Commissievergadering op 5 november 2025

Mijnheer de minister, ik wil mijn eerste vraag wijden aan de terugbetaling van diëtetiek bij kinderen en jongeren met obesitas. We zien steeds meer obesitas bij de jongere generatie. Dat baart mij zorgen.

Sinds 2020 voorziet de verplichte ziekteverzekering in een terugbetaling van diëtetiekbegeleiding voor kinderen tussen 2 en 17 jaar met overgewicht of obesitas. Daarbij gelden drie cumulatieve voorwaarden. De eerste voorwaarde is de leeftijdsvoorwaarde tussen 2 en 17 jaar. De tweede voorwaarde is dat de BMI-waarde boven de vastgelegde grens moet liggen, wat overeenkomt met meer dan 25 BMI bij een 18-jarige. De derde voorwaarde is dat er een voorschrift van een arts vereist is.

Ik heb daarover drie vragen, mijnheer de minister. Wordt momenteel geëvalueerd of het cumulatief opleggen van deze drie criteria wel nuttig is en geen onbedoelde negatieve effecten veroorzaakt? Zijn er signalen dat kinderen met een duidelijk gezondheidsrisico net buiten de boot vallen omdat zij niet aan alle criteria voldoen, terwijl preventie in deze essentieel is? Plant u aanpassingen aan de huidige voorwaarden om toch in vroegtijdige en laagdrempelige begeleiding voor jonge kinderen met obesitas of overgewicht te kunnen voorzien?

Mijnheer de minister, ik wil even op de kwestie terugkomen omdat ik signalen heb gekregen van artsen op het terrein. Zij merken dat bepaalde patiënten, met name jonge kinderen, de drempelwaarden niet behalen, waardoor ouders hun kinderen actief overvoeden om toch een terugbetaling te verkrijgen. Dat is een heel gevaarlijk fenomeen. Ik zie dat u fronst, maar dat was ook mijn reactie toen ik het nieuws vernam. Het zou om meerdere gevallen gaan, vooral bij tieners, omdat zij vaak kampen met een negatief zelfbeeld of gepest worden op school. Ouders willen hen dan zo snel mogelijk helpen op een betaalbare manier. Ik wil u niettemin vragen of het niet mogelijk is om de voorwaarden te herbekijken en uitzonderingen toe te laten wanneer dat medisch wordt verantwoord door artsen. Wij hebben niets aan kinderen die worden overvoed om alsnog in aanmerking te komen voor een terugbetaling. Het gaat om kwetsbare kinderen. Dus ik wil dat de nodige aandacht aan het probleem wordt besteed.

Mijnheer de minister, nog niet zo lang geleden kwam mij het verhaal ter ore van een patiënte die, ondanks ze in een ziekenhuiskamer overnachtte, niet als gehospitaliseerd werd beschouwd, omdat ze enkele minuten na middernacht werd ingeschreven en zij nog dezelfde kalenderdag werd ontslagen. De patiënte kon dus geen beroep doen op haar hospitalisatieverzekering. Blijkbaar valt een dergelijk verblijf niet onder de definitie van een hospitalisatieverzekering. Juridisch klopt dat volgens het RIZIV volledig. Ik heb echter wel vragen over de rechtvaardigheid van die aanpak, zeker gezien de medische noodzaak.

Minister, vindt u ook dat de huidige hospitalisatiecriteria in de praktijk tot oneerlijke situaties kunnen leiden voor patiënten die objectief gezien wel gehospitaliseerd waren? Zou u kunnen overwegen om het RIZIV te vragen de definitie te herzien, zodat bijvoorbeeld een verblijf van meer dan acht uur of een overnachting automatisch als hospitalisatie geldt?

Dank u wel voor de opvolging, mijnheer de minister.

Mijnheer de minister, het VIO-statuut is al vaak aan bod gekomen. Tijdens de vorige legislatuur hebben we daarover ook al vragen en antwoorden uitgewisseld.

We weten allemaal dat er een aanzienlijk tekort is in de zorgsector. Tegen 2040 zullen er maar liefst 124.000 extra zorgverleners nodig zijn om de stijgende zorgvraag in ons land op te vangen en tegelijk de kwaliteit van onze zorg te behouden. Het is daarom van groot belang om voldoende handen rond het bed te hebben en het beroep zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Dat begint bij het enthousiasmeren van studenten om de opleiding tot verpleegkundige aan te vatten én af te ronden.

In dat kader heeft cd&v in het verleden op Vlaams niveau gezorgd voor ondersteuning van laatstejaarsstudenten verpleegkunde, die 800 uur stage lopen, door hen een onkostenvergoeding toe te kennen. Ook dit jaar heeft de Vlaamse regering dat beslist. We weten echter dat dit telkens ad hoc gebeurt, elk jaar opnieuw op de agenda staat maar niet structureel verankerd is. In het regeerakkoord hebben we dan ook opgenomen dat er moet worden gewerkt aan een statuut voor verpleegkundigen in opleiding, zodat die vergoeding structureel kan worden vastgelegd. Ik heb daarover zelf ook een wetsvoorstel ingediend. Ik heb begrepen dat in het Vlaams Parlement de discussies onder de parlementsleden lopende zijn over zo'n statuut, en dan vooral over de onkostenvergoeding. Ik heb vernomen dat ook een van uw collega's, voormalig kabinetschef Tina Van Havere, onlangs in de commissie heeft aangegeven dat u snel werk zou maken van zo'n statuut voor verpleegkundigen in opleiding.

Mijn vragen zijn dan ook kort.

Vindt er vandaag al overleg plaats tussen u en de deelstaten over dat statuut, zoals afgesproken in het regeerakkoord, zowel op Vlaams als op federaal niveau? Hoe ziet u zelf dat statuut voor verpleegkundigen in opleiding? Ik weet dat u zich eerder wat terughoudender opstelde ten aanzien van dit statuut, maar kunt u toelichten wat de huidige stand van zaken is?

Dat studenten niet onder de federale bevoegdheid vallen, dat weet ik, mijnheer de minister. Natuurlijk is het wel zo dat, als we in een onkostenvergoeding willen voorzien, er een statuut moet zijn om dat hard te kunnen maken. Vandaag gebeurt dat ad hoc, en elk jaar opnieuw aan de hand van een politieke beslissing. Wij pleiten voor een statuut zodat er een kader is om dat structureel te organiseren.

Niet om het toe te laten of niet toe te laten, maar wel om ervoor te zorgen dat het op zijn minst structureel georganiseerd kan worden. Vandaag is dat immers een politiek vraagstuk dat elk jaar opnieuw moet worden onderhandeld. Ik denk dat we voor de zorgsector iets meer kunnen organiseren dan enkel jaarlijks een ad-hocvraagstuk.

Mijnheer de minister, in regio’s zonder erkend centrum voor CAR-T-celtherapie, zoals Limburg, moeten patiënten zich verplaatsen naar Leuven, Gent of Antwerpen. Dat vergt heel veel van de betrokkenen, zowel op fysiek en psychologisch vlak als op het vlak van de logistiek, en zorgt voor extra uitdagingen, zowel voor de patiënt en zijn familieleden als voor de zorgverstrekkers, terwijl nabijheid van zorg en een sociaal vangnet bij een traject van intensieve kankerbehandeling net cruciaal zijn.

Formeel kent de vergunninghouder de accreditatie toe aan de centra, maar de facto stuurt het federale beleidsniveau via de RIZIV-terugbetalingscriteria en de programmering wel degelijk aan, wanneer het gaat over de nabijheid en de inhoud van het zorgaanbod.

Limburg valt uit de boot voor de terugbetaling van CAR-T-celtherapie, hoewel de centra aldaar wel aan alle criteria voldoen. In andere landen kan het wel anders, met behoud van kwaliteit en met aandacht voor toegankelijkheid en nabijheid.

Bent u bereid de huidige criteria te herzien, aangezien vandaag vooral de universiteitsziekenhuizen aan bod komen en de perifere ziekenhuizen wat uit de boot vallen? Vooral de verlaging van de drempel van minstens 28 allogene transplantaties per jaar zou kunnen helpen.

Bent u bereid rekening te houden met de toegankelijkheid en de nabijheid van de therapie door in de programmering een spreidingsdoelstelling vast te leggen, zodat ook Limburgse patiënten op een makkelijkere manier toegang kunnen krijgen tot de behandeling?

Hoe zult u ervoor zorgen dat in de toekomst altijd rekening wordt gehouden met principes van nabijheid en toegankelijkheid van de zorg? Ik besef dat expertise een belangrijk aspect is en u hebt wat dat principe betreft een partner in ons. Maar kwaliteit van zorg is een holistisch begrip en daar maken ook toegankelijkheid en nabijheid deel van uit.

Dank u wel, minister. Ik kijk uit naar de input van alle stakeholders en naar de outcome . Het verheugt me alvast te horen dat de toegankelijkheid en de nabijheid in de oefening in aanmerking worden genomen. Voor patiënten en familieleden is het immers zeer uitdagend om in moeilijke periodes die afstanden af te leggen. La présidente : La question n° 56007629C de Mme Carmen Ramlot est transformée en question écrite.

Monsieur le ministre, effectivement, les Mutualités Libres ont publié les résultats d'une enquête qui mettent en évidence une évolution alarmante: en six ans, les cas de burn-out ont quasiment doublé. Avec les autres troubles psychosociaux, ils représentent aujourd'hui près d'une incapacité sur deux. C'est particulièrement marqué – c'est un résultat qui m'interpelle – chez les indépendants (plus 49 % depuis 2018) et chez les jeunes actifs de moins de 40 ans.

Ces chiffres traduisent une double réalité: d'une part, un drame humain pour des milliers de familles; d'autre part, un défi tout de même majeur pour la soutenabilité de notre sécurité sociale puisque les dépenses liées aux incapacités de travail, comme vous le savez, ont doublé en dix ans pour atteindre 12 milliards d'euros.

Les Mutualités Libres recommandent d'agir rapidement: mise en place d'un suivi obligatoire par la médecine du travail après trois mois d'absence; prévention accrue des risques psychosociaux; responsabilité renforcée des employeurs; et recherche ciblée sur les causes de la hausse des troubles mentaux, notamment chez les jeunes travailleurs.

Dès lors, monsieur le ministre, comment le gouvernement entend-il répondre à cette explosion des burn-out et autres troubles psychosociaux, tant en matière de prévention que d'accompagnement des personnes touchées – en l'espèce surtout les jeunes? Êtes-vous favorable à l'instauration d'un suivi systématique et précoce via la médecine du travail pour les pathologies liées à la santé mentale, comme le suggère l'enquête réalisée par les Mutualités Libres? Enfin, quelles mesures spécifiques envisagez-vous pour mieux protéger un public particulièrement vulnérable par rapport à cette évolution: les jeunes travailleurs?

Monsieur le ministre, merci pour votre réponse. J’insiste un peu parce que je pense qu’il y a urgence à agir. Nous parlons d’un véritable enjeu de santé publique, mais aussi de la soutenabilité de notre sécurité sociale. Ces 12 milliards d’euros de dépenses sont autant de moyens qu’il faudrait investir en amont, dans la prévention. Vous me parlez du programme Fedris, que je connais évidemment bien. C’est de la prévention secondaire. On agit là quand les personnes manifestent déjà des premiers signes de burn-out. Nous devons réfléchir à nouveau à l’importance de la prévention primaire. Aujourd'hui, beaucoup d’entreprises font une analyse des risques, mais peu d’entreprises développent et appliquent des plans d’action. Je pense que nous devons revenir sur l’importance de la prévention primaire dans les entreprises. Je suis heureuse d’entendre que nous pouvons faire un focus sur des groupes à risque au sein de ces entreprises. Je vous remercie, monsieur le ministre.

Mijnheer de minister, vanaf 1 september zal het Wit-Gele Kruis, omwille van veranderende werkomstandigheden in Limburg, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant, remgeld vragen voor hun thuisverplegingsdiensten. In Antwerpen en West-Vlaanderen doet het Wit-Gele Kruis dat niet. Ook andere zorgorganisaties zoals i-mens doen dit voorlopig nog niet.

Hieruit blijkt dat het remgeld vandaag afhangt van de organisatie die langskomt. Dit leidt dus tot willekeur en ongelijkheden bij patiënten en tot verhoogde concurrentie in prijzen tussen de zorgorganisaties, wat potentieel de focus van een betere organisatie van de zorg wegneemt.

Mijnheer de minister, is het volgens u aan de zorgorganisaties zelf om de hoogte van het remgeld te bepalen? Het gevolg is immers dat de patiënt zo wordt geconfronteerd met een complexer systeem, dat verschilt van aanbieder tot aanbieder en van locatie tot locatie.

Zo neen, is er volgens u dan nood aan een duidelijk kader voor de uniforme inning van het remgeld, zoals ook het geval is bij apotheken, waar de inning van het remgeld verplicht is? Gaat u hierbij ook pleiten om de inning van het remgeld te veralgemenen, met als gevolg dat meer mensen een hogere prijs zullen moeten betalen en misschien van zorg zullen worden uitgesloten?

In de media mocht ik vernemen dat zowel de voorzitters van cd&v als N-VA, uw coalitiepartners, voorstander zijn om de factuur voor de burger te verhogen door het remgeld globaal te verhogen. Is dat een visie die u onderschrijft en die deel uitmaakt van het regeringsbeleid?

Hoe zult u voor deze problematiek aandacht hebben bij de verdere onderhandelingen over de nomenclatuur in de Overeenkomstencommissie verpleegkundigen-verzekeringsinstellingen?

Mijnheer de minister, de zorgkundigen bepalen inderdaad misschien niet de hoogte van het remgeld, maar, zoals u zelf zegt, wel de mate waarin men het vastgestelde remgeld opneemt. Dat leidt toch wel degelijk tot verschillen tussen verschillende zorgverstrekkers, instellingen en regio's. Het lijkt mij niet in het belang van de patiënten dat wij dat faciliteren. U hebt het ook over een pilootproject en benoemt, denk ik, de medische voordelen die daaraan kunnen vastzitten, maar u spreekt ook over een nieuw financieringsmodel. Vermits u antwoord geeft op een vraag over remgelden, ga ik ervan uit dat in dat nieuwe financieringsmodel wel wordt gekeken naar een verplicht remgeld voor de thuiszorg. La présidente : Les questions jointes n° 56007715C de Mme Irina De Knop et n° 56008938C de Mme Sarah Schlitz, la question n° 56007825C de M. Staf Aerts, la question n° 56007852C de Mme Frieda Gijbels et la question n° 56007925C de Mme Victoria Vandeberg sont retirées. Les question n° 56007817C et n° 56007877C de Mme Nawal Farih et les questions n° 56007922C et n° 56007923C de Mme Carmen Ramlot sont transformées en questions écrites.

Mijnheer de minister, u weet het waarschijnlijk beter dan ik, maar de uitgaven voor farmaceutische verstrekkingen zullen de komende jaren een zeer grote uitdaging vormen voor de begroting van de ziekteverzekering. De cijfers tonen aan dat bij ongewijzigd beleid – wat niet onze wens is en zeker niet onze voorkeur wegdraagt – het budget jaarlijkse zal groeien met 7 tot 8 %. Dat ligt fors boven de reële groeinorm. De farmaceutische verstrekkingen nemen daardoor, als daar niets aan gedaan wordt, een steeds groter deel van het budget van de ziekteverzekering voor hun rekening.

Tegelijkertijd is er een grote nood bij patiënten met specifieke zorgbehoeften. Deze patiënten wachten ongeduldig op een snellere toegang tot innovatieve behandelingen en geneesmiddelen. Andere patiënten zijn terecht als de dood voor het risico van onbeschikbaarheid van sommige noodzakelijke geneesmiddelen. Daarom is in het regeerakkoord afgesproken dat er een meerjarig farmaceutisch kader komt voor deze legislatuur. Dat kader moet fungeren als een soort kompas om de begroting financieel houdbaar te houden, zowel de RIZIV-begroting als de begroting voor de geneesmiddelenindustrie, het geneesmiddelenbeleid.

Mijn ingediende vragen dateren nog van voor de beslissing van de Algemene Raad over de gezondheidszorgbegroting voor 2026, maar ze blijven pertinent.

Hoever staat u met de uitwerking van het meerjarig kader, inclusief de beslissingen die zijn genomen voor de begroting voor 2026? Loopt er nog overleg met de betrokken actoren, zoals de farmasector, die uit verschillende actoren bestaat, met betrekking tot dat meerjarig kader?

Is er al overeenstemming bereikt of een beslissing genomen over een apart budget dat wordt voorzien en besteed aan nieuwe noodzakelijke maatregelen, zoals de procedure Fast and Early Equitable Access? Hoe ver staat u daarmee en wanneer kunnen we de eerste resultaten daarvan verwachten?

Dank u wel, mijnheer de minister. Het is goed te horen dat de dialoog consistent, intensief en constructief verlopen is en dat er een meerjarenkader is uitgekomen, met de drie componenten die u aanhaalt. Een onderdeel verheugt mij in het bijzonder, met name het aparte budget dat werd gecreëerd voor de procedure voor Early and Equitable Fast Access. Dit moet toelaten om een aantal geneesmiddelen sneller op de Belgische markt te krijgen. Voor een aantal mensen die op zoek zijn naar innovatieve geneesmiddelen omdat ze daardoor kunnen worden geholpen, is het van belang dat deze snel beschikbaar zijn. Achteraf kan dan worden geëvalueerd of deze geneesmiddelen duurzaam in het reguliere circuit kunnen worden opgenomen. Dit is een goede zaak. Ik heb begrepen dat hiervoor extra middelen worden vrijgemaakt, namelijk 25 miljoen euro in 2026. Wij zullen dit blijven ondersteunen.

Mijnheer de minister, ik breng graag volgende kwestie onder uw aandacht naar aanleiding van de World Radiotherapy Awareness Day in september. Toen ik recent een bezoek bracht aan een afdeling radiotherapie beklaagde men zich erover dat patiënten vaak onvoldoende geïnformeerd worden over radiotherapie als alternatieve of bijkomende behandelingsoptie voor chirurgie of chemotherapie. Dat zou eigenlijk niet mogen gebeuren, want artikel 8 van de wet op de patiëntenrechten bepaalt dat patiënten volledig geïnformeerd moeten worden over alle mogelijke behandelopties, ook wanneer die uitgevoerd dienen te worden door een andere gezondheidszorgbeoefenaar.

Radiotherapie heeft de voorbije jaren grote ontwikkelingen gekend: niet alleen vergroten de mogelijkheden door de stereotactische en de hypofractionaire toepassingen, maar verminderen ook de bijwerkingen. Dat maakt radiotherapie bijzonder interessant.

Op welke manier wordt gecontroleerd of patiënten voldoende geïnformeerd worden over bijvoorbeeld radiotherapie als mogelijke behandelingsoptie?

Welke maatregelen kunnen eventueel worden genomen om te garanderen dat alle kankerpatiënten volledig geïnformeerd worden over alle beschikbare behandelopties, inclusief radiotherapie?

Momenteel worden multidisciplinaire oncologische consulten ingericht voor de bespreking van de behandeling van maligne tumoren, maar ze kunnen ook zeer zinvol zijn voor benigne tumoren, bijvoorbeeld bij benigne hersentumoren die moeilijk bereikbaar zijn, waar vooral het ruimte-innemend proces van belang is. Daar kan radiotherapie soms soelaas bieden. Overweegt u om ook bij benigne tumoren dergelijke MOC”s toe te laten?

Wordt er volgens de regelgeving of de richtlijnen een MOC geadviseerd of verplicht gesteld bij de initiële diagnose en bij de bepaling van een behandelingsplan? Zijn er cijfers beschikbaar over het percentage kankerpatiënten dat effectief een MOC heeft doorlopen voor een behandeling?

Ten slotte, bij bijvoorbeeld prostaatkanker en hersenmetastase lijkt radiotherapie op zijn minst evenwaardig als chirurgie. Sommige studies tonen aan dat er minder neveneffecten zijn bij de behandeling van prostaatkanker met radiotherapie dan bij chirurgie. Bestaan er interdisciplinaire richtlijnen voor de aangewezen behandeling van bepaalde tumoren, of zou het KCE dergelijke analyse- of literatuurstudie kunnen uitvoeren om richtlijnen te bepalen?

Dank u wel voor uw antwoord. De patiënt heeft zelf geen inzicht in het resultaat van een MOC, als ik het goed begrijp. Het zou interessant zijn, als delen daarvan beschikbaar kunnen worden gesteld, zodat men een volledig overzicht van alle behandelopties krijgt. Voor zover ik het heb begrepen, worden niet in alle gevallen alternatieve behandelmethodes voorgesteld. Ik begrijp dat dat niet eenvoudig is, omdat de ontwikkelingen op het gebied van radiotherapie zeer snel gaan. De afdeling die ik bezocht heb, zet sterk in op innovatieve toepassingen. Het is begrijpelijk dat dergelijke informatie niet altijd volledig tot andere disciplines doordringt, zodat niet altijd duidelijk is wat de juiste opties zijn. Ik hoop dat dat niet in het nadeel van de patiënt is. Er bestaan volgens mij wel degelijk hiaten. Het zou aangewezen zijn om aan het KCE te vragen te onderzoeken of er nieuwe interdisciplinaire richtlijnen moeten worden opgesteld of een literatuurstudie moet gebeuren. Hoe beter we patiënten kunnen informeren, hoe beter dat is voor de algemene volksgezondheid. La présidente : Mme De Knop étant absente, ses questions n ° 56007949C et 56007955C sont sans objet.

Monsieur le ministre, l'arrêté royal du 4 juillet 2025 modifiant l'arrêté royal du 21 janvier 2009 portant instruction pour les pharmaciens est évidemment une évolution du cadre légal sur l'approvisionnement de la naloxone. Comme vous le savez, je suis moi-même ce dossier depuis plusieurs années maintenant et cette évolution du cadre légal est accueillie avec satisfaction par les acteurs de terrain. Force est de constater toutefois que des interrogations persistent et je me permets une nouvelle fois de vous les relayer.

Premièrement, l'arrêté royal stipule, et je le cite, que "le pharmacien peut délivrer des médicaments à usage humain à base de naloxone aux médecins enregistrés auprès d'un centre d'accueil pour toxicomanes visé à l'article 2 de l'arrêté royal du 19 mars 2004 sur présentation d'un document original daté et signé reprenant le nom du médecin ainsi que l'adresse du centre". Sur ce passage précisément, quels mécanismes de remboursement sont prévus dans ce cadre?

Deuxièmement, et en complément à ma première question, les centres devront-ils supporter le coût du produit au prix plein sachant qu'une personne morale n'est pas couverte par la sécurité sociale? Dans l'affirmative, l'impact financier serait considérable et risquerait de limiter fortement la capacité de ces structures, pourtant en lien direct avec les publics les plus vulnérables, à assurer la mise à disposition de cet antidote vital.

Troisièmement, où en sont les négociations avec l'INAMI au sujet des conditions de remboursement? Une classification en catégorie B est-elle envisagée? Si tel est le cas, une quote-part de 8,30 euros par dose serait à charge du patient. Pouvez-vous, oui ou non, confirmer cette information?

Merci monsieur le ministre pour vos réponses. Sur le troisième volet, je ferai preuve d'encore un peu de patience, comme je le suis depuis quelques années maintenant. J'entends évidemment que les négociations sont toujours en cours, qu'elles sont confidentielles et que, dès lors, vous ne pouvez pas vous exprimer. J'entends également qu'il vous reviendra de trancher sur la question. Je serai encore un peu patient, mais je ne manquerai pas de revenir vers vous avec cette question qui me paraît – mais qui le paraît surtout aux acteurs de terrain – très importante.

Monsieur le ministre, l'accès aux soins dentaires est une préoccupation récurrente de nos concitoyens. Les urgences dentaires ne mettent pas toujours la vie en danger, mais elles provoquent bien des douleurs intenses et invalidantes, qui empêchent de travailler, d'étudier ou même, simplement, de vivre normalement. Face à une rage de dents ou un traumatisme dentaire le soir ou le week-end, de nombreux patients se retrouvent encore trop souvent sans solution immédiate.

Or, depuis 2006, l'agrément des dentistes généralistes est conditionné à leur participation à un service de garde. Sur le terrain, pourtant, l'organisation de ces gardes reste très inégale. Dans certaines régions, la garde se limite encore à quelques heures par week-end; ce qui est insuffisant pour répondre aux besoins réels. La répartition de la charge entre praticiens varie fortement en fonction de la densité de dentistes sur le territoire.

Ces disparités créent une réelle inégalité d'accès aux soins dentaires urgents. Les patients concernés se tournent parfois vers les urgences hospitalières – ce qui surcharge inutilement ces services déjà sous pression – ou recourent à l'automédication, avec les risques inhérents.

Je sais que vos services travaillent actuellement à une harmonisation des horaires de garde à l'échelle nationale, avec pour objectif d'étendre et de rendre plus cohérente l'offre de soins le week-end. Dès lors, monsieur le ministre, je souhaiterais vous poser les questions suivantes. Quelles mesures concrètes envisagez-vous pour garantir que chaque patient, où qu'il vive, puisse bénéficier d'un service de garde dentaire réellement accessible le week-end? Quel est le calendrier de mise en œuvre de cette harmonisation et comment sera-t-elle coordonnée avec les acteurs de terrain? Enfin, quelles solutions complémentaires envisagez-vous afin de mieux prendre en charge les urgences dentaires non vitales, mais douloureuses, qui ont un impact direct sur la qualité de vie et la santé des patients?

Je vous remercie pour les différentes réponses. Il est effectivement question d'une obligation mais, sur le terrain, si une garde se limite à quelques heures par week-end, c'est trop peu pour répondre à la demande et offrir un service aux personnes qui se retrouvent confrontées à de tels problèmes. Par ailleurs, je partage votre dernière suggestion et j'imagine que vous allez, en tant que ministre de la Santé, encourager de telles initiatives et faire en sorte qu'un service soit rendu plus largement à la population qui souffre de ces problèmes dentaires.

Mijnheer de minister, de gevolgen van long covid blijven voor veel Belgen bijzonder zwaar. We zien blijvende vermoeidheid, ademhalingsproblemen en concentratiestoornissen, met een heel grote impact op de levenskwaliteit.

Wanneer ik met patiënten praat, vertellen ze me dat ze vaak van het kastje naar de muur worden gestuurd, zonder duidelijke richtlijnen of aanspreekpunt. Ook verwijzen ze vaak naar Nederland, waar wel al stappen zijn gezet en waar een expertisecentrum werd uitgebouwd. Dat centrum biedt niet alleen gespecialiseerde zorg, maar verzamelt ook kennis die kan worden verspreid onder zorgverleners.

Ik heb in mijn vraagstelling verwezen naar een nieuwe studie van Yale, dat de eerste stappen heeft gezet om het postvaccinatiesyndroom, het PVS, te karakteriseren en dat immunologische patronen heeft blootgelegd die mensen met PVS onderscheiden van anderen.

Mijnheer de minister, daaruit vloeien enigszins logisch de volgende vragen voort. Vindt u het huidig zorgtraject voor longcovidpatiënten in België voldoende en voldoende gestructureerd? Is er voldoende expertise aanwezig? Overweegt u in ons land de oprichting van een centraal postcovidexpertisecentrum of -referentiecentrum waar patiënten en zorgverleners terechtkunnen?

Mijnheer de minister, dat is heel goed nieuws. Is er een concrete timing gepland? U had het over overlegmomenten, een zorgpad, een consensusvergadering, mogelijk expertisecentra, samenzitten met de doelgroepen. Een timing heb ik niet echt gehoord. Ik kan nu alleen afwachten totdat er iets gebeurt en eventueel een vervolgvraag stellen. Als u me een timing kon geven, zou ik heel blij zijn.

Mijnheer de minister, de voorbije weken – ondertussen is dat al maanden, want de vraag dateert van september – berichtte de pers dat geneesmiddelentekorten in Europa een recordniveau bereiken. Dat wordt toegeschreven aan een gebrek aan coördinatie en strategie op Europees niveau, maar tegelijk ook aan de blijvende afhankelijkheid van import uit derde landen zoals China en India.

Tijdens de coronacrisis klonk nochtans luid en duidelijk de belofte dat Europa lessen zou trekken en meer farmaceutische autonomie zou nastreven. Men zou investeren in eigen productiecapaciteit en zo vermijden dat we nog langer gegijzeld worden door kwetsbare toeleveringsketens of geopolitieke chantage. Vandaag moeten we echter vaststellen dat er van die voornemens bitter weinig is gerealiseerd.

Welke stappen zet België concreet, zowel op nationaal vlak als binnen Europees overleg, om de bevoorradingszekerheid van essentiële geneesmiddelen te garanderen?

Kunt u bevestigen dat er een operationeel plan komt met duidelijke deadlines, afspraken en desnoods sancties voor wie nalatig blijft?

Hoe zult u ervoor zorgen dat de lessen van de coronacrisis, namelijk het belang van strategische autonomie en minder afhankelijkheid van dubieuze regimes, eindelijk wél worden omgezet in actie?

Monsieur le ministre, les pénuries de médicaments atteignent un niveau préoccupant en Belgique: près de 650 produits sont aujourd'hui en rupture de stock, ce qui place notre pays parmi les plus sévèrement touchés en Europe. Des traitements de première nécessité sont concernés – antidouleurs, anti-inflammatoires, produits contre l'asthme –, compliquant la vie quotidienne de milliers de patients.

Un récent rapport de la Cour des comptes européenne pointe la persistance de failles structurelles dans la réponse des États membres et de l'Union européenne. L'audit rappelle que, si une liste de médicaments critiques a été établie fin 2023, les mesures pour garantir leur disponibilité demeurent insuffisantes. La dépendance croissante vis-à-vis de la production en Asie, la logique de flux tendu adoptée par l'industrie, le contingentement économique et l'absence de coordination européenne en matière de stocks sont identifiés comme causes majeures.

Vous avez rappelé dernièrement que l'Agence fédérale des médicaments et des produits de santé (AFMPS) développe un Stock Monitoring Tool , que l'arrêté royal "transparence" impose déjà des obligations spécifiques aux grossistes répartiteurs et qu'un cadre plus strict pour l'obligation de service public – accompagné de sanctions – sera mis en place afin de responsabiliser l'industrie pharmaceutique. Vous avez également mentionné l'importance du projet européen, même si les moyens financiers prévus restent insuffisants.

Quelles conclusions tirez-vous de ce rapport de la Cour des comptes européenne?

À quelle échéance le cadre belge renforçant l'obligation de livraison et les sanctions à l'égard des acteurs de la chaîne du médicament sera-t-il finalisé et appliqué?

Comment comptez-vous associer la Belgique, de manière proactive, aux initiatives européennes afin de réduire notre dépendance aux importations hors Union européenne?

Quelles mesures spécifiques envisagez-vous pour protéger en priorité l'accès aux médicaments critiques pour les patients belges, notamment face au contingentement économique pratiqué par une partie de l'industrie pharmaceutique?

Dank u wel voor uw antwoord, mijnheer de minister.

Een lijst van 300 kritieke geneesmiddelen is natuurlijk niet niks. Het zijn vooral ook geneesmiddelen die patiënten dagelijks of wekelijks nodig hebben om hun levenskwaliteit op peil te houden.

Ik hoor u in uw planning veel spreken in de toekomstige tijd – we zullen dit en we zullen dat – maar ook hier heb ik geen concrete timing gehoord. Een land dat geen controle heeft over zijn geneesmiddelenketen, heeft eigenlijk ook geen strategische autonomie. In deze tijd van geopolitieke strubbelingen is dat heel zorgwekkend.

Het is eigenlijk meer dan vijf voor twaalf om de lessen die we uit de covidcrisis zouden moeten hebben geleerd, in de praktijk te brengen, zowel op nationaal als op Europees vlak. U verwijst graag naar Europa, maar helaas merken we dat Europa vaak de boel vertraagt en soms ook een deel van het probleem vormt. We kunnen niet op eigen houtje handelen, zegt u, maar landen als Frankrijk, Duitsland en Italië voeren toch bilaterale gesprekken en treffen maatregelen. Waarom zou België dat dan ook niet kunnen?

Ik hoop oprecht, mijnheer de minister, dat u de ernst van deze tekorten inziet en in de timing een tandje bijsteekt, zodat de lange lijst van kritieke geneesmiddelen op zijn minst kan worden ingeperkt. Voor een ontwikkeld land als België zou die eigenlijk zelfs niet mogen bestaan.

Dank u.

Merci monsieur le ministre pour vos réponses. Je vous encourage à continuer sur cette voie. Je dirai la même chose que ce que je répète depuis plusieurs années – et plus encore maintenant – dans le domaine de la Défense: il est fondamental d'avoir une autonomie stratégique européenne, tant au niveau de la Défense que dans les secteurs de la santé, de l'énergie, ou d'autres. Aujourd'hui et plus que jamais, nous avons besoin de limiter au maximum nos dépendances dans tous ces domaines et, évidemment, particulièrement en matière de santé, parce qu'elles peuvent constituer l'objet de mauvaises intentions de la part d'ennemis potentiels. Je vous encourage donc à continuer dans cette direction, à concentrer vos efforts pour nous permettre de limiter ces dépendances et de faire en sorte que la population dispose en temps voulu des médicaments dont elle a besoin pour se soigner. Vous avez parlé des difficultés de contrôle pour l'obligation de livraison, et je pense que les pistes que vous évoquez sont intéressantes. Il faut poursuivre en ce sens.

Mijnheer de minister, tijdens een congres aan de Universiteit Antwerpen in september 2025 werd de aandacht gevestigd op de verplichting om wachtwoorden van minstens 12 tekens te gebruiken bij de toegang tot medische gegevens. Die regel vloeit voort uit een recente beslissing van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) en een nota van het Informatieveiligheidscomité.

In een beslissing van 17 december 2024 heeft de geschillencommissie van de GBA wachtwoorden van zes tot acht tekens in een medische context als zwak bestempeld en gewezen op de de facto norm van minstens 12 tekens. Bovendien werden aanvullende maatregelen aanbevolen, zoals tweefactorauthenticatie, beperking van het aantal inlogpogingen, nauwkeurig toegangsbeheer en tracerbaarheid van raadplegingen. Ook nationale aanbevelingen, zoals via Safeonweb, volgen die logica.

Ik heb daarover een aantal vragen voor u, want ik twijfel eraan of die norm overal wordt toegepast. Hoe zal de federale overheid erop toezien dat die nieuwe norm van minstens 12 tekens daadwerkelijk wordt toegepast in instellingen die medische gegevens verwerken of beheren?

Hoe zal dat worden geïmplementeerd? Komt er een uniform kader of wordt het volledig overgelaten aan de zorginstellingen zelf?

Wordt ten slotte gewerkt aan een gefaseerde invoering van extra veiligheidsmaatregelen, zoals die tweefactorauthenticatie en het verfijnen van toegangsrechten, zodat zorginstellingen zich daarop kunnen voorbereiden?

Dank u wel, mijnheer de minister. U had het over de ziekenhuissector. U gaf terecht aan dat de veiligheid afhankelijk is van de zwakste schakel in het netwerk. De ziekenhuizen zijn inderdaad steeds meer met elkaar verbonden, wat natuurlijk een goede zaak is voor de uitwisseling van gegevens. De ziekenhuizen zijn echter niet alleen onderling verbonden, ze zijn ook verbonden met ambulante praktijken. Ik vraag me dus af of daar niet mogelijk een probleem rijst. Ik meen dat men in de ambulante sector nog niet zo ver is, afgaand op mijn eigen praktijk en de praktijken van collega’s. Ik weet niet of men daar geïnformeerd is dat het van belang is om een wachtwoord veilig genoeg te maken. Dat lijkt misschien een detail, maar dat is het echt niet. Ik meen dat medische gegevens in de geopolitieke context die we vandaag kennen, met toch een heel onrustige sfeer, mogelijk een doelwit zijn. Ik ben voorstander van digitalisering, maar ze maakt ons als bevolking echt wel kwetsbaar. Ik vraag me af of er niet toch een bredere campagne moet komen, ook richting de ambulante sector, om die te informeren en te sensibiliseren inzake het belang van cyberveiligheid. Op zich is het iets vrij eenvoudigs, om dat wachtwoord sterker en veiliger te maken. Ik wil u vragen om er toch eens over na te denken of er een algemene campagne kan komen voor de volledige zorgsector.

Mijnheer de minister, ik kom even terug op een antwoord op een schriftelijke vraag van mijn en uw ondertussen ex-collega Petra De Sutter over mogelijke oorzaken van en oplossingen voor het huisartsentekort. In dat antwoord somt u een aantal initiatieven op, maar uit de berichtgeving van de voorbije zomer blijkt dat een van de initiatieven, namelijk de Praktijk Aan de Stroom, niet voldoet aan de zorgnood en dat de wachttijden daar vandaag al oplopen tot enkele weken.

We moeten dus vaststellen dat het tekort aan huisartsen steeds nijpender wordt en dat er steeds meer nood is aan nog creatievere oplossingen om aan de zorgbehoeften te voldoen. Om tot zulke oplossingen te komen, is het naast de nodige creativiteit ook zaak om een beter beeld te krijgen van de problematiek alsook van mogelijke best practices waaruit we kunnen leren.

In uw antwoord op de vraag van mevrouw De Sutter ontbreekt echter dat laatste. U gaat niet in op onze vraag over de geografische spreiding van patiëntenstops en evenmin op onze vragen over de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Daarom probeer ook ik eens u antwoorden te ontlokken.

Het feit dat er verschillende definities van patiëntenstops bestaan, mag ons er niet van weerhouden om het probleem aan te pakken. In uw antwoord somde u alvast drie verschillende operationaliseringen van patiëntenstops op.

Kunt u voor elk van die operationaliseringen het aantal huisartsenpraktijken mededelen voor de stad Antwerpen?

In Antwerpen was er één triagepost voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Kunt u ons cijfers bezorgen van het aantal patiënten dat die post ontvangen heeft en een inschatting geven van de vermindering van de werkdruk voor de huisartsen die de triagepost teweegbracht?

Ten slotte, u stelt in uw beleidsverklaring dat u in overleg met huisartsenkringen lokale oplossingen wilt zoeken voor het huisartsentekort, wat u ook herhaalde in uw antwoord. Over welke initiatieven spreekt u concreet? Welke initiatieven brengt u zelf ter sprake? Is heel concreet het concept nurse-led health hubs iets waarover wordt nagedacht?

Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord.

Mijnheer de minister, sinds 1 januari 2025 is het verboden ereloonsupplementen aan te rekenen aan patiënten die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming van de ziekteverzekering bij het uitvoeren van een aantal terugbetaalde prestaties, zowel in de medische als in de tandheelkundige zorg. Op 1 januari 2026 wordt die lijst nog uitgebreid.

Nog voor het ingaan van deze maatregel, die de toegang tot zorg moet verbeteren voor kwetsbare doelgroepen, maakten verschillende media melding van tandartsen die patiënten met verhoogde tegemoetkoming weigerden omwille van de verplichte toepassing van de conventietarieven voor die doelgroep. We kennen de gebruikelijke bezwaren van de tandartsen over dure materialen en tarieven die de kosten niet dekken, maar we weten evenzeer dat dergelijke praktijken bijzonder 'ondeontologisch' zijn en zelfs illegaal.

Op 3 april 2025 maakte de CM bekend dat zij reeds 45 klachten had ontvangen, waarvan de meeste betrekking hadden op tandartsen die patiënten met verhoogde tegemoetkoming geweigerd hadden. De CM voegde daar meteen aan toe dat het klacht indiende bij de Federale Toezichtscommissie.

Daarnaast vernemen we dat tandartsen geregeld jonge kinderen weigeren met de boodschap dat het nog niet nodig is om naar de tandarts te komen, terwijl wetenschappelijk aangetoond is dat preventieve tandzorg vanaf 2 jaar nodig is. Ook patiënten die geen toegang hebben tot de verplichte ziekteverzekering en voor wie zorgverstrekkers hun prestaties moeten factureren aan een OCMW en Fedasil worden in een aantal gevallen geweigerd.

Ik heb de volgende vragen. Kunt u bevestigen dat er een klacht werd ingediend over de weigering van patiënten met verhoogde tegemoetkoming? Indien ja, kunt u meedelen in welk stadium de behandeling van die klacht zich bevindt?

Hebt u intussen via andere kanalen weet van weigering van patiënten? Om hoeveel patiënten en om welke zorgverstrekkers zou het dan gaan? Zijn er ook andere redenen waarom artsen en tandartsen patiënten weigeren, bijvoorbeeld omdat ze hun prestaties moeten factureren aan een OCMW of Fedasil of omdat het om jonge kinderen gaat? Welke maatregelen hebt u genomen of zult u op korte termijn nemen als u nog niets ondernomen hebt om dergelijke praktijken een halt toe te roepen?

Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord. Ik heb ook een aantal zaken bijgeleerd. Ik ben blij dat wij de algehele doelstelling delen en dat u ook heel duidelijk zegt dat het weigeren van patiënten op basis van de door mij genoemde criteria discriminatie is en dat we daartegen moeten optreden. Ik kijk ernaar uit hoe u dat verder zult operationaliseren. Het versterken van de Toezichtcommissie kan daar mogelijk aan tegemoetkomen. Ik ben een beetje bevreesd wanneer u zegt dat de aanpassing van de nomenclatuur ervoor moet zorgen dat al die tarieven kostendekkend zijn. Dat is op zich terecht, denk ik, vanuit een breder perspectief. Dat zou er echter ook toe kunnen leiden dat de tarieven stijgen, als men u zegt dat die niet toereikend zijn. Daaraan moeten we aandacht besteden, maar ik ben ervan overtuigd dat u dat goed zult aanpakken.

Mijnheer de minister, op 22 mei 2025 heeft het hof van beroep van Chambéry in Frankrijk voor het eerst de verwijdering van een Google My Business-profiel van een zorgverlener bevolen, op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Het betrof een tandarts van wie zonder toestemming een profiel werd aangemaakt, waarop persoonlijke gegevens en beoordelingen verschenen. De rechtbank oordeelde dat deze gegevens onder de AVG vallen en dat de rechtsgrond van gerechtvaardigd belang, die door Google werd aangevoerd, onvoldoende onderbouwd was.

Deze uitspraak is ook voor België bijzonder relevant, want ook bij ons worden artsen en andere zorgverleners regelmatig geconfronteerd met online profielen en recensies die zonder toestemming worden aangemaakt. Hierop kunnen zij bovendien niet vrij reageren omwille van de beroepsethiek. Het onevenwicht is dus groot. Patiënten kunnen anonieme of niet-verifieerbare negatieve recensies plaatsen, terwijl zorgverleners zich amper kunnen verdedigen.

Mijnheer de minister, acht u het mogelijk dat dit precedent ook in België toepasbaar kan zijn? Wordt in ons land al werk gemaakt van een juridische analyse van dergelijke gevallen, waarbij zorgverleners zich beroepen op artikel 17 van de AVG, het recht op verwijdering? Welke mogelijkheden bestaan er voor Belgische zorgverleners die zich benadeeld voelen door onrechtmatige of anonieme recensies, die zij wegens beroepsethische regels niet kunnen tegenspreken? Ziet u ruimte voor bijkomende initiatieven, bijvoorbeeld via overleg met de Gegevensbeschermingsautoriteit, om zorgverleners beter te beschermen tegen onevenwichtige of lasterlijke beoordelingen op digitale platformen?

Mijnheer de minister, u gaf een kort maar waardevol antwoord. Veel zorgverleners weten immers gewoon niet tot wie ze zich moeten richten. Ik zal dit zeker verder delen. Ik zal tevens de Gegevensbeschermingsautoriteit contacteren en een aantal vragen stellen. Ik dank u om dit mee te delen aan ons, zodat we het verder kunnen verspreiden.

Mjnheer de minister, ik heb deze vraag al een tijdje geleden ingediend en ook al is er sindsdien op het terrein heel wat veranderd, ik kom graag even terug op de discussie welke initiatieven de regeringen kunnen nemen gelet op de genocide in Gaza die toen aan de gang was, discussie die in veel parlementen aan de orde kwam.

Uw collega in de Vlaamse regering, Caroline Gennez, riep bijvoorbeeld op tot een culturele boycot. Ook actoren in de Belgische zorgsector willen nog altijd actie ondernemen en roepen op om niet medeplichtig te zijn. Zo onderzoekt het Vlaamse zorgnetwerk Zorgnet-Icuro of het een ethisch kader kan opstellen inzake de aankoop van Israëlische producten. Het richt tot de overheid de vraag om mee het kader te bepalen door bepaalde eisen juridisch of via rondzendbrieven te verankeren, of door een clausule op te nemen die Israëlische bedrijven uitsluit die actief zijn in de bezette gebieden of die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen. Voor Russische bedrijven bestaan zulke Europese regels al.

Gelooft u in de kracht van boycots, zoals uw Vlaamse collega, mevrouw Gennez, dat doet?

Zo ja, bent u bereid binnen uw bevoegdheden met voorstellen hiervoor te komen? U zou bijvoorbeeld de sector kunnen helpen bij het uitwerken van een robuust ethisch kader dat Israëlische bedrijven kan uitsluiten die actief zijn in bezette gebieden of die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen.

Zo ja, hoe ziet u dat toepasbaar op contracten met bepaalde Israëlische producenten, specifiek dan TEVA?

Heeft België initiatief genomen op Europees vlak om zo’n boycot ook Europees mogelijk te maken?

Dank u wel voor het antwoord. Uiteraard mogen we de volksgezondheid niet in gevaar brengen. U gaat er in uw antwoord niet op in, maar ik stel vast dat verschillende instellingen in België zoals Zorgnet-Icuro zich daarover buigen. Het zou niet slecht zijn dat ook te coördineren vanuit het federale niveau. Er zijn vandaag al zorginstellingen die, bijvoorbeeld, Teva volledig weren. Mevrouw Merckx kan daar misschien van getuigen, maar als ik goed geïnformeerd ben, weert Geneeskunde voor het Volk Teva al. Uit uw antwoord zou men kunnen afleiden dat dat een gevaar voor de volksgezondheid is, omdat hierdoor bepaalde medicatie die enkel Teva levert, niet beschikbaar is. Ik denk dus dat het nuttig is dat er federale coördinatie komt vanuit uw kabinet.

Monsieur le ministre, vous le savez, en Belgique, les patients doivent assumer déjà une grande partie des coûts des soins de leur poche. En moyenne, en Belgique, un euro sur cinq est payé directement par le patient. C'est deux fois plus que nos pays voisins, tels que la France et l'Allemagne par exemple.

Cela représente un réel obstacle à l'accessibilité des soins. Régulièrement, des rapports font état de reports de soins, non pas par choix mais parce que les gens n'ont pas les moyens. Selon une étude de Sciensano, un ménage sur 10 a reporté des soins de santé au cours de l'année écoulée pour des raisons économiques. Et on sait qu'en Wallonie et à Bruxelles, les chiffres sont encore plus importants.

Les experts, dont le KCE, recommandent, dès lors, de rendre notre système de soins de santé plus accessible, surtout au niveau de la première ligne. Or, très étonnamment, le gouvernement semble envisager la voie inverse et, contrairement aux promesses électorales que nous avions entendues de certains partis, aujourd'hui, dans le cadre des négociations budgétaires, des mesures d'économie seraient sur la table, entre autres l'augmentation du ticket modérateur chez les généralistes mais aussi chez le spécialiste.

Monsieur le ministre, l'augmentation du ticket modérateur chez les généralistes et les spécialistes est-elle sur la table du gouvernement? Y a-t-il un consensus pour éventuellement aller dans ce sens? Ne pensez-vous pas au contraire qu'il faille rendre les soins de première ligne plus accessibles au lieu de les rendre plus coûteux? Quelle est la position éventuellement de votre parti ou la vôtre en tant que ministre de la Santé ainsi que celle du gouvernement ou des autres partis du gouvernement? Combien de recettes supplémentaires pourraient-elles être récoltées en augmentant le ticket modérateur ou combien de dépenses en moins cela représenterait-il? Cela compenserait-il vraiment le coût et le risque réel de report des soins qui pourraient être augmentés?

Effectivement, nous avions eu écho du fait que cette mesure-là n'était pas envisagée dans le budget 2026. J'ai toutefois cru comprendre qu'elle était éventuellement envisagée dans le cadre des discussions budgétaires pour 2027, 2028 et 2029, à savoir l'exercice en cours. Je ne sais donc pas si je dois interpréter votre réponse comme étant "Non, ce n'est sur la table ni pour 2026, ni pour les années suivantes". Pourriez-vous préciser votre réponse à ce sujet, monsieur le ministre?

"… n'est pas exactement en train d'évoluer". Je ne sais trop comment interpréter cette phrase mais il semble du moins que ce ne soit pas encore décidé, ce qui est logique au vu de votre désaccord sur le budget. La question est, toutefois, sur la table, et cela m'inquiète, surtout en ce qui concerne la première ligne. Vous savez, en effet, qu'une première ligne complètement accessible constitue véritablement le socle d'un bon système de soins de santé, et permet justement de diminuer les coûts en deuxième ligne, et notamment le recours aux hôpitaux et aux urgences. Je rappelle que nous avons fait une proposition de loi à ce sujet au cours de la dernière législature. Cette proposition a reçu un accueil positif tant de la part de l'INAMI que de la Cour des comptes. Ainsi, en ce qui concerne l'accessibilité des soins de santé, les économies que vous voudriez, ou du moins que certains voudraient réaliser de cette manière, seront bel et bien des économies contre-productives parce qu'elles risquent de générer des coûts, justement, au niveau de la deuxième ligne.

Monsieur le ministre, vous avez déjà été interpellé à plusieurs reprises sur ce sujet par ma collègue Mme Eggermont. Vous connaissez donc bien la problématique ainsi que nos critiques.

Je souhaitais tout de même poursuivre ce débat avec vous car il me semble que, lors de la dernière séance plénière, vous n’avez pas tout dit dans votre échange avec Mme Eggermont et que vos propos manquaient de clarté. J’aurais donc voulu que vous nous apportiez une réponse plus précise.

Comme nous le savons maintenant, des économies sont prévues l'année prochaine à hauteur de 900 millions d'euros. Vous allez récupérer une grande partie de cette somme auprès des patients.

Pour ce faire, vous introduisez deux mesures au niveau des médicaments.

Premièrement, un seuil minimum de ticket modérateur sera mis en place: chacun devra désormais payer au moins deux euros de ticket modérateur pour une boîte de médicaments. Je souhaiterais obtenir quelques précisions à ce sujet. En Belgique, certains médicaments essentiels bénéficient du statut de remboursement "A" et sont donc entièrement pris en charge. Je pense notamment à certains médicaments contre le diabète, comme l’insuline, ou encore à des traitements contre le cancer.

Tous les médicaments actuellement remboursés en catégorie A sont-ils concernés? Les médicaments en ambulatoire, donc achetés en pharmacie, sont-ils également visés? Ou bien cela pourrait-il aussi concerner des traitements que les patients vont chercher, par exemple, en hôpital de jour – notamment des injections régulières ou des Baxter dans le cadre des immunosuppresseurs? Ces traitements-là resteront-ils gratuits? Je pense bien sûr aussi aux chimiothérapies administrées par voie intraveineuse. J’aurais donc souhaité obtenir des précisions à ce sujet.

Madame la présidente, j'avais trois questions. Je vais essayer de ne pas prendre six minutes (...)

La présidente : Une règle a été fixée au niveau des différentes commissions. Nous prenons en compte les questions qui ne portent pas le même titre.

Dans le cas présent, les questions ont plus ou moins le même intitulé. Je dirais que vous en avez deux: l’une porte plus particulièrement sur le cholestérol, et l’autre aborde de manière plus générale l’augmentation du prix des médicaments.

Je vais essayer d'être brève.

Premièrement, je souhaiterais savoir quels médicaments gratuits aujourd'hui ne le seront plus.

Deuxièmement, je souhaiterais aborder l’augmentation du prix des médicaments contre le cholestérol et contre l’acidité à l’estomac.

Concernant le cholestérol, vous avez déjà eu ce débat avec ma collègue en plénière. Vous aviez toujours promis que les patients à haut risque d’un événement cardiovasculaire – soit en raison de comorbidités, soit dans le cadre d’une prévention secondaire – ne seraient pas concernés par l’augmentation du ticket modérateur.

Quand on lit le budget de l’INAMI tel qu’il a été décidé, on voit clairement que cette proposition d’un traitement différencié entre prévention primaire pure et prévention secondaire n’a pas été retenue, pour cause de charge administrative trop importante. Par conséquent, tous les patients, y compris ceux à haut risque d’événement cardiovasculaire, seront bel et bien concernés par cette augmentation de prix, c'est-à-dire qu'ils passeront de la catégorie B à la catégorie C.

J’aurais voulu savoir si vous pouvez me reconfirmer cela, parce que vous n’avez pas été précis envers ma collègue Mme Eggermont en séance plénière à ce sujet-là.

Merci pour ces éclaircissements, monsieur le ministre. En tout cas, votre réponse était plus détaillée qu'en séance plénière, ce qui est intéressant. La première mesure, c’est que vous demandez deux euros ou un euro de plus pour chaque boîte. Je ne sais pas si vous réalisez. Je pense que oui, parce que d’'habitude, les partis comme Vooruit sont quand même concernés par les patients. Cela représente beaucoup d'argent. Ce sont souvent des patients qui cumulent diabète, par exemple, épilepsie, parfois des maladies auto-immunes. Oui, il y a des gens qui ne vont pas pouvoir payer cela. Le maximum à facturer est réservé à certaines personnes, mais vous savez que ce n'est pas pour tous. Quelqu'un peut tout à fait vivre avec un petit salaire, travailler tous les jours, cumuler les facteurs de risque, etc. Je suis contactée par des gens qui sont très inquiets quant à leur facture à la pharmacie. La deuxième mesure concerne les statines. Vous avez dit: "Je veux lutter contre la surconsommation, donc je vais les rendre plus chères pour ceux dont je pense qu’elles ne leur sont pas nécessaires. Mais je vais préserver ceux qui ont vraiment besoin." Il semble finalement que vous ne puissiez pas tenir votre promesse, parce qu'administrativement, cela concerne de nombreux patients. Je comprends qu’ils ne veulent pas avoir 40 formulaires pour un médicament qui est prescrit tous les jours. Monsieur le ministre, vous prenez quand même le risque que des gens qui ont réellement besoin de ces médicaments contre le cholestérol ne vont pas les prendre, pour des raisons financières. Vous savez, et je reviens à mon premier propos, que ce sont justement les patients qui cumulent le diabète et un antécédent d’infarctus, qui seront concernées par votre première mesure, mais aussi par votre deuxième mesure, c'est-à-dire l'augmentation du prix des statines. Vous risquez que les gens n’en prennent plus. Vos économies ne serviront à rien, parce que ces personnes vont faire des infarctus ou des AVC. Ils auront les artères bouchées parce qu'ils ne prennent pas les médicaments, et en fin de compte, ils coûteront le double à la sécurité sociale. De plus, ils risqueront leur vie, car les infarctus sont quand même une cause de mortalité très importante dans notre pays. Je pense que vous auriez dû revenir sur votre mesure. En termes de santé publique, vous avez pris une décision dangereuse. Si vous voulez lutter contre la surconsommation de médicaments, ce n'est pas en augmentant le ticket modérateur: D'ailleurs, Mme De Block l'a fait pour les antibiotiques, et à quoi cela a-t-il servi? Cela n'a servi à rien, juste à ce que les patients payent leurs médicaments plus cher. Pour conclure, si vous voulez réellement maîtriser le budget des médicaments, mais c'est encore un autre débat, il faut vous en prendre aux prix exorbitants demandés par les firmes pharmaceutiques. Dans le cadre de la lutte contre le cholestérol, le prix du Leqvio a fait exploser le budget, car il coûte 4 000 euros par an au patient et à la sécurité sociale, ce qui n'est absolument pas justifié. Il est responsable de 30 % de l'augmentation annuelle du budget. C'est à ce médicament qu'il fallait s'en prendre et pas aux simples statines, qui sont essentielles dans beaucoup de cas. Je pense que votre mesure est dangereuse.

Monsieur le ministre, afin d'obtenir une certaine quantité de médicaments nécessitant des prescriptions médicales, il n'est pas rare de voir des cas de nomadisme médical chez les patients. La pratique vise à multiplier les rendez-vous médicaux auprès de plusieurs médecins avec l'objectif d'obtenir plusieurs prescriptions pour le même médicament. Dans certains cas, les patients font cela pour répondre à une addiction, principalement aux benzodiazépines et autres médicaments ayant un effet dépresseur sur le cerveau. Dans certains cas, le Xanax est aussi détourné de son usage principal afin de le consommer en quantité avec de l'alcool pour ses effets secondaires euphorisants.

La pratique soulève de nombreux problèmes. Premièrement, il est possible de se faire prescrire plusieurs fois un même médicament alors que les prescriptions se trouvent théoriquement sur la carte d'identité. Deuxièmement, le coût pour la sécurité sociale pose problème étant donné que certains médicaments sont à prix réduit ou sont partiellement remboursés. Et troisièmement, il est de plus en plus difficile d'obtenir un rendez-vous chez un généraliste, or ces visites n'ont pas vocation médicale et prennent des places précieuses pour les malades.

Monsieur le ministre, combien de cas de nomadisme médical ayant pour but de multiplier les prescriptions recense-t-on? Ont-ils été identifiés? Quels sont les médicaments les plus ciblés? Quels usages sont faits ces médicaments? Combien coûte annuellement le nomadisme médical à l'INAMI? Les cartes d'identité peuvent-elles alerter les services en cas de prescription redondante pour certains médicaments ou molécules? L'administration envisage-t-elle de s'attaquer à cette problématique?

Monsieur le ministre, je vous remercie de votre réponse et me réjouis d'entendre que vous avez pris ce problème à bras-le-corps. J'entends que le système de la carte d'identité n'est pas infaillible et que l'administration est en train de réfléchir à l'installation d'un compteur. Cette mesure pourrait constituer une solution. En tout cas, je serais ravi de continuer à suivre le dossier et d'obtenir des informations relatives à son état d'avancement afin que soit résolu ce problème qui entraîne un coût certain pour l'INAMI et pour notre système de soins de santé.

Ik verwijs naar de ingediende vragen.

Fluorchinolonen zijn zeer effectieve antibiotica met een breed werkingsspectrum. Wanneer andere antibiotica hun werkzaamheid verliezen, blijven fluorchinolonen vaak nog effectief. Helaas worden ze ook voorgeschreven bij ongecompliceerde of milde infecties zoals verkoudheid, bronchitis of urineweginfecties. Zelfs na meerdere waarschuwingen en door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) aanbevolen gebruiksbeperkingen blijven Fluorchinolonen veelvuldig voorgeschreven. Fluorchinolonen (zoals Ciprofloxacin en Levofloxacin) zijn synthetische reserve-antibiotica, die vanwege hun uitzonderlijke wetenschappelijk vastgelegde bijwerkingenprofiel gereserveerd moeten blijven voor ernstige infecties en multiresistente bacteriën. Ze remmen bacteriële enzymen, maar kunnen ook mitochondriën, oxidatieve processen en cellulaire reparatiemechanismen bij mensen aantasten. Dit kan leiden tot FQAD (fluoroquinolone-associated disability): een uniek patroon van multisystemische, vaak blijvende en invaliderende schade. Omdat er in Europa geen ICD-10 code voor FQAD is, blijft de aandoening onzichtbaar in statistieken, onderbehandeld in de zorg, en zonder toegang tot passende vergoedingen of revalidatie. Andere antibiotica hebben wel een ICD-code voor hun specifieke schade (penicillines, tetracyclines, aminoglycosiden, macroliden). Fluorchinolonen zijn de enige zonder classificatie, ondanks de ernst en irreversibiliteit van hun bijwerkingen.

Wordt er werk gemaakt van een specifieke ICD-code, die systematische diagnose, registratie, onderzoek, betere voorschrijfpraktijk en toegang tot zorg en compensatie mogelijk kan maken?

Hoe kan de scholing van artsen over de bijwerkingen van Fluorchinolonen en FQAD structureel worden verbeterd? Kan het voorschrijfgedrag ten aanzien van Fluorchinolonen geoptimaliseerd worden?

Hoe kunnen burgers gesensibiliseerd worden?

Hoe kan de werkelijke prevalentie in kaart worden gebracht zolang een ICD-code ontbreekt? Welke registers of patiëntendatabases zijn hiervoor geschikt?

Wordt er door Europese instanties (EMA, WHO, nationale zorgautoriteiten) samengewerkt om een code door te voeren?

Zijn er studies aan de gang die de pathofysiologie van FQAD onderzoeken?

Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik merk dat er al een en ander wordt ondernomen en dat fluorchinolonen inderdaad goed gekend zijn, maar dat er toch nog heel wat werk aan de winkel is. Zeker met betrekking tot antibioticaresistentie kunnen fluorchinolonen een belangrijke rol spelen wanneer bepaalde bacteriële aandoeningen niet langer met de gewone antibiotica kunnen worden genezen. In die gevallen zijn fluorchinolonen zeker het proberen waard. Ik ben blij met uw antwoord en zal een en ander opvolgen.

Monsieur le ministre, le 8 juillet en commission Santé, vous avez porté un message d’espoir en disant que vous cherchiez à "garantir une approche sans stigmatisation, non discriminatoire et sensible à la diversité" vis-à-vis de l’ensemble des populations touchées par le VIH. Pourtant, aujourd’hui, le taux de contamination augmente avec une majorité de nouvelles infections dans la population hétérosexuelle. La généralisation du VIH affecte aussi et surtout les couches sociales les plus basses.

En parallèle, le Yeytuo, qui vient d’être autorisé par la Commission européenne, se présente comme une solution à moyen terme sur la question du VIH. Son efficacité proche de 100 % pour prévenir les transmissions a été documentée, et l’OMS a d’ailleurs recommandé en juillet de l’ajouter aux options disponibles pour les personnes exposées. Par contre, le coût de ce médicament (jusque $28 000 par personne et par an aux États-Unis), reste un des problèmes majeurs dans sa mise en circulation.

Nous avons donc bientôt deux solutions dont la PreP qui ne demande qu’à être appliquée largement. Vous aviez annoncé le 8 Juillet que ce dossier était en cours, notamment à travers le groupe de travail (GTI Prévention). Je vous demande donc:

1. Où en êtes-vous sur la mise en place d’un programme d’accès sans stigmatisation, non discriminatoire et sensible à la diversité au traitement PrEP, ainsi que qu‘est ce qui va être fait pour sensibiliser la population à cette initiative?

2. Quelle est le position du gouvernement sur la mise en vente de Yeytuo en Belgique, sera-t-elle remboursée, à quelle hauteur, et pour quel public?

Monsieur le ministre, j'entends que la balle serait dans le camp de la firme pharmaceutique en question. Des contacts ne pourraient-ils pas être établis quant à la disponibilité de ce traitement? Aujourd'hui, des vies sont en jeu. Il y a une recrudescence de l'épidémie de VIH dans différentes catégories de la population. Il faut agir rapidement. Des solutions existent. On ne peut plus se dire qu'on n'a pas de solutions parce qu'elles sont là. Aujourd'hui, il faut absolument étendre massivement la disponibilité et la facilité d'accès à la PrEP, mais aussi à d'autres traitements innovants qui apparaissent sur le marché. Plus globalement, vous cherchez beaucoup d'argent, notamment dans les soins de santé, où vos collègues lorgnent sur vos budgets. Permettre l'accès à ces traitements-là, c'est réduire fortement les budgets de soins de santé qui doivent être débloqués pour soigner une personne atteinte du VIH. Je pense que tout le monde a à y gagner, en particulier les personnes dont la vie ne sera pas atteinte par la maladie. Je vous remercie.

Monsieur le ministre, malgré l'existence de soins transspécifiques en Belgique et leur remboursement partiel par l'assurance obligatoire, l'accès effectif à ces soins pour les personnes transgenres reste profondément entravé.

Plusieurs facteurs expliquent ce non-recours: les pratiques médicales en dehors de ces structures sont souvent inadéquates, voire inaccessibles, en raison du refus de certains médecins de poser un diagnostic nécessaire au remboursement. De plus, de nombreux soins essentiels dans le cadre d'une transition sont considérés comme "esthétiques" (épilations, chirurgies faciales, etc.) et ne bénéficient d'aucun remboursement.

Par ailleurs, certaines interventions (vaginoplastie, phalloplastie, etc.) ne sont que partiellement remboursées, une seule fois, malgré la nécessité parfois médicale de les répéter. À cela s'ajoute une grande opacité administrative: l'absence de nomenclature dédiée et le manque de formation des professionnels rendent les parcours de soins incertains et fragmentés.

Mes questions sont les suivantes: Quelles mesures concrètes prévoyez-vous d'adopter au cours de cette législature pour garantir un accès équitable aux soins transspécifiques? Comptez-vous élargir le champ des soins remboursés (épilations, logopédie, cryopréservation, chirurgies non prises en charge aujourd'hui) et supprimer l'exigence d'attestations psychiatriques non désirées?

Merci, monsieur le ministre pour vos réponses. Précision sémantique, on ne dit plus souffrir de dysphorie de genre, ce sont des personnes transgenres qui ont une identité de genre différente de celle dans laquelle la société les a assignées à la naissance et elles doivent donc être respectées comme telles. Il s'agit ni plus ni moins de la défense des droits fondamentaux de ces personnes. Il ne faut jamais dire jamais. Au niveau communal par exemple, un changement de nom pour des questions de changement de genre est moins cher lorsqu'il s'agit de cette situation par rapport à un changement de prénom qui serait effectué pour d'autres raisons. Je pense donc qu'une distinction pourrait tout à fait être effectuée et ne plus être considérée comme des chirurgies esthétiques. Je pense que vous avez compris que ce n'en sont pas, c'est une question de respect de l'intégrité physique de ces personnes qui, en fait, ont besoin de ces opérations pour pouvoir se sentir pleinement elles-mêmes et bien dans leur corps. Je pense donc que la société doit pouvoir prendre en charge ces opérations. D'autre part, les personnes transgenres sont régulièrement victimes de discrimination et ont des difficultés à accéder à un emploi stable et de qualité qui leur permet de financer ces opérations, c'est véritablement la double peine.

Monsieur le ministre, je reviens avec un sujet sensible: le droit à l'IVG.

Chaque année, entre 18 000 et 19 000 IVG sont pratiquées, et plus de 700 Belges ont dû se rendre aux Pays-Bas en 2020 et 2021, au-delà du délai de 12 semaines. Preuve d’un besoin réel, insuffisamment couvert par notre législation.

Je porte 2 propositions de loi: la première pour reconnaître l’IVG comme un soin de santé, pour porter le délai légal à 18 semaines, supprimer le délai d’attente, lever les sanctions pénales et améliorer l’accès, y compris par l’IVG médicamenteuse à distance. La seconde pour inscrire ce droit dans la Constitution, afin de le protéger durablement face aux reculs observés ailleurs.

Ces mesures permettraient d’adapter la loi à la réalité vécue par des milliers de femmes et de respecter leurs droits fondamentaux. Or, face aux menaces qui pèsent sur ce droit, et conformément à la jurisprudence de la Cour européenne des droits de l’homme, il est urgent d’agir. La Cour a en effet rappelé avec force que si un État autorise l’avortement, il doit garantir un accès effectif : le rendre impossible en pratique viole l’article 8 de la Convention, relatif au respect de la vie privée.

Dès lors, monsieur le ministre:

- Où en est la discussion au sein de votre Gouvernement concernant l'évolution de la législation IVG?

- Quelles avancées sont sur la tables? Dans quel timing?

Monsieur le ministre, vous n'êtes pas sans avoir que le 28 septembre était la journée internationale du droit à l'avortement sécurisé. Amnesty international a donc publié un rapport. Vous avez déjà été interpellé sur ce sujet. Selon cette enquête d'opinion, mais aussi d'autres enquêtes d'opinion, 92 % des Belges soutiennent le droit à l'avortement. Ce qui est interpellant, c'est le fait qu'une personne sur quatre ayant avorté, en Belgique et bien sûr à l'étranger, n'a pas pu le faire en respectant le prescrit légal de notre pays.

Les chiffres parlant d'eux-mêmes, je ne développerai pas le sujet longuement. Nous venons d'avoir un débat en commission de la Constitution. En tant que ministre de la Santé, quelle est votre position par rapport au droit à l'IVG? Pouvons-nous nous attendre à une avancée à ce sujet? Nous avons vécu, il y a quelques semaines, en commission de la Justice, une scène dans laquelle les membres de la majorité ne sont pas venus ou sont arrivés en retard et ont promis que des avancées verraient le jour. Le débat qui a eu lieu, tout à l'heure, en commission de la Constitution, ne m'a pas donné beaucoup d'optimisme en la matière. Il serait bien sûr intéressant, dans ce cas, d'avoir votre éclairage.

Monsieur le ministre, merci pour votre réponse. J'entends et je connais la position de Vooruit sur le droit à l'avortement et votre volonté d'étendre ce droit pour le rendre congruent avec les recommandations des experts.

Ces dernières semaines, nous avons eu au sein du Parlement différents débats sur le sujet, avec d’abord le vote sur ma proposition de loi visant à étendre le droit à l'avortement à 18 semaines et visant à supprimer le délai de réflexion et à supprimer les sanctions pénales envers les médecins et les femmes.

Nous avons eu une réponse de la part des partis de la majorité, ce que nous attendions depuis longtemps . Mon inquiétude est la suivante: voir dans les mains du cd&v le sort de cette avancée. Cela m'inquiète fortement. On nous a annoncé que vous devriez aboutir d’ici au mois de juin, mais que l'ensemble des propositions dites éthiques seraient liées.

J'ai donc de fortes craintes par rapport au fait de conditionner la possibilité de donner enfin aux femmes ce droit dont elles ont besoin (une femme sur quatre qui a avorté en Belgique l’a fait en dehors du cadre légal, il y a bien urgence) à d'autres sujets éthiques pour lesquels on sait qu'il va également y avoir des débats extrêmement compliqués.

Ici, le sujet est mûr, et même plus que mûr. Il est grand temps d'avancer! J’espère que Vooruit sera un moteur dans les discussions et pourra, à un moment, délier les dossiers quand les discussions patineront autour de l'euthanasie ou de l'anonymat des donneurs. Je vous remercie, monsieur le ministre, pour votre réponse.

Monsieur le ministre, je vous remercie pour votre réponse. Des paroles, c'est ce qu'on entend aussi au sein de la majorité. C'était déjà ce qu'on entendait lors de la législature passée. Mais seuls les actes et les faits comptent. Aujourd'hui, chaque année, plus de 400 femmes vont aux Pays-Bas pour une IVG parce qu'elles ne peuvent pas le faire dans de bonnes conditions dans notre pays et cela reste payant. Il semblerait même qu'en Belgique, des avortements se fassent en dehors du cadre légal, si on en croit le sondage d'opinion mené par Amnesty. Le problème initial était de mettre ceci dans l'accord de gouvernement, que ce soit sous la Vivaldi, où cela a été fait et où le cd&v a bien sûr bloqué toute avancée alors qu'il y avait une majorité parlementaire, ou aujourd'hui. On est ici dans le même cas de figure. On assiste à une sorte de marchandage, en couplant cela encore à d'autres thèmes éthiques parfois plus compliqués que le droit à l'IVG sur lequel il y a eu des auditions et pour lequel tout est clair, alors que ce n'est actuellement pas du tout le cas sur les autres sujets. Je n'ai qu'une chose à dire, monsieur le ministre, c'est que nous continuerons à nous battre, avec la société civile et les associations de droits des femmes, pour le droit à l'IVG. Et nous continuerons aussi à être du côté des femmes qui doivent recourir à une IVG, même si elle ne se fait pas dans le cadre de la loi en Belgique, parce qu'elles ont simplement le droit de disposer de leur corps.

Mijnheer de minister, ik ben al tevreden dat u zegt dat u een redelijk lang antwoord hebt. Ik zal deels verwijzen naar de tekst van mijn vragen zoals ingediend, om het een beetje vooruit te laten gaan.

Ik vind het wat spijtig dat mijn drie vragen samengevoegd zijn, aangezien ik ook specifieke vragen had ter attentie van minister Clarinval wat de handhavingssancties en de Economische Inspectie betreft, en ook aan minister Beenders inzake consumentenbescherming. Het zijn zeer concrete vragen, waarbij ik ook enkele tips voorstel. Ik ben benieuwd wat u er allemaal op zult antwoorden. Voor het overige verwijs ik naar de tekst van mijn vragen zoals ingediend.

Sinds 1 januari 2025 is de verkoop van wegwerpvapes verboden. Toch bleek recent dat vier op de tien winkels nog steeds dergelijke producten aanbieden, vaak onder de toonbank en steeds vaker ook via sociale media.In eerdere commissiebesprekingen kondigde u grootschalige acties aan en gaf u aan het wettelijk kader verder te willen herbekijken.

Ik had hierover de volgende vragen:

Welk concreet gevolg werd gegeven aan de vastgestelde overtredingen in de eerste helft van dit jaar: hoeveel PV's zijn er opgesteld en welke sancties volgden daaruit?

Welke bijkomende maatregelen voorziet u om controles en sancties te versterken?

Hoe zorgt u ervoor dat de samenwerking met Economische Inspectie en Douane structureel verankerd wordt?

Welke specifieke initiatieven neemt u om jongeren te beschermen, onder meer tegen de verkoop via sociale media en andere informele kanalen, en acht u bijkomende sensibilisering of preventiecampagnes nodig?

Hoewel wegwerpvapes sinds begin dit jaar verboden zijn, blijkt dat ze in tal van winkels nog steeds te verkrijgen zijn, vaak onder de toonbank.

Ik had hierover de volgende vragen:

Hoeveel controles en vaststellingen heeft de Economische Inspectie sinds 1 januari uitgevoerd met betrekking tot wegwerpvapes, en welke sancties volgden daaruit?

Welke prioriteiten legt u vast voor de komende maanden, en welke gezamenlijke acties met Volksgezondheid en Douane staan op de planning?

Acht u het huidige sanctiekader voldoende om recidivisten af te schrikken? Zo niet, welke bijkomende instrumenten stelt u voor en binnen welke timing?

Het verbod op wegwerpvapes wordt in de praktijk massaal omzeild. Voor consumenten, en in het bijzonder jongeren, is het onduidelijk wat nog wel of niet mag. Transparantie over handhaving en resultaten ontbreekt, en online verkoopkanalen blijven grotendeels buiten schot.

Ik had hierover de volgende vragen:

Welke maatregelen neemt u om consumenten en ouders actief te informeren over het verbod en de risico's van wegwerpvapes?

Komt er een publiek overzicht van inspectieresultaten en opgelegde sancties, zodat recidive zichtbaar wordt?

Welke concrete afspraken maakt u met online platformen, betaalproviders en pakketdiensten om de illegale handel via het internet en sociale media af te blokken?

Plant u bijkomende sensibiliserings- of preventiecampagnes, specifiek gericht op jongeren?

Mijnheer de minister, ik heb vier heel specifieke vragen in verband met cijfers die ik heb opgevraagd. Ik vat het even kort samen.

Ten eerste, ik heb cijfers opgevraagd van de controles op handelszaken tussen 1 januari 2025 en 30 juni 2025, een half jaar na de invoering van het verbod op de wegwerpvapes. Van de 1.322 controles waren er maar 62 op de e-commerce, terwijl net daar de meeste vaststellingen waren. Zullen er in de tweede helft van het jaar meer controles zijn op dat type handelszaak?

Ten tweede, de verkoop van wegwerpvapes via e-commercewinkels vereist een doorgedreven aanpak en samenwerking met andere bevoegde ministers. In hoeverre bent u daarover in overleg met onder andere de minister van Financiën?

Ten derde, enkele maanden geleden sprak u over een Europees verkoopverbod. Welke stappen zijn daarvoor al gezet?

Ten vierde, zijn er handelszaken die meerdere controles kregen van de inspectiedienst van de FOD Volksgezondheid? Op die vraag hebben we gisteren al enkele antwoorden gekregen tijdens de commissie. Welke sancties worden opgelegd bij recidivisme? Ook op die vraag hebben we gisteren al een antwoord gekregen bij de bespreking van het wetsontwerp.

Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord.

De cijfers over het aantal controles, inbreuken en processen-verbaal zijn toch onthutsend. Het is heel goed dat de parketten in actie zijn geschoten en die zes heel hardleerse winkels voor onbepaalde tijd hebben gesloten. De tijd zal uitwijzen of er minder winkels betrapt zullen worden wanneer ze weten dat de pakkans reëel is.

Wat betreft de EU, dat moet verder opgevolgd worden. U zegt dat grensoverschrijdingen niet meer kunnen gecontroleerd worden. Dat is een heel groot pijnpunt en het zal zeker geen walk in the park zijn om alle Europese landen te overtuigen van een verbod op wegwerpvapes. Die controle zal daar moeten worden herbekeken.

Wat betreft de vragen aan minister Beenders, u zult met de deelstaten bekijken of een campagne kan worden georganiseerd. We hebben het over consumentenbescherming, dus ik kijk zeker ook naar minister Beenders en u hopelijk ook, om consumenten en ouders actief te informeren. Ik deed in een van mijn vragen de suggestie om een overzicht van die inspectieresultaten en die opgelegde sancties publiek te maken. Dat kan heel goed werken om mensen die weten wat er hen boven het hoofd hangt wat terughoudender te maken.

Daar blijf ik nog wat op mijn honger zitten en ik volg dit verder op.

Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoorden. Het gaat inderdaad om heel zware inspanningen van de inspectiediensten. Dat bleek ook al uit de cijfers. Ik dank u om dat nog eens extra toe te lichten. Ik zal eind 2025 opnieuw de cijfers opvragen. Ik hoop dat wij op dat moment kunnen vaststellen dat er evenveel controles zullen zijn uitgevoerd en dat een positieve trend, namelijk dat er minder illegale wegwerpvapes circuleren, zal zijn ingezet. De openbare commissievergadering wordt gesloten om 17.01 uur. La réunion publique de commission est levée à 17 h 01.