ik wil u toch aanmoedigen om hier alvast werk van te maken, om alvast te anticiperen op de slechtst mogelijke scenario's.

Mijnheer de minister, ik heb op X gelezen dat u op 26 maart een overleg had met de Vlaamse minister van Werk over de activering van werkzoekenden onder andere via opleiding en de afstemming van vraag en aanbod. Uit de bespreking van uw beleidsverklaring en uit uw antwoord in de plenaire vergadering had ik begrepen dat het overleg ook over mogelijke oplossingen zou gaan voor werkzoekenden die een langdurige opleiding voor een knelpuntberoep volgen en door de geplande beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd met die opleiding zouden moeten stoppen. De daaropvolgende dag viel ik van mijn stoel, toen de Vlaamse minister van Werk aankondigde fors te willen snoeien in het opleidingsbudget, waar jaarlijks 140.000 werknemers van gebruikmaken. Dat budget wordt ingezet voor loopbaancheques, opleidingscheques, het opleidingskrediet en het Vlaams opleidingsverlof. Via het opleidingsverlof kunnen werknemers verlof nemen om zich bij te scholen, met financiële ondersteuning voor hun werkgevers.

Ik had begrepen dat de werkloosheidsuitkering voor werkzoekenden die nu al zo'n opleiding volgen, behouden zou blijven. Zijn er tijdens het overleg structurele oplossingen overwogen om het inkomen van mensen die een langdurige opleiding volgen tot een knelpuntberoep, zoals leerkracht, verpleegkundige of sociaal werker, te verzekeren?

Zijn er ook oplossingen voor het maatwerk besproken? Ik denk hierbij aan arbeidszorgsinitiatieven, tewerkstellingsprojecten waarbij zeer kwetsbare personen die zich op verre afstand van de arbeidsmarkt bevinden, met het behoud van hun werkloosheidsuitkering en een onkostenvergoeding aan de slag gaan. Die tewerkstellingsprojecten moeten worden gegarandeerd.

Is het overleg daarmee afgerond? Zijn de beslissingen genomen en de knopen doorgehakt, of zal er nog verder worden overlegd met de regionale niveaus, opdat de betrokken werkzoekenden een vangnet en oplossingen worden geboden, te meer omdat er in het federaal regeerakkoord veel ruimte wordt gegeven aan het regionaal arbeidsmarktbeleid? Kortom, is er een timing en een agenda voor verder overleg?

Mijnheer de minister, ik juich het toe dat u overleg pleegt met uw regionale collega en dat u ermee instemt dat werkzoekenden in opleiding inderdaad een traject van activering volgen. Ook uw erkenning dat zeer kwetsbare werknemers in de maatwerksector enige bescherming nodig hebben dat er niet zomaar een streep kan worden getrokken door hun inkomen, stemt mij tevreden. U zegt dat het overleg wordt voortgezet, maar ik heb niet echt een concrete timing gehoord. Ik begrijp dat overleg tijd in beslag neemt, maar oplossingen ter zake zijn zeer belangrijk niet alleen voor werkzoekenden die nu al een opleiding volgen of er een willen volgen – denk maar aan de noodzaak om tal van vacatures in te vullen onder andere bij de OCMW's, die extra taken krijgen en dus extra personeel nodig hebben – maar ook voor de kwetsbare werknemers in de projecten in de maatwerksector, die dankzij het maatwerk weer zelfvertrouwen, zelfwaarde en structuur krijgen en zekerheid moeten krijgen over hun inkomen.

Monsieur le ministre, je souhaiterais attirer votre attention sur la situation tragique qui touche 86 travailleurs à Hermalle-sous-Huy, dans la commune d'Engis, à la suite de la fermeture définitive du site de Bepco Parts. Cette fermeture, qui entraîne aujourd'hui – les jours se suivent et se ressemblent, faut-il le dire – la perte de 79 emplois directs et 7 emplois au sein du groupe TVH, est un coup dur pour les travailleurs et leurs familles mais aussi pour l'économie locale.

Après plusieurs mois de négociations difficiles, un accord social a été trouvé mais cette fermeture a tout de même des conséquences dramatiques pour l'emploi dans la région. La direction a justifié cette décision par une volonté de rationaliser et d'améliorer son réseau de distribution, mais les travailleurs et la communauté locale se retrouvent désemparés face à cette nouvelle.

Monsieur le ministre, avez-vous rencontré la direction et les représentants des travailleurs? Avez-vous eu également des contacts avec votre homologue à la Région pour savoir quelles mesures sont prises pour accompagner les travailleurs dans leur reconversion professionnelle et éviter une détérioration de la situation économique dans la région?

Monsieur le ministre, je vous remercie de votre réponse. Les jours se suivent et se ressemblent. C'est catastrophique. Nous entendons parler de fermetures chaque jour. Je me demande quelle est finalement votre vision. En tout cas, j'ai cru la comprendre pour ce qui concerne le marché du travail. Par ailleurs, ce n'est pas grâce à cela que vous allez atteindre vos taux d'emploi à 80 %, puisque chaque jour des fermetures sont annoncées. Je me joins donc aux pensées adressées aux travailleurs et travailleuses de chez Cora, ainsi qu'à leurs familles. Je me demande comment ces gens vont pouvoir retrouver du boulot et selon quelles conditions. Vu la politique que vous menez en vue de la réforme du travail, j'espère qu'ils ne seront pas encore plus pénalisés. De même, j'espère que votre vision du travail sera différente. Peut-être parviendrons-nous à vous faire changer d'avis. Je vous ai déjà interrogé plusieurs fois. Dans le fond, je ne sais pas ce qu'il ressort de ces concertations – que vous qualifiez de systématiques – avec vos homologues régionaux, car je n'ai pas obtenu de réponse. Il ne faut pas se contenter de suivre les licenciements; il faut agir et provoquer les réunions avec vos homologues.

Monsieur le ministre, je souhaite revenir sur la situation dramatique des travailleurs de Liberty Steel Belgium à Flémalle, commune dont je suis bourgmestre. Depuis des mois, ils ne sont plus payés et n'ont aucune certitude sur leur avenir.

Lors de l'exposé d'orientation politique, je vous ai posé une question à laquelle vous n'avez apporté aucune réponse. Aujourd'hui, ces travailleurs et leurs familles sont toujours dans l'incertitude la plus totale.

Depuis octobre 2024, environ 500 employés des usines de Flémalle et de Tilleur n'ont plus reçu leur salaire ni leurs chèques-repas ni leurs avantages extra-légaux. Certains ont même dû se tourner vers le CPAS pour pouvoir s'en sortir.

En novembre, la direction avait promis de vendre des stocks afin de régulariser les salaires impayés. Cependant, les travailleurs attendent toujours. Plus grave encore, leurs lignes téléphoniques professionnelles ont été coupées en raison de factures impayées.

En février 2025, ils ont manifesté à Liège pour exiger la relance des sites de Sclessin et de Galva 5, à l'arrêt depuis juin 2023. Malgré cela, rien ne bouge. En mars, la justice a validé un plan de redressement prévoyant 90 licenciements afin de sauver 600 autres postes. Cependant, rien ne se passe.

Aujourd'hui, les 500 travailleurs réclament la mise en faillite de leur entreprise afin d'espérer toucher leurs arriérés de salaire. Cette situation est quand même scandaleuse.

Je tiens quand même à rappeler aussi que le mécanisme du chômage économique est censé être un outil de soutien temporaire aux entreprises en réelle difficulté. Dans ce cas-ci, Liberty Steel a bénéficié d'un financement de 75 millions d'euros en Roumanie, utilisé notamment pour payer des factures d'énergie auprès d'ENGIE. Comment justifier alors que les travailleurs belges aient été placés en chômage économique alors que le groupe dispose visiblement de ressources financières ailleurs?

J'aurais voulu savoir si vous avez eu des contacts avec la direction du groupe concernant cette situation et si vous comptez intervenir pour éviter que ces travailleurs ne subissent les conséquences des dettes accumulées par l'entreprise, notamment auprès de l'ONSS.

Cette situation est inacceptable. Il est urgent d'agir pour les travailleurs et leurs familles qui vivent dans une détresse totale.

Monsieur le ministre, vous avez parlé tout à l'heure du droit au travail. Au cours de cette séance de questions, vous avez entendu comme moi qu'un grand nombre de personnes vont perdre ou risquent de perdre leur boulot. Donc, votre droit du travail, on l'attend toujours.

J'en profite pour transmettre toute ma solidarité à tous les travailleurs et les travailleuses du Cora, qui ont appris ce matin, suite à un conseil d'entreprise extraordinaire, la volonté de la direction de se débarrasser de 1 800 personnes. Cela va donc toucher 1 800 familles. Face à cela, je vous annonce qu'il y a déjà un magasin qui s'est mis à l'arrêt parce que face à cette situation, les travailleurs et les travailleuses ne vont pas se laisser faire, avec comme première revendication de trouver une alternative à cette fermeture.

Ma question concerne les 500 travailleurs de chez Liberty Steel. Nous sommes dans une situation complètement incroyable mais vraie. Cela fait cinq ans qu'ils sont dans l'incertitude complète, avec la boule au ventre, en ne sachant pas de quoi leur avenir sera fait.

Ils sont face à un grand groupe qui a fait de grandes promesses aux quatre coins de la planète, avec des montages relativement pourris. En 2023, la cour d'appel de Liège avait donné son feu vert pour la reprise des activités par une filiale roumaine. Depuis, c'est toujours à l'arrêt sans réelle perspective de relance. La situation est vraiment incroyable. Des dettes se sont accumulées auprès des fournisseurs, de l'ONSS et du précompte professionnel. Les travailleurs ne sont plus payés depuis plus de trois mois.

La préservation de l'outil est aujourd'hui menacée. Actuellement, un bain de zinc est maintenu en fusion en vue d'une éventuelle reprise des activités. C'est largement mis en péril vu que la société pourrait arrêter de payer l'électricité. Or on sait très bien qu'un bain de zinc se fige en une heure si on coupe l'électricité et cela endommagerait gravement l'outil.

Ce qui est aussi complètement fou, c'est que ces travailleurs qui ne sont toujours pas payés contrôlent leur outil de travail, alors que l'employeur a même cessé de payer les assurances. Sur le plan des accidents du travail, c'est aujourd'hui la Région wallonne, via Wallonie Entreprendre, qui doit s'occuper de leur assurance. C'est incroyable mais vrai! C'est tellement catastrophique que ce sont les syndicats eux-mêmes qui ont introduit une procédure pour demander à la justice de déclarer l'entreprise en faillite. C'est tout bonnement fou!

Le 28 mars, un administrateur provisoire a été désigné par le tribunal d'entreprise. Nous savons qu'hier, le lundi 7 avril, il y a eu des inspections du SPF Emploi sur place.

Monsieur le ministre, êtes-vous au courant de ces inspections? Quels en sont les résultats? Des infractions ont-elles été constatées, que ce soit en matière de sécurité ou de santé au travail mais aussi en matière d'informations économiques et financières qui devraient être communiquées aux représentants des travailleurs? Si ces infractions sont avérées, qu'allez-vous faire pour y mettre fin rapidement?

Monsieur le ministre, je vous remercie.

Nous sommes ici face à une multinationale, à un groupe qui bafoue toutes les législations et qui se permet également de ne plus payer les travailleurs. Comme vous l'avez dit, ce sont eux qui ont dû saisir le tribunal pour obtenir, me semble-t-il, trois mois de salaire provisoire. En tant que bourgmestre, j'ai dû moi-même entreprendre des démarches auprès du DPC pour savoir si le site était sécurisé. Pour un mois, c'est Wallonie Entreprendre qui va verser le montant de l'assurance. Je trouve que c'est quand même une histoire de fous!

Vu les faillites, les licenciements et les reprises qui traversent tout le pays, ce n'est pas uniquement la compétence de la Région qui est concernée. Il faut aussi un plan élaboré à l'échelle fédérale pour essayer de maintenir l'emploi en Wallonie. Depuis le début de cette réunion de commission, nous ne parlons que de faillites et de licenciements.

Monsieur le ministre, je suis désolée mais je me demande quel genre de ministre de l'Emploi vous êtes. En effet, vous n'avez pas répondu à mes questions. Des inspections ont eu lieu; vous devriez vous inquiéter prioritairement de ce qu'il s'est passé.

Je vous ai bien entendu mais je ne suis pas d'accord avec cette confidentialité. Les infractions impactent en premier lieu les victimes de ce groupe qui a fait n'importe quoi! Quand il s'agit de mettre le doigt sur les infractions des grands groupes, alors il y a confidentialité. J'en prends acte. Vous dites que s'il y a faillite, les travailleurs pourront se tourner vers le Fonds de fermeture des entreprises, mais c'est maintenant qu'ils doivent pouvoir le faire! Vous parlez de fleuron. Je ne dis pas que la Région wallonne n'a rien fait mais en Belgique, la politique industrielle n'est vraiment pas digne de ce nom. Pour nous, les pouvoirs publics doivent être un peu plus que spectateurs de cette désindustrialisation de notre pays; ils devraient plutôt être à la manœuvre en tant qu'acteurs de première ligne. Il faut arrêter de dire que l'État n'a pas vocation à être un acteur industriel! On ne peut plus laisser nos industries être la proie de ces grands groupes. Je transmets à nouveau toute ma solidarité à tous ces travailleurs. J'espère vraiment que, une fois débarrassés de ce groupe pour le moins malsain – pour ne pas utiliser un autre mot –, ils trouveront une issue favorable avec un repreneur public ou privé pour sauver les outils et les emplois.

Mijnheer de minister, ik had nooit kunnen denken dat mijn vraag zo brandend actueel zou zijn. Cora kondigt vandaag aan dat zij zeven winkels in België sluiten omdat ze geen overnemer vinden. Dat zijn meer dan 1.700 werknemers die opnieuw hun job verliezen. Ik wil dan ook van de gelegenheid gebruikmaken om mijn solidariteit te betuigen.

Er is voortdurend onrust in de retailsector. Er was een staking bij Carrefour, waar werknemers vrezen dat een aantal maatregelen naar een volgende stap tot verzelfstandiging leiden, zoals dat bij Delhaize gebeurde. Bij Colruyt wil men, gelet op alle ontwikkelingen, de Okay-supermarkten op zondag openen om concurrentieel te blijven. Zij doen dat in overleg met de vakbonden. Men ziet dat de race to the bottom verder gaat. Delhaize maakt het afhalen van boodschappen gratis. Dit doet uitschijnen alsof er geen personeel of kosten nodig zijn om het voorbereidend werk te doen. Bij Carrefour wil men de voorbereidingskosten van de afhaaldienst tot en met zondag 27 april ook schrappen.

In de retailsector is de concurrentie zodanig moordend dat men altijd op zoek is naar manieren om het goedkoper en met minder te doen. Net daarom vragen zowel de vakbonden als de grote supermarktketens zoals Colruyt al langer een gelijk speelveld tussen de bedrijven, zodat werknemers gelijke arbeidsvoorwaarden voor gelijk werk krijgen. Zij kunnen dat alleen op een deftige manier doen met een modernisering van de paritaire comités in de handel.

Mijnheer de minister, mijn vraag is heel actueel. Zult u het overleg opnieuw opstarten? Zult u daar aan de kar trekken? Voor mij ligt dit ook in lijn met het regeerakkoord, waarin een vereenvoudiging van het sectoraal overleglandschap is gepland.

Dank u, meneer de minister, voor uw antwoord. Die globale oefening tegen 2027 staat enigszins los van de druk die er momenteel heerst in de retail. Ik stel vast dat de voorzitters met alle betrokken partners aan het bekijken zijn of dat overleg wel voortgezet kan worden. Eerlijk gezegd, ik hoop dat het voortgezet kan worden. Ik hoop dat alle partijen rond de tafel zich bewust zijn van de ernst van de situatie in de retailsector en daarbij verwijs ik toch naar sommige werkgeversfederaties. Het geval van Cora toont vandaag nogmaals aan hoe ernstig de situatie is en dat overleg echt wel noodzakelijk is. Mijnheer de minister, ik hoop dat wanneer die voorzitters vaststellen dat toch wordt geweigerd om voort te overleggen en om voort te werken aan een hervorming met het oog op het waarborgen van een gelijk speelveld binnen die retailsector, u dan zal optreden. Dat is ook belangrijk voor die kleine zelfstandigen die supermarkten openhouden. De multinationals duwen immers hun sociaal passief in de nek van die zelfstandigen, die zich niet in een grote luxesituatie bevinden. Zij hebben ook belang bij dat gelijke speelveld. Ik hoop, mijnheer de minister, dat u zelf ook het heft in handen zult nemen, dat u aan de kar zult blijven trekken en dat u maatregelen zult nemen, indien de sociale partners niet verder tot overleg komen. Die situatie lijkt me echt wel te ernstig om zomaar te laten begaan.

Ik verwijs naar de ingediende vraag.

Mijnheer de minister,

België ontvangt 4,5 miljard euro uit de Europese Herstel- en Veerkrachtfaciliteit (RRF), waarvan een aanzienlijk deel bestemd is voor economische veerkracht en arbeidsmarktbeleid. Een goed werkende arbeidsmarkt vraagt blijvende investeringen in bijscholing, reskilling en upskilling van werkzoekenden en werknemers.

Op Vlaams niveau wordt echter fors gesnoeid in het opleidingsbudget voor werknemers: Vlaams minister van Werk Zuhal Demir heeft aangekondigd dat het opleidingsbudget van 89 miljoen euro gehalveerd wordt naar 45 miljoen euro. Hierdoor dreigen opleidingscheques, loopbaancheques en het Vlaams opleidingsverlof sterk te worden ingeperkt. Zowel vakbonden als werkgevers vrezen dat deze besparingen de toegang tot opleiding, en dus de doorstroming naar knelpuntberoepen, ernstig zullen bemoeilijken.

Gezien deze evoluties wil ik u volgende vragen stellen:

Hoeveel middelen uit het Europees Herstelplan zijn tot op heden aangewend voor initiatieven rond bijscholing en arbeidsmarktgerichte scholing?

Welke federale maatregelen worden rechtstreeks gefinancierd met RRF-middelen op het vlak van opleiding en arbeidsmarktparticipatie?

Gelet op de geplande besparingen op Vlaams niveau, ziet de federale regering ruimte om via alternatieve financiering (bv. federale middelen of extra Europese fondsen) de impact van deze besparingen te verzachten?

Met dank voor de verstrekte antwoorden.

Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord. Ik vond het belangrijk om eens de stand van zaken op te vragen inzake de Europese middelen voor opleidingen. U zegt dat wij nog ongeveer de helft van dat budget van 8 miljoen kunnen inzetten om alternatieven uit te werken om het individueel opleidingsrecht voor werknemers te garanderen. Ik weet dat daarover ook advies is gevraagd aan de sociale partners. In de Groep van Tien hebben ze gezegd dat zij een alternatief zullen uitwerken. U zegt dat het zal voortbouwen op wat nu al bestaat. Ik kijk in ieder geval uit naar dat alternatief. U weet immers, aangezien ik dit al vaker heb gezegd, dat voor ons het individueel opleidingsrecht voor werknemers, zeker in een veranderende arbeidsmarkt, zeker met alle artificiële intelligentie die op ons afkomt, superbelangrijk is.

Mijnheer de minister, ik heb u een schriftelijke vraag gesteld naar de resultaten van de controlecampagne 2024 van de Welzijnsinspectie bij de dienstenchequebedrijven. Uw voorganger heeft die campagne opgestart in 2022 en in 2023 herhaald omdat de resultaten echt bar slecht waren. Er bleek namelijk dat 9 op 10 bedrijven in de dienstenchequesector de welzijnswetgeving gewoon niet naleefden. U antwoordde dat de campagne pas in het najaar van 2024 werd opgestart, omdat er andere prioriteiten waren - daar heb ik alle begrip voor – en dat uiterlijk op 31 maart de resultaten op de website van de FOD WASO zouden worden gepubliceerd.

Op de website van de FOD WASO heb ik alleen een algemeen rapport van de Welzijnsinspectie gevonden. De Welzijnsinspectie doet zowat overal controles, wat weliswaar ook belangrijk is, maar mijn vraag ging specifiek over de dienstenchequebedrijven. Daarom herhaal ik mijn vragen.

Wanneer werden de controles van de dienstenchequesector in 2024 voortgezet? Wanneer wordt het rapport gepubliceerd?

Wat zijn de resultaten van de controlecampagne? Wat zijn de meest voorkomende overtredingen? Is er een verbetering zichtbaar ten opzichte van 2022 en 2023?

Zult u de campagne voortzetten in 2025?

Overweegt u bijkomende maatregelen voor een veilige werkvloer voor de poetshulpen?

Dan heb ik ook nog een aantal vragen over het gezondheidstoezicht. In vele bedrijven is er geen periodiek gezondheidstoezicht, terwijl dat toch superbelangrijk is. Blijkt uit de campagne dat er daar nog steeds een probleem is? Als het nog een probleem is, hoe zult u het aanpakken?

De sociale partners blijken nog steeds geen akkoord bereikt te hebben over de arbeidsomstandigheden en over de loonsverhoging, die door de Vlaamse overheid toegezegd werd. Ik meen dat dat nochtans cruciaal is om de werkomstandigheden van poetshulpen te verbeteren. Als die blokkering blijft aanslepen, zult u aan de kar trekken om de arbeidsomstandigheden van de poetshulpen en een gezonde werkvloer te garanderen?

Mijnheer de minister, ik dank u voor dat eerste overzicht van de resultaten. Ik vind het echt schrijnend dat er alleen maar een verbetering wordt vastgesteld in verband met het toezicht van de hiërarchische lijn bij klanten thuis hoe de veiligheid van poetshulpen op de werkvloer kan worden verbeterd. Voor mij zijn poetshulpen een onmisbare schakel. Zij zorgen ervoor dat andere gezinnen kunnen gaan werken en dat senioren thuis kunnen blijven wonen. Ik vind het ongelooflijk dat er na inspectiecampagnes in 2022, 2023 en 2024 nog steeds wordt gespeeld met de gezondheid en de veiligheid van poetshulpen op de werkvloer. Ik kijk uit naar het volledige rapport en zal daarover zeker vervolgvragen stellen, want ik vind dat poetshulpen veel meer respect en waardering verdienen. Ik hoop dat u daarmee verder aan de slag zult gaan na het advies van de hoge raad.

Monsieur le ministre, le lundi 31 mars 2025, dans le cadre de la grève générale, de nombreuses travailleuses des titres-services sont descendues dans la rue afin de revendiquer une revalorisation salariale. Leur revendication est claire: une augmentation de un euro brut par heure. Mais, depuis des mois, les négociations avec Federgon sont bloquées. Une enquête menée par les syndicats montre pourtant que plus de 99 % des aides ménagères soutiennent cette demande.

Le secteur des titres-services repose en grande majorité sur des femmes aux conditions de travail très difficiles: horaires morcelés, trajets non rémunérés, salaires très bas. Pourtant, elles effectuent un travail essentiel pour des milliers de familles. Aujourd'hui, elles demandent simplement de travailler avec un salaire décent. Les employeurs refusent toujours et les discussions s'enlisent.

Monsieur le ministre, que comptez-vous faire pour sortir de cette impasse? Envisagez-vous de réunir en urgence les syndicats et Federgon pour relancer les négociations et faire avancer les droits des travailleuses?

Vous dites que les négociations sont en cours. Est-ce bien en ce moment même?

Vous n'avez donc pas d'informations.

J'entends que c'est Federgon qui bloque les discussions pour l'instant.

Je vous remercie pour votre réponse et je reviendrai vers vous.

Monsieur le ministre, le service citoyen représente une avancée importante pour la cohésion sociale et l'engagement des jeunes dans la société. Il offre à la fois des opportunités de développement personnel et une contribution précieuse à la collectivité. La loi du 15 mai 2024, portée par le ministre dans un esprit d'inclusion et de solidarité, a jeté les bases de la reconnaissance officielle de l'Agence responsable de la mise en œuvre de ce service.

Dans ce cadre, un appel d’offres a été lancé par le Service public fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale le 10 janvier 2025. Les candidatures devaient être déposées avant le 17 février 2025 et la notification des résultats était prévue pour le 17 mars.

Pour mieux suivre l'évolution de cette initiative, je souhaiterais vous poser les questions suivantes. Combien de candidatures ont été reçues dans la foulée de cet appel d’offres? Quelle est la candidature retenue à ce jour? Si la décision n’a pas encore été prise, à quel moment sera-t-elle communiquée? La notification aux candidats a-t-elle déjà eu lieu? Si ce n’est pas encore le cas, quelle en est la date prévue? Enfin, quand l’arrêté royal de nomination de l’Agence sera-t-il publié, comme le prévoit la loi du 15 mai 2024?

Monsieur le ministre, merci pour cette réponse très courte. J'entends qu'on supprime un budget de 3,5 millions. Je pense que cela va vraiment mettre à mal ce projet qui avait été décidé lors de la législature précédente et qui aurait pu aider les jeunes à s'épanouir et renforcer la cohésion sociale. Nous attendrons la suite. Je reviendrai vers vous.

Mijnheer de minister, in uw beleidsverklaring van 14 maart 2025 stelt u dat de regering werk maakt van een meer inclusieve arbeidsmarkt, waarin elk individu ongeacht geslacht, afkomst, leeftijd of beperking gelijke kansen moet krijgen. Dat is een principe waar wij alleen maar achter kunnen staan. U verwijst daarbij expliciet naar de inzet op loontransparantie en naar de hervorming van het socialebijstandstelsel, onder meer met als doel de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten. Die loonkloof leidt sowieso ook tot een pensioenkloof. Een hoger loon zorgt immers ook voor een hoger pensioen en een lager loon zorgt voor een lager pensioen. Momenteel bedraagt die pensioenkloof 27,6 %.

In dit kader is ook de omzetting van de Europese Richtlijn 2023/970 betreffende loontransparantie een zeer belangrijke hefboom. Die richtlijn legt bedrijven meer verplichtingen op inzake rapportering over loonverschillen en het recht op informatie voor werknemers en stelt duidelijke normen om ongelijke verloning aan te pakken.

Om zicht te krijgen op de voortgang van deze ambities, heb ik enkele vragen voor u.

Welke concrete acties plant u op korte termijn om de loonkloof tussen mannen en vrouwen in België verder te verkleinen? Wat is de geplande timing voor de omzetting van deze Europese richtlijn? Is hiervoor reeds een wetsontwerp in voorbereiding? Hoe zult u de uitvoering van deze richtlijn afstemmen op de bestaande instrumenten in België, zoals de loonkloofrapportering of het actieplan ter bevordering van gendergelijkheid op de werkvloer? Worden er flankerende maatregelen voorzien om ondernemingen, in het bijzonder kmo's, te begeleiden bij het naleven van de nieuwe verplichtingen inzake transparantie en rapportering? Hoe zal de impact van deze maatregelen op het vlak van gelijk loon voor gelijk werk worden opgevolgd en geëvalueerd?

Mijnheer de minister, u geeft inderdaad een langer, maar daardoor ook een completer antwoord. Ik ben daar zeer tevreden mee. U bent al bezig met de voorbereiding van de omzetting van die richtlijn tegen medio volgend jaar. Intussen zijn het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen, de sociale partners en de betrokken administraties volop bezig met die voorbereidingen. Dank u dat u dat al aanpakt. Ik kijk al uit naar de implementatie ervan en ben blij dat we zullen kunnen voortwerken op basis van wat er in België al is verwezenlijkt. Mijn partij cd&v heeft altijd geijverd voor meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen en het wegwerken van de loonkloof. Daaromtrent zijn verschillende voorstellen uitgewerkt die ondertussen al wet zijn geworden. Vanuit Europa krijgen we via die richtlijn de vraag om die weg nog verder te bewandelen door nog bijkomende maatregelen te nemen. We moeten dat doen. Vandaag bestaat er immers nog steeds een loonkloof, behalve dan in de administratie. Bij de overheidsdiensten is die loonkloof zo goed als onbestaande, maar in de privésector bestaat die nog steeds. Een loonkloof leidt sowieso tot een pensioenkloof. Laat dat nu juist ook een debat zijn dat we volop aan het voeren zijn. Iedereen verdient een goed pensioen en een goed loon tijdens de carrière. Ik ben dus blij dat u daarop wil inzetten.

Geachte heer minister,

In uw beleidsverklaring van 14 maart 2025 stelt u dat arbeidsmigratie een belangrijk instrument vormt om de doelstellingen op de arbeidsmarkt te behalen. U onderstreept daarbij het belang van samenwerking met de gewesten, de lokale besturen en de Europese Unie. Volgens uw verklaring is een hervorming van het wettelijke kader omtrent arbeidsmigratie in voorbereiding, en wordt deze hervorming tegen 2025 verwacht.

Deze hervorming kadert in de bredere uitdaging om de werkzaamheidsgraad op te krikken tot 80% tegen 2029, onder meer door beter in te spelen op knelpunten op de arbeidsmarkt. Een efficiënt en eerlijk migratiebeleid kan hierin een rol van betekenis spelen, zeker in een context van tekorten aan arbeidskrachten in meerdere sectoren en regio's.

Daarom had ik graag volgende vragen gesteld:

Welke concrete aanpassingen aan de wetgeving inzake arbeidsmigratie worden momenteel voorbereid?

Hoe ziet de geplande timing eruit voor het indienen en implementeren van deze hervorming?

Hoe verloopt het overleg met de gewesten tot op heden? Werden reeds akkoorden bereikt over bepaalde onderdelen? Waar bevinden zich de voornaamste knelpunten in het overleg?

Welke rol is voorzien voor de lokale besturen en de Europese Unie bij het uitstippelen of uitvoeren van dit nieuwe migratiebeleid?

Welke maatregelen overweegt u in het kader van de hervorming om misbruik en sociale dumping binnen het systeem van arbeidsmigratie tegen te gaan, bijvoorbeeld op het vlak van controle, handhaving of bescherming van arbeidsmigranten?

Mijnheer de minister, u hebt tijdens de toelichting van uw beleidsverklaring inderdaad gezegd dat deze hervorming er dit jaar zou komen. Vandaar mijn vraag naar een stand van zaken. Ik denk dat het belangrijk is om met de regio's samen te zitten om dit uit te werken. Het gaat immers over de single permit , waarbij de verblijfsvergunning aan de arbeidsvergunning wordt gekoppeld. Het is duidelijk dat we arbeidskrachten en dus ook arbeidsmigranten op onze arbeidsmarkt nodig hebben om de doelstelling van 80 % te halen. We moeten echter ook waakzaam voor eventuele misbruiken zijn. U zegt dat minister Beenders verantwoordelijk is. In zijn beleidsverklaring staat hierover inderdaad een passage, maar ik denk dat het belangrijk is dat u als minister van Werk samenwerkt met de bevoegde ministers, dus zowel met Anneleen Van Bossuyt, die verantwoordelijk is voor de verblijfsvergunning, als met minister Beenders die voor sociale fraude en misbruik verantwoordelijk is. Ik denk dat de drie federale ministers hier de handen in elkaar moeten slaan om goed werk te leveren.

Mijnheer de minister, vorige zomer kregen de ongeveer 440 werknemers van halfgeleiderproducent BelGaN Oudenaarde te horen dat hun bedrijf failliet was. Tot daar hun recht op werk, waarover u het eerder had. Het was een harde klap voor die arbeiders, technici, bedienden en ingenieurs, daar ze met hun GAN-technologie net een nieuwe en beloftevolle markt hadden aangeboord. Die GAN-technologie staat voor galiumnitride, de opvolger van silicium waarmee men chips maakt, een groene technologie. Men kan het vergelijken met de overstap van de gloeilamp naar de ledlamp.

Ik weet niet of u een snellader gebruikt voor uw gsm, maar daarin zit GAN-technologie. Een gewone oplader ging veel trager en werd warm. Nu gebeurt dat niet meer. Snelladers gaan veel sneller en verbruiken minder energie. Ze worden niet meer warm. Met andere woorden, ze zijn gewoon veiliger. GAN-technologie had dus echt de toekomst. Ik ben dan ook opgekomen voor dat bedrijf. Ik ben opgekomen voor de werknemers, hier in het Federaal Parlement. Ik heb aangedrongen op een overheidsparticipatie via de FPIM om het bedrijf, de technologie en de arbeidsplaatsen in België te houden. De toenmalige federale en Vlaamse overheid hebben die hulp via investering geweigerd, ondanks dat BelGaN- als enige halfgeleiders in België produceert en Europa zijn productie als onmisbaar en strategisch had bestempeld.

BelGaN is opgericht in 1983 als Mitec, met Vlaams overheidsgeld, in opdracht van de Vlaamse overheid. In 1983 vond de Vlaamse overheid het van strategisch belang dat we in België een eigen productiesite van halfgeleiders hadden. Het is nu 2025 en blijkbaar vindt de federale overheid dat niet meer interessant, niet meer strategisch belangrijk. Men krijgt het eigenlijk niet uitgelegd.

BelGaN is failliet gegaan maar daar hing een reukje aan en dat reukje is nooit weggegaan. Nu het faillissement is afgerond; is er plots toch een investeerder opgedoken om de productie opnieuw van nul op te starten.

Klopt het dat er een gerechtelijk en fiscaal onderzoek is gevoerd naar mogelijks frauduleus faillissement bij BelGaN? Zo ja, hoe is dat afgelopen? Wat zijn de bevindingen daarvan? Wie is de overnemer van de site? Ik lees in de pers immers dat er nu toch een ondernemer zou gevonden zijn. Waarop hebben de ontslagen werknemers van BelGaN vandaag recht, aangezien de productie toch eventueel hervat wordt?

Ik lees ook in de pers dat Europa 1 miljoen euro veil heeft voor de begeleiding van ex-BelGaNwerknemers. Ik vind dat bijzonder cynisch. Een werknemer in een productiesite vindt men niet zomaar. Men moet jaren investeren om die persoon opgeleid te krijgen. Die werkt immers met speciale computerprogramma's en machines. Het bedrijf gaat failliet, de overheid weigert om te participeren, alle werknemers staan op straat en krijgen via het Fonds Sluitingen Ondernemingen nog een uitkering en de overheid subsidieert hun opleidingen, terwijl er al een ondernemer klaar zou staan om de productie op te starten.

Mijnheer de minister, u weet niet of er een gerechtelijk of fiscaal onderzoek bij een mogelijk frauduleus faillissement wordt gevoerd, omdat u niet bevoegd bent. U zegt niet te kunnen antwoorden op mijn vragen. In ieder geval hebben de werknemers die de site nog moesten ontmantelen, mij verteld dat er een inval is geweest. Er is dus wel degelijk een onderzoek bezig. Het is triestig dat een minister van Werk gewoon niet op de vraag wil antwoorden. De werknemers worden als een vuile zakdoek weggegooid, hoewel er een overnemer zou klaarstaan. Hij kan opnieuw beginnen met werknemers zoeken en aannemen, terwijl de overheid opdraait voor de ontslagen. Dat is gewoon heel cynisch. De jongste tijd zien wij steeds meer flits- en schijnfaillissementen opduiken in België. Ik vermoed dat BelGaN daar ook bij hoort. Het bedrijf had een goed product, een afzetmarkt en klanten. Het was actief in een strategische sector. Niettemin loopt het zo fout. Ook hier zijn het opnieuw de werknemers, die het grootste slachtoffer zijn. Mijnheer de minister, ik vrees dat u nog veel werk hebt als minister van Werk.

De heer Axel Ronse, fractieleider van N-VA, verklaarde in TerZake dat de premie voor nachtarbeid niet zal worden afgeschaft, dat iedereen die om 20.00 uur begint te werken onder het regime van nachtarbeid zal vallen en zijn premie zal behouden. Hij zei dat hij zelfs een partijkaart van Groen koopt als blijkt dat hij toch fout is.

Ik hoor echter heel wat andere zaken op het terrein. Tijdens de staking van 31 maart maakten veel mensen zich zorgen, specifiek over die nachtpremies. De arbeiders bij ArcelorMittal bijvoorbeeld vertelden dat er binnenkort over een nieuwe cao onderhandeld zal worden. Ze hebben schrik dat ze zullen inboeten op de huidige premies die zij krijgen voor nachtarbeid.

In het regeerakkoord staat: "De bestaande premies voor nachtprestaties, zoals vastgelegd in de cao's in diverse sectoren en bedrijven, blijven hierbij gelden." Er bestaat dus enige onduidelijkheid. De arbeiders maken zich wel degelijk zorgen. Daarom zou ik graag op volgende vragen een antwoord krijgen.

Zullen de bestaande premies ook blijven gelden in de nieuwe cao's waarover binnenkort onderhandeld zal worden en die zullen worden afgesloten?

Wat zal het effect zijn van de maatregelen met betrekking tot nachtarbeid en nachtpremies, die in het regeerakkoord staan, op de premies die werknemers hiervoor nu ontvangen?

Werd er een inschatting gemaakt hoe dit voor oneerlijke concurrentie zal zorgen tussen de bestaande contracten en de nieuwe contracten? Zullen deze laatsten wel aan andere premies kunnen werken?

Voorzitter: Vincent Van Quickenborne.

Président: Vincent Van Quickenborne.

Monsieur le ministre, dans l'accord de gouvernement et dans votre exposé d'orientation politique, il est indiqué que les primes pour les prestations de nuit, telles que définies dans les conventions collectives de travail de divers secteurs et entreprises, continueront de s'appliquer. Parallèlement, il y est aussi prévu que l'interdiction du travail de nuit sera supprimée.

En outre, lors de la séance de présentation de votre note d'orientation politique, vous avez déclaré que les procédures pour introduire le travail de nuit seront simplifiées et qu'un accord devra toujours être conclu, soit avec un syndicat, soit avec les travailleurs eux-mêmes.

Vous voulez donc permettre aux employeurs d'introduire du travail de nuit via un accord avec les travailleurs sans devoir négocier avec les organisations syndicales, alors qu'à ce jour, à l'exception de l'e-commerce, il n'est pas possible d'introduire du travail de nuit sans une concertation avec les syndicats.

Les travailleurs, laissés seuls face à leurs employeurs, ne seront évidemment pas en position de force pour négocier quoi que ce soit. Les demandeurs d'emploi confrontés à un contrat de travail incluant des prestations de nuit n'auront pas d'autre choix que de l'accepter, faute de quoi ils ne seront tout simplement pas engagés.

Vous avez donc bel et bien introduit la possibilité de faire du travail de nuit sans prime de nuit!

Monsieur le ministre, confirmez-vous que vous souhaitez modifier la législation pour permettre à l'employeur de conclure un accord directement avec les travailleurs afin d'introduire ce travail de nuit?

Confirmez-vous que, dans les secteurs ou entreprises où le travail de nuit n'existe pas encore, il sera possible d'effectuer des prestations de nuit sans qu'un accord soit établi via une convention collective de travail?

Pour ces deux questions, pourriez-vous répondre en faisant, à chaque fois, la distinction entre les heures de 20 h à minuit, de 0 h à 5 h, et de 5 h à 6 h? Par ailleurs, pourriez-vous également faire la distinction entre, d'une part, le secteur de la distribution et ses secteurs annexes et, d'autre part, tous les autres secteurs?

Mijnheer de minister, u moet toch toegeven dat u niets kunt zeggen over de komende cao's waarover nog onderhandeld moet worden. Die mensen zijn terecht ongerust. Wat met de volgende cao bij ArcellorMittal? Wat als men de premies zal verminderen? De regering plaatst de werkgevers in een zetel. Ze kunnen verwijzen naar andere sectoren waar nachtwerk pas begint vanaf middernacht.

Mijnheer de minister, ik heb lange tijd 's nachts gewerkt. Mijn nachtshift begon meestal om 21.30 u. en ik moest daarvoor omstreeks 19.45 u. thuis vertrekken. Daarvoor deed ik meestal nog een dutje in de zetel, omdat dat nodig is. Nachtwerk is immers echt belastend. Men slaapt daarna niet goed en minder. Men verkoopt eigenlijk een stukje van zijn gezondheid, opdat iemand anders winst kan maken door die nachtarbeid en dat moet worden vergoed. De nacht begint niet om middernacht, maar wel veel vroeger, ook in de e-commerce.

Deze regering is de anti-sociaalste regering van de laatste decennia. U zegt dat het alleen voor de e-commerce is, maar wiens beurt zal het daarna zijn? Elke sector zal geraakt worden. Zo is het altijd al gegaan. Zo is het ook begonnen met de flexi-jobs. Er zijn voorbeelden genoeg. De beweringen van de heer Ronse op tv, dat de nachtpremies voor iedereen behouden zullen blijven, kloppen niet. Het zal immers niet zo zijn in de e-commerce en misschien ook niet in andere sectoren waar de cao's nog onderhandeld zullen worden.

Monsieur le ministre, vous n'avez pas répondu à mes questions très précises. Je ne suis dès lors pas du tout rassurée. Si je me base sur ce que vous avez dit et sur ce qui est noté sur papier, vous ouvrez la porte à une généralisation du travail de nuit dans les secteurs où la nature du travail ne le justifie pas. Pour avoir discuté lors de la grève avec de nombreuses personnes qui travaillent déjà de nuit, cela pose beaucoup de problèmes de santé. Si on élargit le travail de nuit, on va vraiment se retrouver avec un problème de santé publique. Et alors, oubliez la conciliation entre vie de famille et vie professionnelle qui était pourtant reprise dans une petite phrase de l'accord. Vous dites aussi que vous allez simplifier les procédures mais en réalité, vous voulez juste introduire le travail de nuit sans concertation. En ce qui concerne les primes, vous ouvrez des brèches pour faciliter l'introduction du travail de nuit sans garantie pour les travailleurs, qui ne recevront plus rien quand ils travailleront après 20 heures. Monsieur le ministre, comme je reste sur ma faim, je vais quand même vous renvoyer des questions précises par écrit, notamment sur la manière dont vous maintiendrez le pouvoir d'achat alors que vous allez supprimer une partie des primes.

Mijnheer de minister, in uw beleidsverklaring en in het regeerakkoord staat dat u voor een meer degressieve werkloosheidsuitkering staat. De filosofie is dat werklozen in het begin meer werkloosheidsuitkering zouden ontvangen en op het einde minder. U verwijst naar de passage in het regeerakkoord waarin ervoor wordt gekozen om de vervangingsratio te verhogen en/of het loonplafond te verhogen.

Dat is een interessante visie. Tegelijkertijd staat echter ook in het regeerakkoord dat de huidige regering de belastingvermindering voor werklozen wil afschaffen. Dat gaat over een aantal bepalingen in het Wetboek van de inkomstenbelastingen'92. Volgens experts zoals de heer Fouad Gandoul, die onder meer columnist is maar ook werkzaam is bij een vakorganisatie, betekent dat voor werklozen een nettoverlies van 200 tot 250 euro per maand.

De vraag is heel eenvoudig. U wil de werkloosheid degressiever maken, namelijk meer uitkering in het begin en minder op het einde. Hoe rijmt u dat echter met het voornemen om de belastingvermindering af te schaffen?

Is het risico niet reëel dat in de praktijk de afschaffing van de belastingvermindering voor werklozen tot een zwakkere in plaats van een sterkere bescherming leidt of is het de ambitie van de regering om de afschaffing van de belastingvermindering pas te laten ingaan na een bepaalde periode van werkloosheid, zodat het effect beperkt blijft tot de latere fase van de uitkeringsperiode?

Ik kijk uit naar uw precieze antwoorden.

Bedankt voor die verduidelijking. Ze stond niet in het regeerakkoord. Eigenlijk zegt u nu duidelijk dat bij het begin van de werkloosheid wat een werkloze netto overhoudt, zelfs na de afschaffing van de belastingvermindering, hoger moet zijn dan wat hij vandaag krijgt. Dat is een verduidelijking. Het gevolg daarvan is wel dat naarmate de werkloosheid in de tijd duurt, de werkloze minder zal krijgen. Door de afschaffing van de belastingvermindering zal het bedrag van de uitkering aanzienlijk lager zijn. De degressiviteit zal na verloop van tijd enorm sterk spelen, wat mensen er inderdaad toe zal aanzetten om sneller weer aan de slag te gaan. Dank u voor uw duidelijke antwoord en we kijken uit naar de teksten.

In een bepaling in het regeerakkoord staat dat u het SWT, het voormalige brugpensioen, wilt doen stoppen. Daarover heeft de regering ook een akkoord bereikt na een advies van de sociale partners. Er staat echter ook een bepaling in het regeerakkoord, mijnheer de minister, waarin verwezen wordt naar andere systemen, d'autres systèmes dans le secteur publique , die een vervoegde uittreding uit de arbeidsmarkt aanmoedigen. Met andere woorden, dat zijn systemen à côté du prépension .

Als een dergelijke zin in het regeerakkoord staat, zou het mij natuurlijk bijzonder benieuwen over welke autres systèmes het dan gaat. Kunt u concreet aangeven welke vervoegde uitredingstelsels, naast het SWT, hieronder vallen? Geldt dit bijvoorbeeld voor het systeem waarbij cipiers vandaag tot vijf jaar voor hun pensioenleeftijd kunnen stoppen met werken via een speciale verlofregeling met toelage? Dat is een concreet voorbeeld van een dergelijk systeem. Wanneer worden deze systemen effectief stilgelegd voor nieuwe instroom?

Oké, bedankt.

Mijnheer de minister, in het regeerakkoord en uw beleidsverklaring staat dat de regering de juridische bescherming van de vakbonden bij stakingen onder stakingsaanzegging wil waarborgen.

Dat engagement roept enkele belangrijke vragen op. Wat bedoelt u met een staking onder stakingsaanzegging? Worden spontane of wilde stakingen dan niet meer door de regering erkend als legitieme sociale acties? Wat is het gevolg? Wat bedoelt u concreet met juridische bescherming van de vakbonden? Gaat het hier over bescherming tegen burgerlijke of strafrechtelijke aansprakelijkheid of over iets anders?

Waar ligt voor de regering de grens tussen een toegelaten syndicale actie en gedrag dat niet langer onder juridische bescherming valt? Hoe zal er bijvoorbeeld worden omgegaan met acties die leiden tot blokkades van de openbare weg? Wat met onredelijke stakingen, zoals de recente spoorstakingen, die vandaag trouwens hun 20 ste dag ingaan, waarbij enkele treinbestuurders en een kleine vakbond vrijwel het hele spoorverkeer lamleggen? Wat met het verhinderen van de toegang tot bedrijven, dus met stakingspiketten op bedrijventerreinen? Is de regering van plan een wettelijk initiatief te nemen?

Mijnheer de minister, u hebt eigenlijk niet geantwoord op mijn tweede en derde vraag. Wat bent u van plan te doen met stakingen zonder stakingsaanzegging? In uw beleidsverklaring zei u dat de regering juridische bescherming garandeert aan vakbonden bij stakingen onder stakingsaanzegging. Logischerwijze volgt daaruit dat u die juridische bescherming niet garandeert, als een staking zonder stakingsaanzegging gebeurt. Daarop hebt u niet op geantwoord en ik ben zeer benieuwd wat u daarover te zeggen hebt.

En toen bleef het stil.

C'est une bonne question, c'est vrai. Mais vous avez bien compris que sur ce point-là, l'accord de gouvernement n'est pas clair. Vous dites que la protection juridique des syndicats est garantie en cas de grève avec préavis. On peut donc logiquement se poser la question de savoir ce qu'il en est en cas de grève sans préavis.

Ce n'est pas clair. ( Rires )

C'est déjà une réponse, chers collègues. J'apprécie que le ministre dise que ce n'est pas clair. Je pense qu'il a quelques idées en tête, mais qu'il ne souhaite pas les exprimer à ce stade.

Monsieur le ministre, nous avons bien compris que le gouvernement a respecté l’accord des partenaires sociaux. Vous êtes pragmatique. Vous dites qu’à partir du 1 er juillet, vous mettrez fin au système du RCC et aux autres.

Die beslissing heeft natuurlijk tot gevolg dat een aantal budgettaire opbrengsten zullen uitblijven.

Les rendements budgétaires prévus pour cette année feront donc défaut.

In de oorspronkelijke budgettaire tabel stond een opbrengst van 10 miljoen euro voor het SWT, maar blijkbaar wordt dat nu een verlies van 8,4 miljoen euro.

Cela signifie donc un trou budgétaire de 18,4 millions d'euros.

Hetzelfde geldt ook voor de landingsbanen. Ook daarvoor is er beslist die regeling stop te zetten vanaf 1 juli en niet vanaf de start van deze regering, wat de besparing van 8 miljoen euro naar 0 euro herleidt. Tegelijkertijd herinnert het regeerakkoord eraan dat de kostprijs van sociale akkoorden niet automatisch doorgeschoven mag worden naar de belastingbetaler.

In uw regeerakkoord lees ik het volgende: “We responsabiliseren daarvoor alle partners in hun rol van paritaire beheerders. Afspraken tussen sociale partners, die de inkomsten of de uitgaven van de federale regering beïnvloeden, zullen vooraf worden getoetst op hun inpasbaarheid in het begrotingstraject. Indien niet, zal er geen instemming worden verleend en vraagt de regering evenwaardige compenserende maatregelen op te nemen.”

Ik heb vier vragen. Eén, zult u die 26,4 miljoen euro verhaalbaar stellen op de sociale partners, conform de geest van het regeerakkoord? Twee, hoe zouden de sociale partners die compensatie dan moeten aanleveren? Wordt er gekeken naar interne herverdeling binnen de sociale zekerheid of naar een verhoging van de bijdrage? Drie, wat is de timing voor die budgettaire compensatie? Wordt die al gecompenseerd in de begroting van 2025? Ten slotte, werd die beslissing over het SWT en het landingsbanenuitstel vooraf getoetst op begrotingsneutraliteit, zoals voorzien in het regeerakkoord? Zo ja, waar zitten evenwaardige maatregelen?

Ik kijk uit naar uw antwoord.

Het is duidelijk dat er in de begroting van 2025 moet worden gecompenseerd. Dat zullen we dus zien bij de eerstvolgende controle, die door de minister van Begroting voor juli 2025 werd aangekondigd. Het is ook duidelijk dat de factuur niet naar de belastingbetaler mag worden doorgeschoven, dus geen hogere bijdragen en geen hogere belastingen voor de belastingbetaler. Dat moet in de sociale zekerheid worden gevonden. Als u zegt dat er geen hogere bijdragen en geen hogere belastingen komen, dan moeten er bijkomende besparingen in de sociale zekerheid komen, ten bedrage van 26,4 miljoen euro. Ik ben zeer benieuwd welke besparingen u of de sociale partners in juli van dit jaar zullen voorstellen. Hen kennende zal daar niets van in huis komen en zult u zelf de zaken mogen oplossen.

Mijnheer de minister, in het regeerakkoord staat dat mensen één keer in hun carrière zelf ontslag mogen nemen en dan een uitkering krijgen. Dat is een opmerkelijke wijziging in ons socialezekerheidssysteem. U verdedigt dat wel, maar volgens mij doet u dat met lange tanden. U spreekt over de werkloosheid als een verzekeringssysteem. Als men zelf zijn huis in brand steekt om vervolgens door de verzekering vergoed te worden, dan lijkt dat volgens mij weinig op een verzekeringssysteem. Maar goed, de regering heeft die keuze gemaakt.

En tout cas, dans le tableau budgétaire de 2025, on avait prévu une recette de 41 millions d'euros. Et maintenant, dans les révisions, le tableau budgétaire ne parle plus de 41 millions de recettes, mais de zéro. Je pense que vous m'avez bien écouté quand je vous ai posé des questions lors de la discussion sur la note de politique générale.

Monsieur le ministre, cela a-t-il réellement été revu de 41 millions d'euros de recettes à zéro? Pourquoi? Je ne pense pas que ce soit à cause de mes questions, je pense qu'il y a d'autres raisons pour que cela ait été remis à zéro.

Peut-être cela veut-il dire, monsieur le ministre, que cette mesure géniale, qui consiste à remettre sa propre démission et se servir dans la caisse de la sécurité sociale, n'est pas encore prévue pour cette année-ci?

C'est donc pour connaître ces éventuelles autres raisons que je vous pose ces questions, monsieur le ministre.

Mijnheer de minister, ik dank u voor het duidelijke antwoord, dat iets meegeeft wat wij nog niet wisten. Oorspronkelijk was het de bedoeling om in 2025 de maatregel in te voeren, maar u geeft nu aan dat de maatregel niet wordt ingevoerd in 2025 maar in 2026. Dat is een goede zaak. Laten we de maatregel elk jaar opnieuw uitstellen. Op die manier komt er nooit iets van. Mijnheer de minister, ik merk dat op omdat de maatregel tot misbruik zal leiden. De mogelijkheid om zelf ontslag te nemen en gedurende zes maanden werkloosheidsuitkering te krijgen, geeft de betrokken werknemer de kans om zes maanden op wereldreis te gaan. Bovendien heeft het Rekenhof berekend dat de kostprijs van een voorstel van Les Engagés, een partij die deel uitmaakt van uw regering, werd begroot op 250 miljoen euro. Het voorstel gaf mensen namelijk drie keer de kans om ontslag te nemen en een werkloosheidsuitkering te krijgen. Wanneer wij 250 miljoen euro door drie delen, geeft dat nog altijd een kostprijs van 80 miljoen euro. Om de twee genoemde redenen, namelijk mogelijk misbruik en de kostprijs van de maatregel, stel ik u voor om het uitstel naar 2026 door te zetten tot een afstel, zodat de maatregel niet wordt ingevoerd.

Monsieur le ministre, ma question concerne la limitation dans le temps des allocations de chômage et le rapport avec les travailleurs qui suivent une formation dans les métiers en pénurie. Nous trouvons cette mesure injuste en soi, puisqu'elle va s'appliquer de manière aveugle et unilatérale. Les travailleurs sans emploi qui fournissent des efforts pour rechercher du travail et qui ne parviennent pas à en trouver, ou même les chômeurs qui travaillent pendant de courtes périodes qui seront donc insuffisantes, seront aussi exclus. Par conséquent, nous nous demandons si cette disposition ne va pas aggraver la pénurie de main-d'œuvre, vu que les personnes qui suivent une formation pour se réorienter vers un métier en pénurie seront également exclues. Or, pour certaines métiers en pénurie (infirmière, enseignant, assistant social, etc.), la formation s'étale parfois sur trois ou quatre ans.

Dans De Standaard du 3 avril, le député Axel Ronse, de la N-VA, a confirmé qu'une disposition transitoire serait prise pour les personnes qui sont actuellement au chômage depuis plus de deux ans, qui reçoivent des allocations de chômage et qui suivent une formation dans ces métiers en pénurie. De même, la ministre flamande du Travail, Zuhal Demir, également N-VA, a déclaré au Parlement flamand: "Je pense qu'il devrait y avoir une mesure transitoire pour les personnes qui ont commencé leur formation avant l'approbation de l'accord de coalition". L'article du Standaard précise: "Pour ceux qui commencent une formation maintenant, les allocations de chômage s'arrêtent au bout de deux ans".

Monsieur le ministre, confirmez-vous qu'un accord a été conclu au sein du gouvernement pour que les personnes qui ont commencé une formation dans les métiers en pénurie avant l'approbation de l'accord de gouvernement ne soient pas exclues du chômage avant la fin de leur formation? Confirmez-vous, en revanche, que celles qui débutent maintenant une telle formation seront exclues après deux ans, même si celle-ci n'est pas encore terminée?

Comment justifiez-vous l'exclusion de personnes qui suivent une formation dans les métiers en pénurie, alors qu'on sait qu'il n'y a pas suffisamment de personnes qualifiées pour exercer certains emplois sur le marché du travail? Enfin, comment comptez-vous lutter contre la pénurie de main-d'œuvre dans les métiers très importants pour la société tels qu'infirmiers, enseignants, assistants sociaux?

Monsieur le ministre, ma question est d'une autre nature mais vous avez demandé à ce qu'elle soit jointe. Je pense que la question de Mme Moscufo concerne les formations pour les métiers en pénurie tandis que la mienne porte sur les recettes de cette réforme. Mais je pense que vous allez, vous connaissant, répondre à toutes ces questions.

Mijnheer de minister, mijn vraag gaat over de opbrengsten van de hervorming. Op kruissnelheid brengt de hervorming 1,8 miljard euro op. Voor 2026 staat er 902 miljoen euro in de budgettaire tabellen.

Vous estimez donc que la moitié des recettes seront déjà réalisées l'année prochaine.

Als u die 902 miljoen euro wilt realiseren, is het onvermijdelijk, mijnheer de minister, dat u niet alleen nieuwe werklozen zult treffen, maar ook personen die vandaag al werkloos zijn.

Vous travaillerez donc sur le stock, comme on dit en français, le stock existant.

J'ai les questions suivantes pour vous.

Bevestigt u de besparing van 902 miljoen euro in 2026?

Bevestigt u dat die besparing enkel haalbaar is, als ook de bestaande groep werkzoekenden wordt getroffen?

Zal de maatregel met terugwerkende kracht op de huidige werklozen van toepassing zijn, waardoor bijvoorbeeld wie al een jaar werkloos is, volgend jaar, in 2026, uitgesloten wordt van uitkeringen?

Kunt u verduidelijken hoe de maatregel precies begroot is in de oefening van 2026?

J'ai entendu que, dans la discussion politique, cette réforme du chômage est couplée – par d'autres partis que le vôtre – à la taxation des plus-values. Vos amis de Vooruit et des Engagés ont dit que si vous voulez limiter le chômage dans le temps, il doit aussi y avoir un accord global sur la taxe sur les plus-values. Je vois votre enthousiasme limité là-dessus, je constate donc que ma demande est bien posée.

Monsieur le ministre, il y a un truc que je ne comprends pas bien. Vous dites que toutes les modalités n'ont pas encore été arrêtées, que des discussions sont en cours au sein du gouvernement Cependant, il me semble que le texte a déjà été transmis au comité de gestion de l'ONEM hier. Il y a un truc qui m'échappe!

Oui, parfois. C'est un élément un peu embêtant.

Monsieur le ministre, vous comprendrez que ce que vous appelez "les détails" est vraiment très important pour nous. En effet, nous partons fondamentalement du point de vue que, sur cette question de la remise des gens au travail, votre vision consistant à passer par l'exclusion n'est pas du tout le bon chemin à suivre. D'ailleurs, rien ne prouve qu'en excluant les gens du chômage, ils retrouveront du travail. Nous avons déjà eu l'occasion d'échanger sur ce point avec vous lors de la présentation de votre note d'orientation générale.

Je veux cependant vous donner un exemple concret qui traduit bien pourquoi ce n'est pas un détail. Lors de la grève, j'ai croisé une dame de 48 ans qui suivait une formation d'un an et demi pour devenir aide-ménagère. Comme, juste avant, elle avait bénéficié du chômage pendant six mois, elle se disait paniquée à l'idée d'être peut-être exclue à peine sa formation terminée. Voilà la réalité pour beaucoup de gens.

À cet égard, vous faites référence à la réponse que vous avez donnée à Mme Vanrobaeys mais vous parlez de maintenir le revenu de ceux qui suivent des formations. Qu'entendez-vous par là? J'imagine que cela fait aussi partie des détails que vous devez résoudre.

Ce n'est pas clair pour nous. Maintenir le revenu signifie-t-il maintenir les allocations de chômage? Ou bien exclure les gens des allocations de chômage et les renvoyer vers d'autres caisses pour assurer le maintien du revenu? Les renvoyer, par exemple, vers les Régions? Si c'est cela votre chemin, cela n'est pas du tout le nôtre parce que les Régions ne pourront pas gérer le problème financièrement.

Mijnheer de minister, bedankt voor uw eerlijkheid en openheid. Het komt niet vaak voor dat een minister toegeeft dat twee dossiers – door sommigen, niet door u veronderstel ik – gekoppeld worden. Certains dossiers sont couplés, notamment ceux sur la réforme du chômage et la taxation des plus-values. Maar dat brengt natuurlijk problemen met zich mee. Moi, je sais que votre ambition est de mettre en œuvre cette réforme du chômage à partir du 1 er juillet 2025, tandis que l'introduction ( la taxation ) des plus-values n'est prévue que pour le 1 er janvier 2026. Donc si l'un traine, l'autre va trainer aussi. Je vous souhaite évidemment une bonne discussion au sein du gouvernement, mais ça ne sera pas facile. On sait bien que ce débat sur les plus-values est le champ de mines de ce gouvernement, donc ça ne sera pas facile. Deuxièmement, vous dites que le montant de 902 millions d'euros prévu pour 2026 sera éventuellement revu en fonction des modalités. Sur ce point, vous êtes donc aussi très honnête. Cependant, j'imagine que plus nous prévoirons d'exceptions, plus le montant sera réduit. Si, finalement, tout le monde est exclu de cette mesure, le montant de 902 millions d'euros aura fondu. J'espère donc que vous allez avoir une vraie réforme au lieu d'avoir des exceptions. Nous reviendrons donc bien évidemment sur la mesure une fois que la loi-programme et la loi portant des dispositions diverses seront discutées au Parlement.

Monsieur le ministre, votre réforme du dispositif d'indemnisation des chômeurs de longue durée aura, comme vous le savez, des conséquences directes pour un grand nombre de personnes en fin de droits, qui se tourneront très probablement vers les CPAS pour solliciter une aide sociale. Cependant, les CPAS, ne disposent aujourd'hui d'aucun mécanisme systématique d'information en amont au sujet des bénéficiaires potentiels qui perdront leur droit aux allocations de chômage. Dans ce contexte, j'ai trois questions.

Premièrement, le gouvernement prévoit-il de mettre en place un mécanisme permettant aux CPAS d'être informés en amont des exclusions liées à la réforme, afin d'anticiper l'afflux massif de nouvelles demandes d'aides sociales? Comme vous le savez, cet afflux sera massif.

Deuxièmement, auront-ils accès à des données concernant les profils socioéconomiques des personnes concernées, sous une forme agrégée ou individualisée, afin d'adapter leur accompagnement?

Enfin, plus largement, quelles mesures concrètes comptez-vous prendre pour éviter un transfert de charges non anticipé et non compensé vers les CPAS, qui sont déjà fortement sollicités sur le terrain?

Monsieur le ministre, c'était effectivement rapide. J'irai revoir la vidéo pour récupérer quelques éléments que je n'ai pas forcément compris dans un premier temps. Par contre, je tiens à vous signaler que je dépose la question également chez votre collègue. Il est quand même ici question de chômeurs de longue durée. Comme cela relève de vos compétences, je vous ai posé la question. J'entends que vous comptez mener une concertation pour faciliter justement l'arrivée de ces chômeurs de longue durée au niveau des CPAS. J'aurais dès lors une sous-question. Avez une date à nous communiquer? En effet, depuis le temps que vous annoncez ce transfert des chômeurs de longue durée vers les CPAS, j'imagine que vous avez quand même pu anticiper et discuter avec les différentes institutions pour que cette arrivée se fasse de manière un petit peu plus souple que le tsunami qui est prévu. Des chiffres nous sont donnés via différentes études. On sait donc quels citoyens se cachent derrière ces chiffres. En ayant ces différents profils, les CPAS peuvent déjà entamer en amont différentes démarches pour que cette insertion se passe de manière plus souple. Monsieur le ministre, je reviendrai potentiellement avec des questions complémentaires à ce sujet.

Monsieur le ministre, vous le savez, les métiers des arts et de la culture sont marqués par l’intermittence des revenus, la discontinuité des parcours et la pluriactivité. Le régime de protection sociale spécifique, dit "statut du travailleur des arts", est donc une réponse solidaire, adaptée et conquise de haute lutte – lutte à laquelle vous avez d’ailleurs contribué activement lors de la réforme de 2022.

Pourtant, aujourd’hui, ce régime est menacé: la limitation généralisée des allocations de chômage à deux ans, telle qu’envisagée dans les projets actuels, aurait des effets dévastateurs sur les personnes sous statut, en leur imposant une logique administrative rigide, fondée sur des critères de disponibilité ou d’activation, profondément incompatibles avec les réalités du secteur culturel.

Je m’étonne d’autant plus que cette remise en cause repose sur un exposé budgétaire biaisé, qui qualifie "d’explosion" une augmentation pourtant attendue et budgétée dès l’origine de la réforme et donc aussi par le MR. Il n’y a pas eu de dérapage; il y a eu une mise en œuvre assumée d’une réforme ambitieuse. Ce que vous appelez "explosion des chiffres", c’est tout simplement l’ouverture du droit à davantage de personnes tels que les: techniciens/ techniciennes, soutiens, jeunes, femmes, précaires. Ce qui est visé, c’est un écosystème entier, et c’est précisément ce qui était voulu par la réforme du statut.

Dès lors, je vous pose cette question simple mais essentielle: pouvez-vous garantir que les personnes sous statut de travailleur des arts ne seront pas impactées par la limitation des allocations de chômage à deux ans? Vous avez évoqué l'idée de créer un statut de travailleur des arts en dehors de la sécurité sociale, quelle forme cela prendrait-il? Quel budget financerait alors ce statut? Confirmez-vous que votre intention à terme est que l'argent public ne finance plus la culture et les arts?

Monsieur le ministre, vous m'avez fourni beaucoup d'informations que je n'avais pas demandées. Nous aurions donc pu gagner du temps étant donné que vous m'avez fait le récapitulatif de tout le dossier.

Cependant, j'ai obtenu peu de réponses concrètes par rapport au sort qui sera réservé aux travailleurs des arts. Vous ne confirmez pas, mais vous n'affirmez pas non plus qu'il y aura effectivement une limitation du chômage dans le temps, bien que j'aie entendu le mot "justes". Souvent, lorsque le terme "justice" est évoqué, cela aboutit à un nivellement par le bas, visant à harmoniser toutes les situations sur le statut le moins favorable.

Ce que vous qualifiez d'augmentation exponentielle est, en réalité, simplement la conséquence de la mise en place de ce statut, comme vous l'avez vous-même mentionné.

Il a été mis en place à partir du 1 er janvier 2024. Ce sont donc ici simplement les effets qui sont produits 'une réforme qui permet justement d'assurer des moyens de vie dignes à des personnes qui travaillent dans le secteur des arts. Ce sont des étiers dotés de spécificités, telles l'intermittence des revenus et de longues périodes de création qui ne permettent pas de cocher une case sur un papier cinq jours sur sept.

Ce sont les réalités du secteur auxquelles – nous avons travaillé à ce dossier ensemble – nous avons voulu répondre. Donc dire aujourd'hui que cela coûte trop cher est une fausse réponse. Il faut plutôt alors chercher le moyen d'assurer les budgets pour ces personnes.

Vous dites que certaines personnes ne travaillent que 65 jours par an, mais donner une représentation de théâtre 65 fois par an, c'est énorme! Rendez-vous compte, imaginez-vous devoir monter sur les planches 65 fois par an. Tout cela sans compter, évidemment, le fait que derrière, il y a de la formation, de la création, de la rédaction et des répétitions, plus parfois des représentations qui sont gratuites.

En conclusion, je pense qu'il est vraiment important de bien se rappeler de quelles spécificités on parle, plutôt que de traiter les gens comme des profiteurs. J'entends les réalités que l'ONEM vous relate, où il est dit que des personnes sont au chômage depuis cinq ans, or, ce sont des personnes qui bénéficient en effet de ce régime particulier qui est relatif à leurs conditions de travail et de vie qui sont particulières.

Tout ceci nous fait très peur. J'entends que des réformes sont en cours, avec des discussions qui doivent encore avoir lieu. Je m'interroge beaucoup aussi sur les droits d'accès à la pension pour toutes ces personnes.

Enfin, j'espère que cette réforme ne contient pas un plan caché pour museler ceux qui contestent, qui dénoncent et qui proposent un autre projet de société que le vôtre, que vous voudriez faire taire.