Commissievergadering op 1 oktober 2025

Mevrouw de minister, volgens berichtgeving werden deze zomer meer dan 11.000 zogenaamde binnenkomstcontroles georganiseerd door de federale politie en door de federale diensten voor de luchthavens, het spoor, en de weg, onder meer in FlixBussen. Ik meen dat gisteren nog een dergelijke actie plaatsvond. Die controles resulteerden in de vaststelling dat 40 personen zonder geldige papieren werden opgepakt. Van hen kregen 18 personen het bevel om het grondgebied te verlaten. Zoals u weet, is dat een vodje papier. 14 personen werden overgebracht naar een gesloten centrum en 8 personen werden opnieuw vrijgelaten.

Mevrouw de minister, hoeveel van de 40 opgepakte personen hebben ons land intussen daadwerkelijk verlaten?

Wat is de totale kostprijs van die operatie, graag uitgesplitst in manuren, inzet van materiaal, voorbereiding en afhandeling?

Plant u een tussentijdse evaluatie van die binnenkomstcontroles?

Mevrouw de minister, bedankt voor uw antwoord. Ik denk dat u wel nieuwe informatie met ons deelt. U zegt dat er 7 mensen effectief zijn verwijderd, maar dat cijfer had u tot nu toe nog niet meegedeeld. Van de 40 personen die uiteindelijk zijn opgepakt, hebt u er dus 7 effectief kunnen verwijderen.

Elke verwijdering is natuurlijk positief. Wat ik u zou willen aanraden, is in te zetten op versnelde terugkeer. Onder de vorige regering heeft mijn collega Paul Van Tigchelt op 1 november 2023 een akkoord gesloten met Marokko om Marokkaanse illegalen terug te nemen. Dat was een eerste belangrijke stap. Sindsdien zijn er effectief mensen gerepatrieerd, meer dan 7, mevrouw de minister. De Marokkaanse minister heeft toen laten weten dat hij de capaciteit had om 8 mensen per dag, 8 illegale Marokkanen per dag, terug te nemen. Dat betekent dat er op maandbasis meer dan 200 mensen zouden kunnen worden gerepatrieerd. Vandaag zien we echter dat die cijfers allesbehalve worden gehaald.

Blijkbaar is er geen goede samenwerking tussen de DVZ en de federale politie, noch met het gevangeniswezen. Intussen puilen onze gevangenissen uit met illegale criminelen, het gaat om 4.000 van de gevangenen. Ik stel voor dat u zich daarop concentreert.

Schaamteloos! (…)

Mevrouw De Vreese, wij hebben dat akkoord gesloten op 1 november 2023, maar we zien dat deze regering geen inspanningen levert om akkoorden te sluiten met andere landen. Dat zou u moeten doen. Mevrouw de minister, in verband met de kostprijs, zegt u dat ik die vraag als schriftelijke vraag moet indienen. Die techniek is ons bekend, toch, mijnheer de voorzitter? Dat betekent dat er niet geantwoord wordt, omdat het antwoord te pijnlijk zou zijn. Het antwoord wordt zodoende uitgesteld. Mevrouw de minister, ik heb u de vraag gesteld en het is heel eenvoudig om erop te antwoorden: wat kost dat voor de DVZ, wat kost dat voor de federale politie? Ik denk dat de kosten zeer hoog zijn in verhouding tot het aantal van 7 effectieve verwijderingen. Mevrouw de minister, het is tijd om uw pijlen juist te richten en meer te doen om illegale criminelen uit te wijzen.

Mevrouw de minister, op 26 februari heb ik gevraagd of er asielzoekers opgevangen zouden worden op camping Kempenheuvel in Bree. De ongerustheid van de buurtbewoners hierover is nog altijd niet volledig weggenomen. In de krant stond dat camping Kempenheuvel, nu eigendom van Arden Parks, asielzoekers en/of arbeidsmigranten zou huisvesten. Kunt u uitsluiten dat er een tijdelijk of permanent asielcentrum in Bree, dus ook in camping Kempenheuvel, wordt opgericht?

Naast de geruchten over de asielopvang gaat ook het verhaal rond dat er arbeidsmigranten gehuisvest zouden worden op camping Kempenheuvel. Bent u hiervan op de hoogte? Kunt u dat uitsluiten? Is de wetgeving op dat vlak voldoende strikt? Het betreft allicht deels een Vlaamse bevoegdheid, maar zou u de federale aspecten hiervan kunnen toelichten?

Nu kan ik gelukkig alle mensen die mij hierover hebben gecontacteerd, laten weten dat er geen asielzoekers in Bree zullen worden opgevangen.

Mevrouw de minister, zoals intussen bekend is, heeft de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) na de pro-Palestinabetogingen vier Palestijnen opgesloten in een gesloten terugkeercentrum. Die personen werden geïntercepteerd naar aanleiding van feiten tegen de openbare orde.

Op 14 september stelde u dat de rechter toeziet op de correcte toepassing van de detentie. De vier Palestijnen hadden allemaal een verzoek om internationale bescherming ingediend in ons land, hoewel ze in Griekenland al een statuut hadden gekregen. Indien ons land hun verzoek weigert, betekent dat dat aan Griekenland zal worden gevraagd om ze terug te nemen.

Op 24 september besliste een rechter dat de vier Palestijnen moesten worden vrijgelaten uit het gesloten terugkeercentrum. Omdat de DVZ in beroep ging, is die vrijlating geschorst. Volgens hetzelfde nieuwsbericht heeft een van de vier Palestijnen tijdens zijn verblijf in het gesloten terugkeercentrum een negatief antwoord gekregen op zijn asielaanvraag.

Werd de Palestijn die een negatieve beslissing heeft gekregen, al teruggestuurd naar Griekenland, al dan niet onder dwang? Zo ja, wanneer? Zo neen, waarom niet?

Verblijft hij dan nog altijd in dat gesloten terugkeercentrum? Zo neen, werd hij vrijgelaten, wetende dat dat een reëel risico op onderduiking met zich brengt?

Zitten de andere drie Palestijnen nog altijd in het gesloten terugkeercentrum? Zo neen, waarom werden ze vrijgelaten? Kunt u bevestigen dat ze vrijgelaten werden, omdat er een uitbraak van schurft zou zijn in het gesloten terugkeercentrum? Dat werd me immers ingefluisterd.

Wat waren de beweegredenen van de rechter om te oordelen dat de Palestijnen niet langer vastgehouden mogen worden in het gesloten terugkeercentrum?

Mijn laatste en belangrijkste vraag, kunt u bevestigen dat er een uitbraak van schurft is in het gesloten terugkeercentrum waar die Palestijnen verbleven? Welk centrum is het? Hoe beschermt u het personeel van dat centrum? Welke acties werden genomen om die uitbraak in te dammen? Kunt u bevestigen dat er geen enkele illegaal en geen enkele asielzoeker vrijgelaten wordt omwille van de uitbraak van schurft?

Mevrouw de minister, bij alle antwoorden gaf u concrete cijfers, behalve bij één vraag. U zegt dat enkele anderen werden vrijgelaten met een bevel om het grondgebied te verlaten omwille van medische redenen of andere redenen, door die schurft. Hoeveel mensen werden er nu vrijgelaten omwille van schurft?

(…) : (…)

Oké, dan zal ik de vraag opnieuw indienen. Dank u.

Mevrouw de minister, u zult opnieuw, net zoals uw voorgangers, tijdelijke winteropvangplaatsen voor asielzoekers openen. Ik denk dat iedereen recht heeft op duidelijkheid. De locaties waar Fedasil intussen een contract heeft afgesloten, zijn Theux, Florenville en Schilde. Dat is niet alleen tijdelijke winteropvang, maar ook definitieve asielopvang.

Zijn er intussen bijkomende contracten afgesloten waar asielzoekers zullen worden opgevangen? Met welke andere locaties bent u nog in onderhandeling? Twee weken geleden was er sprake van Bredene. Wat is daar de stand van zaken? Zijn er nog andere mogelijke locaties?

In Theux bedroeg het overeengekomen bedrag met de campinguitbater vorig jaar 513.000 euro. Welk bedrag werd dit jaar overeengekomen?

Ik dank u voor de verduidelijking op vraag 2. Met betrekking tot vraag 1 denk ik dat mensen het recht hebben om te weten of er tijdelijke asielopvang komt in hun buurt of niet, zoals in Bredene. Mensen verkeren daar in onzekerheid. Zij willen niet dat er een asielcentrum komt. Zij willen misschien actie ondernemen om te verhinderen dat dit er komt. Doordat u geen informatie wilt delen over het feit of u al dan niet aan het onderhandelen bent, zorgt u ervoor dat die mensen niets kunnen ondernemen. Ik zal binnen twee weken opnieuw de vraag stellen over welke contracten u hebt afgesloten.

De regering beloofde bij haar aantreden begin februari om zo snel mogelijk te stoppen met het voorzien van hotelopvang voor asielzoekers. We zijn nu acht maanden verder en op 10 september verbleven nog steeds 361 asielzoekers in hotels.

Bent u nu definitief gestopt met de hotelopvang? Ik hoop van wel. Zo niet, over hoeveel asielzoekers gaat het vandaag?

De realiteit is dat we nu al acht maanden verder zijn. Acht maanden waarin asielzoekers in hotels worden opgevangen sinds de N-VA in de regering zit. Dat is geen goed signaal. Voorheen hamerde collega Francken voortdurend op het feit dat hotelopvang niet mag vanwege het aanzuigeffect. Nu doet de N-VA hetzelfde terwijl jullie in de regering zitten. Dus er verblijven nog steeds 355 asielzoekers in hotels. Binnen twee weken zal ik de vraag opnieuw stellen. Ik hoop dan een significante daling of een volledige stopzetting te kunnen vernemen.

Minister, op zondag 21 september werd Roeselare opgeschrikt door een drievoudige steekpartij. In eerste instantie wil ik ons medeleven aan de slachtoffers uiten.

De Afghaanse Mohammed K. bracht die dag drie personen om het leven. Na een klopjacht werd hij 's avonds gearresteerd. De man was geen onbekende voor politie en justitie. Op 18 september werd hij op grond van intrafamiliaal geweld veroordeeld tot een gevangenisstraf van één jaar, waarvan de helft met uitstel. Naar verluidt zou de man het Nederlands niet machtig zijn en werkte hij niet.

Het aantal steekpartijen kent een stijgende trend. Uit de politiedatabank blijkt dat het aantal geregistreerde steekincidenten de voorbije jaren is gestegen. Dit geweld is totaal onaanvaardbaar en heeft geen plaats in onze samenleving.

Met deze regering moeten we er kordaat en snel tegen optreden. Conform het regeerakkoord zullen deze regering en het CGVS een aparte veiligheidscel oprichten voor dit probleem. Vluchtelingen, subsidiair beschermden en verzoekers om internationale bescherming zullen hun status, of de mogelijkheid van een beschermingsstatuut, verliezen indien ze een gevaar vormen voor onze openbare orde of onze nationale veiligheid.

Het is een rode draad in het regeerakkoord om hier prioritair aan te werken, niet enkel inzake mensen die subsidiaire bescherming hebben gekregen of een ander statuut, maar ook inzake mensen met een andere verblijfstatus

Welke stappen zult u nemen om de verblijfsvergunning in te trekken? Kunt u de laatste stand van zaken geven van de oprichting van de aparte veiligheidscel?

Kunt u toelichting geven op welke manier uw diensten deze en andere casussen opvolgen?

In hoeverre heeft u weet van gelijkaardige incidenten, waarbij personen met een verblijfsvergunning zich schuldig maken aan steekpartijen? Welk gevolg werd hieraan gegeven? Hoeveel verblijfsvergunningen werden er ingetrokken? Wat zijn de meest voorkomende nationaliteiten? Kunt u ter zake überhaupt statistieken geven? Ik kan ze natuurlijk ook schriftelijk opvragen. Tot hier mijn huidige vragen.

Minister, steeds vaker worden we geconfronteerd met alarmerende berichten over geweldsdelicten gepleegd door mensen van buiten de EU die naar hier zijn gekomen ingevolge het lakse migratiebeleid. Zo heeft een 26-jarige Tunesische man die uit ons land werd gezet en naar Frankrijk trok, in drie dagen tijd zes vrouwen aangerand, van wie hij er enkele probeerde te verkrachten.

Dit jaar hebben al 648 illegale Tunesiërs een bevel gekregen om het grondgebied te verlaten, terwijl er amper 12 terugkeerden naar een ander EU-land en 32 vanuit de gevangenis naar Tunesië. Andere cijfers heb ik niet teruggevonden op de website van de DVZ. Voor alle nationaliteiten van illegalen zien we echter eigenlijk steeds hetzelfde fenomeen. Slechts een klein deel van de personen die zouden moeten terugkeren, doet dat effectief.

Erkent u dat we alle registers moeten opentrekken om illegalen terug te sturen naar het land van herkomst en dat we dus ook alle taboes moeten laten varen? Zult u handelsovereenkomsten, arbeidsmigratie, gezinshereniging en ontwikkelingshulp voor 100 % afhankelijk maken van de terugname van illegalen?

Ook op eigen bodem zien we de dramatische gevolgen van massa-immigratie, getuige de driedubbele moord door de Afghaan in Roeselare, die enkele dagen eerder veroordeeld werd voor intrafamiliaal geweld. Klopt het dat deze persoon naar hier is gekomen als asielzoeker en het vluchtelingenstatuut heeft gekregen? Had hij inmiddels een permanente verblijfsvergunning? Welke acties zult u ondernemen om hem terug te sturen naar het land van herkomst? Voor deze mensen is er immers geen plaats in onze maatschappij.

Mïnister, na tien jaar verblijf in België sprak de dader nog altijd geen Nederlands, hij sloeg zijn vrouw en kinderen en op de koop toe eindigde hij met drievoudige moord, terwijl er nog meer mensen op zijn lijstje stonden. De feiten in Roeselare zijn onbeschrijfelijk hard. De informatie-uitwisseling tussen verschillende diensten had al in een veel vroeger stadium moeten plaatsvinden. Bij de personen die instaan voor de inburgering van nieuwkomers hadden toch belletjes moeten rinkelen om deze man op de radar te brengen.

De dader werd veroordeeld voor slagen en verwondingen, maar hem werd geen programma opgelegd omdat hij de taal niet sprak. De N-VA wil een volledige breuk met het verleden. Dit is onaanvaardbaar en mensen begrijpen dat terecht niet. Het regeerakkoord voorziet voldoende handvatten om het noodzakelijke beleid te voeren voor een effectieve terugkeer van criminelen. Voor de minister van Justitie speelt dit uiteraard een cruciale rol. Vanochtend verwees zij naar u, maar de terugkeer van mensen in illegaal verblijf uit onze gevangenissen moet veel sneller gebeuren. Laat deze personen hun straf uitzitten in een gevangenis in hun land van herkomst. Er moet volop worden ingezet op de tussenstatelijke overbrenging door Justitie.

Minister, dit is uw taak, maar u komt aan het einde van de rij. Wij moeten veel vroeger in dat proces ingrijpen. De minister van Justitie moet dit op haar prioriteitenlijst plaatsen.

De afgelopen dagen is in de media veel aandacht aan messenincidenten besteed. Uit cijfers van de Duitse deelstaten blijkt dat de helft van de messendelicten door vreemdelingen wordt gepleegd, terwijl zij slechts 15 % van de totale bevolking uitmaken.

Karsten Lüst, een gerenommeerd ex-politieman in Duitsland, zei dat zij mensen hebben opgenomen die in hun herkomstlanden met messen zijn grootgebracht. Voor velen zijn messen een statussymbool en een middel om respect af te dwingen. Hij voegde eraan toe dat er volgens hem een definitief en onmiskenbaar verband bestaat tussen het aantal messendelicten en immigratie.

Ik hoop dat u ook zult erkennen, of minstens toch de minister van Justitie, dat er een verband bestaat tussen de messenincidenten die we kennen en massa-immigratie. Het mag wel eens worden gezegd dat er een verband is. In Duitsland is dat zo en ik ben er zeker van dat dat hier eveneens het geval is.

Dit jaar hebben verschillende landen hun lijst van veilige landen uitgebreid. Heel wat landen die in andere EU-lidstaten als veilig worden beschouwd, staan niet op de Belgische lijst van veilige landen.

Opmerkelijk is dat de meeste landen op de lijst van veilige landen die de Europese Commissie eerder dit jaar voorstelde, niet op onze eigen lijst voorkomen. Het gaat onder meer om Bangladesh, Colombia, Egypte, Marokko en Tunesië. Blijkbaar worden deze landen in België niet als veilig beschouwd of mogen ze niet op onze lijst staan.

Waarom staan die landen niet op onze lijst? Bent u van plan om die landen er wel op te zetten of eventueel enkele andere landen? Hebt u het CGVS al om advies gevraagd? Wat was het resultaat daarvan en tegen wanneer mogen we concrete resultaten verwachten?

U stelt dat de lijst elk jaar opnieuw geëvalueerd wordt, maar het laatste koninklijk besluit dateert van 12 mei 2024. Als u spreekt over dit jaar, gaat het dan over 2025 of 2026? Wat zal het zijn? Intussen is het immers al anderhalf jaar geleden.

Mevrouw de minister, enkele maanden geleden kondigde u een studie aan door de Nationale Bank van België, StatBel en het Federaal Planbureau, gericht op realistische scenario's voor de bevolkingsgroei in de komende decennia en de rol van migratiestromen daarin, evenals de impact van die scenario's over alle beleidsdomeinen heen.

Kregen die instanties al formeel de opdracht? Zo ja, tegen wanneer mogen we een concreet resultaat verwachten? Wat is de stand van zaken?

Op 13 mei zei u dat u reikhalzend uitkeek naar de studie van de Nationale Bank over de bevolkingsgroei, maar nu zegt u dat u de opdracht nog niet gegeven hebt. Hoe kan u uitkijken naar iets dat nog niet is opgestart? Dat begrijp ik niet. Uiteraard zijn er veel belangrijke kortetermijnzaken die moeten gebeuren, maar we moeten ook durven nadenken over de lange termijn. In Nederland heeft een dergelijke studie meer bewustzijn gecreëerd over migratie en de impact daarvan. Ik kan alleen maar aanbevelen om zo spoedig mogelijk aan die studie te beginnen.

U weet al welke vraag ik ga stellen wanneer in de titel ‘subsidiaire bescherming’ staat. Het beleid van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) inzake subsidiaire bescherming is, ondanks uw beloftes, niet of amper gewijzigd, met nauwelijks een paar kleine procentpunten: van 1,6 % subsidiaire bescherming naar ongeveer 1,9 %. Hoe gaat u dit probleem oplossen?

Enkele weken geleden heeft de commissaris-generaal gezegd dat men eerst het vluchtelingenstatuut moet toepassen en pas daarna de subsidiaire bescherming. Het is dus duidelijk dat zij haar beleid op dat vlak niet wil wijzigen. Nochtans staat er in uw regeerakkoord een correcte passages, namelijk dat “het erkenningspercentage voor de vluchtelingenstatus in België aanzienlijk hoger ligt dan dat voor de subsidiaire bescherming. Dit kan verklaren waarom ons land tot de meest gewilde landen in de EU behoort voor asielzoekers.” Dat staat in het regeerakkoord en dat lijkt mij correct, maar er moet ook naar gehandeld worden. Wij passen slechts in 1,9 % van de gevallen subsidiaire bescherming toe, terwijl dat in Nederland 62 % is, in Frankrijk 42 % en in Duitsland 56 %. Hier moet dus iets veranderen. De commissaris-generaal was er duidelijk over dat ze dat niet wilde doen, maar dan zult u een andere oplossing moeten zoeken.

Het is een beetje ongelukkig dat de vragen zijn samengevoegd.

Mijn eerste vraag gaat over Afghanistan. Afgelopen zomer vertrok vanuit Duitsland voor de tweede keer een vlucht met 81 criminele illegale Afghanen naar Afghanistan. Dat gebeurde met diplomatieke hulp van Qatar. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken kondigde aan dat het daarbij niet zou blijven en voegde er in één adem aan toe dat ook zonder strategische partner, dus rechtstreeks met Afghanistan, een regeling te willen treffen over de terugkeer van illegale Afghanen.

Wat is de concrete stand van zaken met betrekking tot de gedwongen terugkeer naar Afghanistan?

Welke pistes worden onderzocht, zoals bijvoorbeeld de piste van mevrouw Nicole de Moor, die een holle doos bleek te zijn? Hebt u die doos intussen opgevuld?

Hebt u reeds overleg gehad met uw Duitse collega over diens aanpak en verdere plannen?

Acht u een rechtstreekse regeling met Afghanistan wenselijk en/of mogelijk? Of sluit u dat bij voorbaat uit?

Mijn tweede vraag gaat over Syrië. Eind september kondigde dezelfde Duitse minister van Binnenlandse Zaken aan opnieuw regulair en regelmatig te willen overgaan tot effectieve uitzettingen naar Syrië. In eerste instantie zou de focus liggen op criminelen, maar later ook op andere illegale Syriërs. In die laatste groep van illegale Syriërs zou men die Syriërs nemen die geen recht hebben op asiel en die van sociale uitkeringen leven. Met dat doel voor ogen wil hij dit jaar nog een overeenkomst sluiten met Syrië en heeft hij de Duitse federale dienst voor migratie en asiel de opdracht gegeven om de opgeschorte behandelingen van Syriërs gedeeltelijk te hervatten.

Wat zijn uw voornemens met betrekking tot de gedwongen terugkeer van illegale Syriërs?

Hebt u al de nodige contacten gelegd? Heeft er reeds een overleg plaatsgevonden? Zo ja, met welk resultaat?

Hebt u al de opdracht gegeven om voorbereidingen te treffen voor een terugkeer- en uitzettingsprogramma?

Wat is de actuele stand van zaken met betrekking tot de vrijwillige terugkeer van Syriërs?

Bij de bespreking van uw beleidsnota hebben we het inderdaad al gehad over de terugkeer naar Syrië en Afghanistan. U gaf toen aan dat de vrijwillige terugkeer naar Syrië een opmerkelijke stijging kende en dat Fedasil verschillende opties onderzocht om de re-integratie daar verder op te starten. Ook binnen de Europese Raad Justitie en Binnenlandse Zaken (JBZ) werd gedebatteerd over een gecoördineerde Europese aanpak met betrekking tot zowel de vrijwillige als de gedwongen terugkeer van Syriërs.

Daarnaast organiseert Fedasil de vrijwillige terugkeer naar Afghanistan, ook in eigen beheer. U gaf daarbij aan dat zowel nationaal als Europees verschillende ideeën worden onderzocht om gedwongen terugkeer voor Afghanen mogelijk te maken. Dat, minister, is geen eenvoudige taak, noch voor u, noch voor uw diensten. We zijn ons bewust van de zeer strikte toets van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Aan de andere kant hebben we natuurlijk wel te maken met personen die zware misdrijven hebben gepleegd. Deze regelrechte criminelen moeten het land echt wel verlaten. Ik weet dat u alles in het werk stelt om ook hun terugkeer mogelijk te maken.

Kunt u toelichting geven over de vrijwillige terugkeer van Syriërs? Hoeveel Syriërs zijn er sinds januari 2025 teruggekeerd? Kunt u uitleg geven over de opties voor re-integratie?

Hoe verloopt de informatie-uitwisseling tussen Fedasil en Frontex?

Kunt u toelichting geven over de gedwongen terugkeer van Syriërs en de Europese ontwikkelingen daaromtrent? Welke stappen hebt u genomen om het systeem van gedwongen terugkeer te bespoedigen?

Voor Afghanistan heb ik eigenlijk dezelfde vragen, zowel over de vrijwillige als de gedwongen terugkeer. Hoe verloopt dat op Europees niveau en met de andere lidstaten?

In Duitsland blijkt het wel mogelijk om illegale Afghanen terug te sturen naar Afghanistan. Hier verklaarde u op 16 mei 2025 dat de regering in de luwte voortwerkt aan de gedwongen terugkeer naar Afghanistan. Op 24 mei 2025 stelde u dat u in alle sereniteit voortwerkt.

Die sereniteit blijft duren. Nochtans hebben dit jaar al 1.248 Afghanen een bevel gekregen om het grondgebied te verlaten. Veertien zijn vrijwillig teruggekeerd en 67 zijn vertrokken naar een ander land in de Europese Unie. Dat zijn peanuts. Ook wat Afghanistan betreft, zien wij dat de cijfers van de vrijwillige terugkeer peanuts zijn.

In 2025 hebben al 1.151 Syriërs asiel aangevraagd. Van hen hebben er 614 een bevel gekregen om het grondgebied te verlaten. Volgens de cijfers van de website van de Dienst Vreemdelingenzaken zijn er 58 vrijwillig teruggekeerd en 11 gedwongen, maar dan naar een ander EU-land. Ook dat zijn peanuts.

Het is duidelijk dat, als het in Duitsland kan, er geen enkele reden is waarom het hier niet zou kunnen. Ik zie niet in waarom wij hier in alle luwte of in alle sereniteit moeten voortwerken. In Duitsland kan wel openlijk over de kwestie worden gecommuniceerd. Ik weet waarom Duitsland dat doet. Dat is omdat illegalen in Duitsland effectief worden teruggestuurd.

Hier wilt u in stilte voortwerken omdat er blijkbaar gewoonweg niets gebeurt.

Mevrouw de minister, wie het terugkeerbeleid kent, ook binnen de Europese Unie, weet dat dat beleid land per land afhankelijk is en dat de terugkeerakkoorden telkens verschillen. Mevrouw Van Belleghem, als wij een toverstokje hadden om die mensen onmiddellijk hocus-pocus-pats naar hun thuisland te sturen, zeker wanneer het om criminelen gaat, zou de minister dat al hebben gedaan.

U weet net als wij – ik hoop toch dat u dat weet; ik schat ook in dat u dat weet – dat er op diplomatiek vlak achter de schermen eerst heel wat moet worden voorbereid om akkoorden te verkrijgen en om ervoor te zorgen dat mensen effectief kunnen worden teruggestuurd, zonder het risico te lopen dat een vlucht halfweg moet terugkeren. Dat zou immers bijzonder schaamtelijk zijn.

Mevrouw de minister, ik weet dat u daar heel hard aan werkt. Het zal belangrijk zijn om bijvoorbeeld met Nederland en Duitsland de nodige diplomatieke contacten op te nemen om de dossiers tot een goed einde te brengen. Dat is absoluut noodzakelijk en ik weet dat u daarvan overtuigd bent.

Mevrouw Van Belleghem wij moeten er geen karikatuur van maken en doen alsof mevrouw de minister de zaak eindeloos zou rekken om mensen niet te hoeven terugsturen. Dat is te belachelijk voor woorden.

Ik weet dat daaraan hard wordt gewerkt. U ziet ook in het regeerakkoord dat u en het Vlaams Belang beleidsmatig niets kunnen toevoegen om het terugkeerbeleid nog beter te doen verlopen.

Dat sterkt mij in de overtuiging, minister, dat u de nodige hefbomen hebt in het regeerakkoord om werkelijk hard te werken op die terugkeer. Ik wens u daar veel succes mee. Doet u vooral verder. U hebt ons volledige vertrouwen.

Ik wilde nog een ding helder stellen. Herman Van Veen kon misschien toveren, maar in Duitsland kunnen ze dat niet, mevrouw De Vreese. Ook al wordt er achter de schermen gewerkt, er moeten wel resultaten komen…

(…) : (…)

Ik snap dat u het debat niet wil voeren, maar ik mag toch nog eens repliceren?

Ik heb een vraag over de terugkeerhub voor afgewezen asielzoekers. Vorige week tekenden de Nederlandse minister van Weel en zijn Oegandese collega in de marge van de Algemene Vergadering van de VN een intentieverklaring over een terugkeerhub bedoeld voor mensen uit de regio die illegaal in Nederland verblijven, waaronder afgewezen asielzoekers. Hoewel dergelijke terugkeerhubs uitsluitend betrekking hebben op de uitstroom en fundamenteel verschillen van de externalisering van de asielprocedure, kunnen ze mogelijk een kleine verbetering betekenen op het vlak van terugkeer.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen. Hoe staat u tegenover die terugkeerhubs? Heeft de regering al gesprekken ter zake aangeknoopt met derde landen? Zo ja, met welke landen en met welk resultaat? Zo niet, mogen we dan een initiatief verwachten of wacht u op uw Europese collega's?

Mevrouw de minister, ik noteer dus dat u wacht op de Europese Raad, terwijl men in Nederland al soloslim heeft gespeeld. In Nederland hebben ze al die intentieverklaring, maar hier in België wachten we op de Europese Unie. Nochtans leert het verleden ons dat de voortrekker in zo'n situatie al enkele stappen voor heeft. Nederland heeft dus weer stappen voor en maakt zich zo ook minder aantrekkelijk voor asielzoekers en voor illegalen, omdat ze weten dat ze dan misschien in een terugkeerhub zullen belanden. Ik vind het spijtig dat u niet op dezelfde manier het voortouw neemt.

Sinds de herziening van de Schengencode is de Europese Commissie verplicht om één keer per jaar de medewerking van derde landen op het gebied van terugname of overname te beoordelen, waarna de Raad positieve of negatieve gevolgen aan de bevindingen uit dat rapport kan koppelen. In dat kader werden eerder sancties uitgevaardigd tegen Gambia. De Europese Commissie heeft ook sanctievoorstellen tegen Irak en Bangladesh gepubliceerd.

Mevrouw de minister, ik heb hierover de volgende vragen.

Tegen welke landen werden intussen sancties uitgevaardigd? Graag een actuele stand van zaken.

Is er al een nieuw rapport van de Commissie verschenen? Wat waren de bevindingen? Welke landen scoren onvoldoende? Welke kregen een zwak rapport?

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de cyclus van 2025? Eerder werd beloofd dat zou worden onderzocht hoe het mechanisme kan worden verbeterd. Is dat onderzoek intussen afgerond? Wat zijn de conclusies uit dat onderzoek? Welke concrete maatregelen worden genomen om de trage voortgang van de procedure te verhelpen, die ertoe leidde dat de vorige cyclus niet tijdig kon worden afgerond?

Is de Commissie ondertussen gebonden aan een vaste kalender? Tegen wanneer mogen we resultaat verwachten?

Mevrouw de minister, ik dank u voor uw uitgebreid antwoord dat ik zeker zal herbeluisteren. Het was immers veel informatie op korte termijn. Visumsancties werken wel degelijk. Dat blijkt ook uit het verleden en ik hoop dus dat u daarop zult blijven inzetten. Wij zijn daar ook voorstander van en wij wensen u daarmee alleszins veel succes.

Madame la ministre, depuis le 1 er février 2024, la Fast Track Procedure permet de statuer plus rapidement sur certaines demandes d'asile à faible probabilité d'aboutir, comme celles issues de pays d'origine sûre ou une partie également des dossiers congolais et géorgiens. Les premiers résultats sont encourageants et selon le CGRA, le délai moyen de traitement est de 14 jours pour les pays d'origine sûre et de 46 jours pour les autres dossiers. Dans un contexte de forte pression, évidemment, sur le système que l'on connaît et de saturation des structures, cette procédure est un levier qui nous permet d'accélérer ces délais.

Lorsqu'on observe les pratiques dans d'autres pays européens, on constate que la Belgique pourrait éventuellement aller plus loin. En France par exemple, la procédure accélérée couvre non seulement les pays sûrs mais aussi les demandes tardives, les fraudes, les identités multiples, le refus de donner ses empreintes ou encore les cas présentant une menace pour l'ordre public. Aux Pays-Bas, une procédure accélérée s'applique aux demandeurs provenant d'un pays d'origine sûre ou déjà protégés dans un autre Etat membre de l'UE. En Allemagne, les demandes manifestement infondées ou abusives peuvent également être traitées dans ce cadre restreint et plus rapide.

Mes questions sont donc les suivantes: envisagez-vous d'élargir ces critères de la Fast Track Procedure en vous inspirant de certains modèles étrangers afin d'y inclure, par exemple, les demandes tardives ou autres exemples que je viens de vous citer? Ne serait-il pas pertinent de lancer une analyse approfondie des demandes qui n'aboutissent pas afin d'identifier de nouveaux critères d'intégration dans cette Fast Track Procedure et de renforcer l'efficacité de ce dispositif?

Je vous remercie pour ces informations complémentaires et détaillées sur la manière de procéder, et j'espère également que ces procédures accélérées n'auront plus lieu d'être dans quelques années, parce qu'on aura suffisamment résorbé le retard pour que l'ensemble des procédures puisse se faire plus rapidement, ce qui est, je pense, également votre objectif. La réunion publique de commission est levée à 17 h 01. De openbare commissievergadering wordt gesloten om 17.01 uur.