Commissievergadering op 19 november 2025

Collega Verkeyn, we bevinden ons vandaag in de eindfase van de herziening van het marien ruimtelijk plan. Dat is een belangrijk instrument voor de toekomst om alle activiteiten op de Noordzee op een goede en evenwichtige manier te organiseren. Daarbij staan veiligheid, economische welvaart en duurzaam beheer van de Noordzee centraal. Het herzieningsproces wordt gecoördineerd door de dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.

Het initiële ontwerpplan werd opgesteld op basis van de input van belanghebbenden. Vervolgens werd van 28 mei 2024 tot 27 augustus 2024 vorig jaar een publieksraadpleging doorlopen en werd ook de strategische milieubeoordeling opgesteld. Op basis van die publieksraadpleging en de milieubeoordeling werd het plan de voorbije maanden aangepast en vonden nieuwe consultaties plaats, onder meer met de kustburgemeesters, met de overheden met bevoegdheid op zee en met actoren uit de sector van de blauwe economie.

Dat proces heeft geleid tot het voorstel dat nu voorligt. Op dit moment verzamelen we de adviezen van de betrokken inspecteurs van Financiën. Na het doorlopen van de gebruikelijke verdere stappen zal het ontwerp van koninklijk besluit ter goedkeuring worden voorgelegd aan de ministerraad. We streven daarbij naar een inwerkingtreding begin maart 2026.

Nieuwe elementen die bijdragen tot een evenwichtig beheer van de Noordzee zijn onder meer de vrijwaring van de zesmijlszone, de onderzoekszones voor maritieme veiligheid, de mariene reservaten en de bodemintegriteitszones, de vrijwaringszone rond de oostelijke zone en de reservezone voor wetenschappelijk onderzoek. Ook de vragen die tijdens de bespreking van mijn beleidsverklaring werden opgeworpen, hebben onze volle aandacht gekregen. Naar aanleiding van de vraag hoe we zouden garanderen dat proefprojecten niet zouden leiden tot permanente structuren in zee, bevat het huidige voorstel een bepaling dat proefprojecten maximaal vijf jaar mogen duren, met een eventuele eenmalige verlenging van vijf jaar.

Andere aanpassingen aan het plan volgden uit de publieksraadpleging, zoals het toelaten van bodemberoerende recreatieve visserij in de eerste zeemijl van de Vlaamse Banken, de verwijdering van de corridor voor kabels en pijpleidingen ter hoogte van de directe aanloop naar de havens en de aanduiding van een offshore reservezone voor wetenschappelijk onderzoek. In het plan dat nu voorligt, worden een zone voor wetenschappelijk onderzoek nabij Oostende en een nieuwe offshore reservezone voor wetenschappelijk onderzoek ingesteld voor tijdelijke projecten.

Er wordt ook gewerkt aan een koninklijk besluit inzake wetenschappelijk onderzoek dat een kader zal bieden met duidelijke voorwaarden voor toekomstige experimentele projecten. Door de vrijwaring van de zesmijlszone kunnen er in die zone geen vaste constructies voor commerciële of industriële doeleinden bijkomen, met uitzondering van de tijdelijke projecten in de zone voor wetenschappelijk onderzoek. In het licht van de afschaffing van de CIA-zones komt er een nieuw regelgevend kader voor commerciële en industriële activiteiten.

Consultatie van de belanghebbenden zal een kernprincipe zijn bij de inplanting daarvan.

We willen dat de Noordzee een uitzonderlijke troef kan blijven om van ons land een maritieme natie te maken, omdat de Noordzee zo veelzijdig, waardevol en strategisch is. Daarom moeten we haar goed beschermen en beheren. In dit plan wordt precies op dat punt een belangrijk evenwicht voor ogen gehouden.

Ik zal nagaan wanneer we u de presentatie kunnen bezorgen. Daar zijn uiteraard geen geheimen rond.

Er is altijd licht voor wie het wil zien.

In het dossier van het windmolenpark in Duinkerke moeten we de ontwikkelingen met de diensten nauwgezet opvolgen. We hebben de Belgische bezwaren onder de aandacht gebracht met alle middelen die ik in het kader van mijn bevoegdheden ter beschikking heb. Tegen drie beslissingen zijn bij de préfet du Nord zogenaamde recours gracieux of bezwaren ingediend: ten eerste, tegen de milieuvergunning voor de elektrische aansluiting van het windmolenpark van 24 december vorig jaar, ten tweede, tegen de milieuvergunning voor het windmolenpark zelf van 14 februari van dit jaar, en, ten derde, tegen de concessieovereenkomst voor het gebruik van het maritiem openbaar domein voor het windmolenpark.

Aangezien de préfet du Nord zich niet uitsprak over de ingestelde beroepen binnen de daarvoor vastgestelde termijn van twee maanden, werd binnen de daaropvolgende termijn van twee maanden op 4 juli tegen elk van de drie beslissingen afzonderlijk een beroep in de vorm van recours sommaires bij de Franse Raad van State ingediend. Dergelijke recours sommaires kunnen binnen een termijn van drie maanden worden aangevuld met zogenaamde mémoires complémentaires , wat ook op 3 oktober jongstleden is gebeurd voor elk van de drie procedures bij de Franse Raad van State.

Noteer ook in het kader van het verdrag inzake milieueffectenrapportage in grensoverschrijdend verband, het Espooverdrag, het contact in mei van dit jaar tussen Frankrijk en België met betrekking tot de gedeeltelijke herziening van de Franse maritieme planningsdocumenten, met name het gedeelte Stratégie Manche Est – Mer du Nord . Als reactie daarop werden de Belgische bezwaren ten opzichte van het windmolenpark opnieuw in herinnering gebracht. Hoewel de procedures voor de Franse Raad van State geen schorsende werking hebben, zouden ze een aanzienlijke impact kunnen hebben op de geplande bouwwerken, gelet op de mogelijke uitkomst van die procedures.

Er worden bovendien nog steeds inspanningen geleverd om via diplomatieke contacten toch tot een onderhandelde oplossing te komen, maar de Franse politieke situatie van de voorbije maanden heeft die contacten niet eenvoudiger gemaakt. We zijn daarover uiteraard in nauw contact met de eerste minister en de minister van Buitenlandse Zaken, die de kwestie ook op diplomatiek vlak kunnen aanbrengen. Vanzelfsprekend maken al die diplomatieke acties en bijkomende juridische pistes om het dossier alsnog tot een gunstige afloop te brengen, het onderwerp uit van coördinatie met de eerste minister en de minister van Buitenlandse Zaken. We hebben daarover regelmatig overleg, ook deze week nog.

Het is immers belangrijk dat wij op verschillende manieren de druk blijven opvoeren. Hoe meer tijd verloopt, hoe meer de realisatie van het Franse windmolenpark een fait accompli wordt.